Manewr Kristellera
 |
Ten artykuł może zawierać nierzetelne źródła. |
Manewr Kristellera (rękoczyn Kristellera, chwyt Kristellera[1], zabieg Kristellera, ang. fundal pressure, Kristeller maneuver) – manewr położniczy, stosowany w czasie rodzenia się główki i barków, polegający na ucisku na dno macicy[2] w celu skrócenia drugiego etapu porodu lub uniknięcia operacji[3].
Charakterystyka edytuj
Opisał go w 1867 roku Samuel Kristeller.
Według sondażu manewr był stosowany w 84% ośrodków położniczych w USA w przypadku 17% porodów, w Holandii w przypadku 4%[3]. Według ankiety 22% rodzących w Polsce w latach 2004–2014 ma pewność, że zastosowano na nich manewr Kristellera[4]. Jest często stosowany w warunkach, gdy inne metody są trudno dostępne z powodu braku wykwalifikowanej kadry[3]. Manewr określany jest jako kontrowersyjny, ponieważ jest mało dowodów wskazujących, że bolesny manewr jest pozytywny dla matki i dziecka[3], a część położników zupełnie neguje jego użyteczność, wskazując na możliwość licznych powikłań: przedwczesnego oddzielenia łożyska, uszkodzenia krocza, urazu mechanicznego dziecka[2].
W Polsce nie ma zakazu stosowania chwytu Kristellera. Zespół Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w stanowisku z 2016 roku przyznał, że choć rękoczyn wiąże się z powikłaniami, wprowadzenie administracyjnego zakazu jego wykonywania nie jest właściwym rozwiązaniem[4]. Oficjalnie nie jest stosowany, zdaniem konsultanta krajowego w dziedzinie ginekologii i położnictwa prof. Stanisława Radowickiego nie ma okoliczności, w której jego stosowanie jest uzasadnione[5].
U rodzącej manewr może spowodować[6]:
- urazy krocza i zwieraczy odbytu,
- pęknięcie macicy i krwotok wewnętrzny,
- przedwczesne oddzielenie łożyska, krwotok i zagrożenie wykrwawieniem matki i dziecka,
- śmierć – w konsekwencji urazu i krwotoku.
Konsekwencje, jakie mogą się pojawić u dziecka[6][7]:
- złamania kości,
- uszkodzenia splotu ramiennego,
- niedotlenienie,
- krwawienia wewnątrzczaszkowe,
- uszkodzenia innych nerwów i mózgu,
- niepełnosprawność lub śmierć w wyniku doznanych urazów.
Przypisy edytuj
- ↑ Nazwa używana powszechnie, np. onet.pl.
- ↑ a b Michał Troszyński: Położnictwo – ćwiczenia. Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 136. ISBN 83-200-2757-8.
- ↑ a b c d Verheijen EC, Raven JH, Hofmeyr GJ. Fundal pressure during the second stage of labour. „Cochrane Database of Systematic Reviews”. DOI: 10.1002/14651858.CD006067.pub2.
- ↑ a b Ginekolog ze szpitala przy Polnej w Poznaniu winny śmierci młodej kobiety i jej dziecka. Wyborcza.pl Poznań, 2016-12-13. [dostęp 2017-01-20].
- ↑ Konsultant: nie ma uzasadnienia dla stosowania przy porodzie chwytu Kristellera – Serwis Ginekologia i położnictwo [online], www.rynekzdrowia.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
- ↑ a b Chwyt Kristellera: na czym polega i jakie są konsekwencje jego wykonania podczas porodu? [online], www.mjakmama24.pl [dostęp 2016-11-04].
- ↑ Grupa Wirtualna Polska, Chwyt Kristellera – zakazany zabieg, „dzieci.pl”, 16 stycznia 2015 [dostęp 2016-11-04] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Waszyński E., Zabieg Kristellera – Expressio fetus, jego geneza i współczesne zastosowanie, „Ginekol Pol” 79, s. 297–300 (2008) PDF
