Marcin Romanowski
Marcin Romanowski (ur. 20 stycznia 1976 w Skrwilnie[1]) – polski prawnik, polityk i urzędnik państwowy, doktor nauk prawnych, w latach 2019–2023 podsekretarz stanu, a w 2023 sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, poseł na Sejm X kadencji. Od stycznia 2024 zastępca przedstawiciela Sejmu RP w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy[2].
![]() Marcin Romanowski (2019) | |
Data i miejsce urodzenia |
20 stycznia 1976 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
prawnik, urzędnik państwowy, polityk |
Tytuł naukowy |
doktor nauk prawnych |
Uczelnia | |
Stanowisko |
wiceminister sprawiedliwości (2019–2023), poseł na Sejm X kadencji (od 2023) |
Partia |
Życiorys
edytujWykształcenie i działalność zawodowa
edytujAbsolwent Liceum Ogólnokształcącego w Rypinie (1995), studiów prawniczych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu (2000) oraz podyplomowych studiów prawniczych (Magister Legum, LL.M.) na Uniwersytecie w Ratyzbonie (2002). Stypendysta Fundacji Konrada Adenauera na Uniwersytecie w Ratyzbonie (2000–2002), a także na Uniwersytecie w Greifswaldzie i Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie (2004–2005).
Rozprawę doktorską pt. Własność w procesie rozliczeń z komunistyczną przeszłością. Studium teoretycznoprawne na przykładzie Niemiec po 1989 roku, przygotowaną pod kierunkiem Lecha Morawskiego[3], obronił w 2008 na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Adiunkt w Katedrze Teorii i Filozofii Prawa na WPiA UKSW w Warszawie[4][1][5].
Autor kilkunastu publikacji i opracowań naukowych, w tym współautor monografii O trudnych przypadkach filozofii prawa. Studia z antropologii filozoficznej[6] oraz Reprywatyzacja. Problemy teorii i praktyki[7].
Działalność polityczna
edytujW wyborach samorządowych w 2002 ubiegał się bez powodzenia o mandat radnego Rady m.st. Warszawy z listy komitetu Julii Pitery[8]. Był ekspertem komisji śledczej w sprawie Lwa Rywina (2003–2004)[1]. W latach 2005–2007[9] oraz 2015–2019[5][9] doradca ministra sprawiedliwości[9]. Został działaczem Solidarnej Polski, w 2023 przemianowanej na Suwerenną Polskę.
W latach 2016–2019 dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości[10], a w latach 2016–2021 przewodniczący rady Krajowej Szkoły Administracji Publicznej[11][12]. W latach 2018–2019 pełnił urząd Pełnomocnika Ministra Sprawiedliwości ds. Informatyzacji i Cyberbezpieczeństwa oraz ds. Funduszu Sprawiedliwości[13].
4 czerwca 2019 został powołany na stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości[1]. W listopadzie 2023 przeszedł na funkcję sekretarza stanu w tym samym resorcie, a w grudniu tego samego roku zakończył pełnienie tej funkcji.
Pełniąc funkcję wiceministra sprawiedliwości, był odpowiedzialny m.in. za informatyzację i cyberbezpieczeństwo wymiaru sprawiedliwości, powołując Centrum Cyberbezpieczeństwa w Zamościu, odpowiadał również za obszar nowoczesnych technologii w wymiarze sprawiedliwości. Pod jego kierunkiem został opracowany projekt wykorzystujący sztuczną inteligencję do monitorowania zachowań niebezpiecznych i niepożądanych w zakładach karnych[14].
Od 2022 wykładowca w Instytucie Prawa Akademii Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu[15]. Pomysłodawca i założyciel Szkoły Wyższej Wymiaru Sprawiedliwości.
W wyborach parlamentarnych w 2023 uzyskał mandat posła na Sejm X kadencji z listy Prawa i Sprawiedliwości, zdobywając 17 318 głosów[16]. W grudniu tego samego roku zakończył pełnienie funkcji wiceministra. 22 stycznia 2024 został zastępcą przedstawiciela Sejmu RP w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy. Od 23 stycznia 2024 pełnoprawny członek podkomisji praw człowieka oraz podkomisji sztucznej inteligencji i praw człowieka w Zgromadzeniu Parlamentarnym RE[2]. W październiku tego samego roku wraz z Suwerenną Polską przystąpił do PiS[17].
Śledztwo i zatrzymanie
edytujW 2024 został objęty śledztwem Prokuratury Krajowej dotyczącym wydatkowania środków z Funduszu Sprawiedliwości[18]. 12 lipca 2024 Sejm uchylił Romanowskiemu immunitet poselski i uchwalił zgodę na jego zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie[19]. 15 lipca 2024 został zatrzymany w Warszawie przez funkcjonariuszy ABW na wniosek Prokuratury Krajowej[20][21][22]. Dzień później został wypuszczony na wolność na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa. Według Marcina Romanowskiego, było to związane z jego drugim immunitetem, wynikającym z członkostwa w delegacji Sejmu do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[23][24][25]. Przewodniczący Zgromadzenia Theodoros Rousopoulos w liście do marszałka Sejmu Szymona Hołowni zwrócił uwagę, że członkowie Zgromadzenia są objęci immunitetem przez cały rok trwania jego sesji[26]. Część prawników wyraziła odmienne zdania w tej sprawie, m.in. Andrzej Zoll, który argumentował, że gdyby Marcin Romanowski nie był posłem na Sejm, nigdy nie zostałby członkiem delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego RE[27][28].
2 października 2024 ZPRE uchyliło Marcinowi Romanowskiemu immunitet na wniosek ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego Adama Bodnara[29]. W związku z jego uchyleniem prokurator wezwał Marcina Romanowskiego na przesłuchanie w dniu 7 października 2024 w charakterze podejrzanego[30]; pomimo skutecznego doręczenia wezwania[31] Marcin Romanowski nie pojawił się na przesłuchaniu[31]. 15 października 2024 prokuratura przedstawiła mu zarzuty w zmienionym zakresie, z którymi podejrzany się nie zgodził[32].
16 października 2024 prokuratura skierowała do sądu wniosek o tymczasowe aresztowanie Marcina Romanowskiego ze względu na zachodzącą w sprawie uzasadnioną obawę bezprawnego utrudniania postępowania i realną groźbę wymierzenia surowej kary[33][34]. 9 grudnia 2024 Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa zdecydował o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy[35]. 12 grudnia 2024 prokurator wydał postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym[36]. 19 grudnia 2024 Sąd Okręgowy w Warszawie wydał za nim europejski nakaz aresztowania[37]. Tego samego dnia jego obrońca potwierdził, że Marcinowi Romanowskiemu udzielono azylu politycznego na Węgrzech[38].
2 kwietnia 2025 polska prokuratura wydała w sprawie Romanowskiego europejski nakaz dochodzeniowy[39][40], odebrany przez jej węgierski odpowiednik pięć dni później[41].
Życie prywatne
edytujSyn Romualda Ryszarda Romanowskiego (1946–2025)[42][43][44][45] i Aleksandry[46]. Jest numerariuszem katolickiej organizacji Opus Dei[47][48].
Poglądy
edytujW 2022 na antenie Radia Maryja określił społeczność LGBT jako „zinstytucjonalizowaną dewiację”[49].
W okresie pełnienia funkcji wiceministra sprawiedliwości, 3 marca 2023 na Twitterze opublikował wpis, w którym poparł wymierzenie kary śmierci – w istocie formalnie i praktycznie niestosowanej ani w Polsce, ani w całej UE – dla czwórki osób w wieku 16 i 17 lat, domniemanych sprawców zabójstwa innego nastolatka[50].
Według Marcina Romanowskiego konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (tzw. konwencja stambulska) wprowadza zamieszanie ideologiczne, pojęcie gender, wskazując płeć kulturową i uwarunkowania społeczne jako przyczynę przemocy – a nie alkohol czy seksualizację obrazu kobiety w mediach[51]. W mediach szeroko komentowano jego słowa określające konwencję jako „genderowy koń trojański”[52][53].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Marcin Romanowski wiceministrem sprawiedliwości [online], gov.pl, 4 czerwca 2019 [dostęp 2024-08-18] .
- ↑ a b Mr Marcin Romanowski (Poland, EC/DA), [w:] Parliamentary Assembly of the Council of Europe [online], pace.coe.int [dostęp 2024-07-17] (ang.).
- ↑ Własność w procesie rozliczeń z komunistyczną przeszłością. Studium teoretycznoprawne na przykładzie Niemiec po 1989 roku / Marcin Romanowski [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2025-05-01] .
- ↑ O Katedrze [online], uksw.edu.pl [dostęp 2019-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-28] .
- ↑ a b Marcin Romanowski [online], orcid.org [dostęp 2024-07-16] .
- ↑ Maciej Dybowski , Marcin Romanowski , O trudnych przypadkach w filozofii prawa. Studia z antropologii filozoficznej [On hard cases in the philosophy of law. Studies in philosophical antropology] [Book in Polish] (2015) [online] [dostęp 2019-05-28] (ang.).
- ↑ Polska Bibliografia Naukowa [online], pbn.nauka.gov.pl [dostęp 2019-05-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-28] .
- ↑ Wybory do rady miasta na prawach powiatu: dane o komitetach, listach i kandydatach. Miasto Warszawa, województwo mazowieckie [online] [dostęp 2020-05-10] .
- ↑ a b c Numerariusz Opus Dei i Fundusz Sprawiedliwości. Kim jest Marcin Romanowski [online], onet.pl, 12 lipca 2024 [dostęp 2024-07-16] [zarchiwizowane z adresu 2024-06-01] .
- ↑ Kierownictwo [online], iws.gov.pl [dostęp 2019-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-28] .
- ↑ Rada KSAP [online], ksap.gov.pl [dostęp 2019-05-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-25] .
- ↑ Nowi członkowie Rady Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego [online], gov.pl, 3 listopada 2021 [dostęp 2022-01-15] .
- ↑ Fundusz Sprawiedliwości spieszy z ratunkiem dla pokrzywdzonych [online], gosc.pl, 14 marca 2019 [dostęp 2019-05-28] .
- ↑ Inteligentna detekcja w służbie więzienników. Osadzeni na oku nowego systemu [online], infosecurity24.pl, 28 października 2022 [dostęp 2023-08-04] .
- ↑ [Tylko u nas] Dr M. Romanowski: Mamy do czynienia z kryzysem przywództwa w Unii Europejskiej [online], radiomaryja.pl, 22 października 2022 [dostęp 2023-07-03] .
- ↑ Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w 2023 r. [online], pkw.gov.pl [dostęp 2023-10-24] .
- ↑ Rada Polityczna [online], pis.org.pl [dostęp 2024-11-18] .
- ↑ Wniosek Prokuratora Generalnego o uchylenie immunitetu [online], gov.pl, 19 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-19] .
- ↑ Uchylenie immunitetu posłowi Marcinowi Romanowskiemu. Wynik głosowania w Sejmie [online], rp.pl, 12 lipca 2024 [dostęp 2024-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-19] .
- ↑ Dominik Pinkowski , Piotr Halicki , Były wiceminister Marcin Romanowski został zatrzymany przez ABW [online], onet.pl, 15 lipca 2024 [dostęp 2024-07-15] .
- ↑ Marcin Romanowski zatrzymany. Prawnik posła informuje o akcji ABW [online], interia.pl, 18 lipca 2024 [dostęp 2024-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-18] .
- ↑ Poseł Marcin Romanowski zatrzymany przez ABW! [online], gazetabilgoraj.pl, 16 lipca 2024 [dostęp 2024-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-16] .
- ↑ Marcin Walter , Tomasz Terlikowski, Lewandowski: Romanowski nie może być ponownie zatrzymany pod tymi samymi zarzutami [online], rmf24.pl, 17 lipca 2024 [dostęp 2024-07-17] .
- ↑ Marcin Romanowski zapowiada odwet. Nawet wobec prawników [online], gazetaprawna.pl, 18 lipca 2024 [dostęp 2024-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-18] .
- ↑ Poseł Marcin Romanowski wyszedł na wolność [online], businessinsider.com.pl, 17 lipca 2024 [dostęp 2024-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-18] .
- ↑ Rada Europy reaguje w sprawie Marcina Romanowskiego. Chce zawieszenia postępowania [online], rp.pl, 16 lipca 2024 [dostęp 2024-07-17] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-17] .
- ↑ Maria Pankowska , Dominika Sitnicka , Immunitet Romanowskiego. Dwie opinie prawne potwierdzają interpretację prokuratury [online], oko.press, 16 lipca 2024 [dostęp 2024-07-18] .
- ↑ Magdalena Gałczyńska , Prof. Andrzej Zoll o sprawie Romanowskiego: Rada Europy mogła się pomylić [online], onet.pl, 17 lipca 2024 [dostęp 2024-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-18] .
- ↑ Łukasz Woźnicki , Ewa Ivanova , Jest decyzja Zgromadzenia Parlamentarnego RE. Marcin Romanowski bez immunitetu [online], wyborcza.pl, 2 października 2024 [dostęp 2024-10-02] .
- ↑ Marcin Romanowski wezwany do prokuratury. Są szczegóły [online], onet.pl, 4 października 2024 [dostęp 2024-10-07] .
- ↑ a b Marcin Romanowski wezwany do prokuratury. Adwokat przekazał jego decyzję [online], onet.pl, 7 października 2024 [dostęp 2024-10-07] .
- ↑ Marcin Romanowski po spotkaniu ze śledczymi. „Dziś prokurator zmienił zakres zarzutów” [online], onet.pl, 15 października 2024 [dostęp 2024-10-15] .
- ↑ Marcin Romanowski. Prokuratura wnioskuje o areszt. „Uzasadniona obawa” [online], polsatnews.pl, 16 października 2024 [dostęp 2024-10-17] .
- ↑ Weronika Szkwarek , Areszt dla Marcina Romanowskiego. Prokuratura podjęła decyzję [online], gazetaprawna.pl, 16 października 2024 [dostęp 2024-10-17] .
- ↑ Areszt dla Romanowskiego. Sąd podjął decyzję [online], wprost.pl, 9 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-09] .
- ↑ Podejrzany Marcin Romanowski poszukiwany listem gończym [online], gov.pl, 12 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-12] .
- ↑ Piotr Halicki , Europejski nakaz aresztowania dla Marcina Romanowskiego. Jest decyzja sądu [online], onet.pl, 19 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-19] .
- ↑ Marcin Romanowski otrzymał azyl polityczny. Jego obrońca potwierdza [online], wiadomosci.radiozet.pl, 19 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-19] .
- ↑ Katarzyna Staszko , Europejski Nakaz Dochodzeniowy. Jest decyzja wobec Romanowskiego [online], wiadomosci.wp.pl, 2 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-04] .
- ↑ Wojciech Podgórski , Jest Europejski Nakaz Dochodzeniowy wobec Marcina Romanowskiego [online], wyborcza.pl, 2 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-04] .
- ↑ Katarzyna Staszko: Co dalej z Romanowskim? Węgrzy odebrali nakaz. Mają 60 dni. wiadomosci.wp.pl, 2025-04-07. [dostęp 2025-04-07]. (pol.).
- ↑ Anna Orłowska , Żałoba w rodzinie Marcina Romanowskiego. Nie żyje ojciec byłego wiceministra [online], fakt.pl, 5 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-05] (pol.).
- ↑ Przemysław Dubiński , Rodzina Romanowskich w żałobie. - Znaliśmy się z z Ryśkiem dobre 40 lat, może nawet pod 50. [online], onet.pl, 5 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-06] (pol.).
- ↑ Paulina Ciesielska , „To wyjątkowo ohydne”. Romanowski odpowiada, czy wróci na pogrzeb ojca [online], wiadomosci.wp.pl, 6 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-06] (pol.).
- ↑ Marcin Romanowski napisał list po śmierci ojca. Poruszył kwestię przyjazdu do Polski [online], wiadomości.onet.pl, 6 kwietnia 2025 [dostęp 2025-04-06] (pol.).
- ↑ Dane osoby pełniącej funkcje publiczne [online], bip.ipn.gov.pl [dostęp 2024-12-12] .
- ↑ Sebastian Klauziński , Numerariusz Opus Dei i twórca kuźni kadr Ziobry. Kim jest nowy wiceminister sprawiedliwości [online], oko.press, 14 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-22] .
- ↑ Wojciech Wybranowski , Walczymy z ideologią, która atakuje wolność [online], dorzeczy.pl, 30 lipca 2019 [dostęp 2020-01-08] .
- ↑ Radio Maryja usunęło audycję z obraźliwymi słowami wiceministra sprawiedliwości o LGBT [online], wiez.pl, 22 października 2022 [dostęp 2024-12-12] .
- ↑ Marcin Kozłowski , Zabójstwo 16-letniego Eryka w Zamościu. Jest wniosek zastępcy Ziobry do Prokuratury Krajowej [online], gazeta.pl, 3 marca 2023 [dostęp 2023-03-03] .
- ↑ Marcin Romanowski: Konwencja stambulska to prawny koń trojański [online], rp.pl, 28 lipca 2020 [dostęp 2023-08-04] .
- ↑ „Lewicowy, genderowy koń trojański”. Wiceminister sprawiedliwości o konwencji stambulskiej [online], polskieradio24.pl, 27 lipca 2020 [dostęp 2023-08-04] .
- ↑ Zuzanna Ganczewska , PiS skrada się do „genderowego konia trojańskiego”. Efektem może być atak na prawa kobiet [online], oko.press, 3 stycznia 2021 [dostęp 2023-08-04] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Dr Marcin Romanowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2019-06-10] .