Wikipedia

Marcin Urbaniak

polski filozof

Marcin Leszek Urbaniak (ur. 11 maja 1978 w Krakowie) – polski filozof, kognitywista, etyk, działacz społeczny, weganin. Dr hab., pracownik naukowy i profesor nadzwyczajny w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie[1].

Marcin Urbaniak
Data i miejsce urodzenia

11 maja 1978
Kraków

Zawód, zajęcie

nauczyciel akademicki, edukator, działacz społeczny

Tytuł naukowy

doktor habilitowany

Uczelnia

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Stanowisko

profesor uczelni

Życiorys

edytuj

Absolwent XXIX Liceum Ogólnokształcącego im. Krzysztofa Kieślowskiego w Krakowie. W 2000 roku ukończył studium psychologiczno-socjologiczne i rozpoczął studia na kierunku filozofia w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie uzyskał tytuł magistra. Równolegle skończył studium pedagogiczne, również w Uniwersytecie Jagiellońskim. W 2013 roku otrzymał tytuł doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy doktorskiej Pojęcie kultury we współczesnej hermeneutyce[2]. W styczniu 2020 roku otrzymał w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk stopień doktora habilitowanego.

Jest również wykładowcą „Psychologii Zwierząt” w Interdyscyplinarnym Centrum Badań Zachowania się Ludzi i Zwierząt – Interdisciplinary Centre for Research in Animal and Human Behavior[3].

Działalność naukowa

edytuj

W roku 2007 podjął pracę w warszawskiej Wyższej Szkole Zarządzania Polish Open University. Od 2010 roku pracuje jako nauczyciel etyki i filozofii w VIII Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, od roku kolejnego także w I Liceum Ogólnokształcącym im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. W 2014-2015 zatrudniony jest w warszawskiej Akademii Finansów i Biznesu Vistula, jednocześnie rozpoczynając współpracę w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN przy projekcie badawczym „Filozofia o nauce. Dywersyfikacja tradycji”. Od 2017 do chwili obecnej pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie.

Od początku swojej pracy zawodowej zajmuje się problematyką etyki środowiskowej i klimatycznej, pojęciem dobrostanu i prawami zwierząt, zagadnieniami neuroetyki oraz ewolucyjnymi źródłami moralności, oraz poruszając się w nurcie kognitywno-hermeneutycznym, analizuje warunki i funkcje rozumienia, percepcji, zmysłów, komunikacji czy kulturotwórczej kooperacji w świecie zwierząt. Ostatnie lata poświęcił głównie pracy nad psychologią i epistemologią ewolucyjną, kierując się w stronę etologii poznawczej, aby stworzyć pomost między filogenetycznym i hermeneutycznym ujęciem podmiotowych zdolności poznawczych (zachowań eksploracyjnych, kooperacyjnych czy komunikacyjnych). Uzasadniając naturalistycznie zarówno wyższe zdolności psychiczne, jak i zachowania moralne ludzi, dąży do ufundowania warunków dobrostanu i praw zwierząt pozaludzkich.

W latach 2010–2014 wyjeżdżał na uniwersyteckie staże zagraniczne do Oxfordu w Anglii, Ankary oraz Sakarya w Turcji.

Wybrane publikacje

edytuj
  • „Koncepcja człowieka faustowskiego”, Assembly, Nowy Sącz 2006[4]
  • Rozpoznawanie stanów emocjonalnych jako biologiczne źródło moralności [w:] Rocznik Kognitywistyczny tom 7, Wydawnictwo UJ, Kraków 2014, s. 59-76[5]
  • „Hermeneutyka a kierunki myśli współczesnej”, Universitas, Kraków 2014[6]
  • Filogenetyczne uzasadnienie zjawiska rozumienia oraz wiedzy proceduralnej i deklaratywnej [w:] Filozofia i Nauka 2016, tom 4, s. 259-274[7]
  • Factory Farming Versus Environment and Society. The Ethical Analysis [w:] Problems of Sustainable Development 2016, vol. 2, no.1, s. 143-156[8]
  • „Wiedza w perspektywie ewolucyjnej”, Aureus, Kraków 2017 (współautor z Ignacym S. Fiutem)[9]
  • Dlaczego zwierzęta coś wiedzą? Zarys socjobiologicznej koncepcji wiedzy [w:] Filozofia i Nauka 2017, tom 5, s. 253-269[10]
  • Wiedza w ujęciu determinizmu memetycznego [w:] Filozofia i Nauka 2017, tom 5, s. 237-251[11]
  • Etyka i etykieta łowiecka jako narzędzia maskowania przemocy [w:] Edukacja Etyczna 13/2017, s. 3-29[12]
  • „Biologiczne wymiary rozumienia. Od ewolucji do hermeneutyki ludzkiego myślenia”, Aureus, Kraków 2017[13]
  • Spojrzenie na zdolności hermeneutyczne człowieka z perspektywy zoologicznej [w:] Filozofia i Nauka, Tom 6, 2018, s. 117-131[14]
  • Education in Defence of Biodiversity. Will the Ecological and Ethical Footprint Counteract Environmental Changes? [w:] Problems of Sustainable Development, 2019, vol. 14, no 1, s. 73-78[15]

Działalność społeczna

edytuj

Poza pracą naukowo-dydaktyczną, jest członkiem w Polskim Towarzystwie Etologicznym oraz Polskim Towarzystwie Etycznym, a także edukatorem w Klubie Gaja. Jest również ekspertem w Komisji ds. reformy łowiectwa, powołanym zarządzeniem Ministra Środowiska i Klimatu z dnia 7 czerwca 2024 - dziennik urzędowy poz. 38 / 2024[16]. Od 2019 działa jako jeden z czterech „Ambasadorów Sprawiedliwego Handlu / Fair Trade” w Uniwersytecie Pedagogicznym im. KEN w Krakowie. Również od 2019 roku jest współprowadzącym (wraz z red. Anną Piekarczyk) programu radiowego „Etyczny punkt widzenia świata” w Radiu Kraków. W styczniu 2020 rozpoczął czteroletnią kadencję jako członek Lokalnej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na Zwierzętach w Krakowie.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Instytut Filozofii i Socjologii | Pracownicy [online] [dostęp 2020-03-19] (pol.).
  2. ↑ Pojęcie kultury we współczesnej hermeneutyce filozoficznej. Analiza myśli M. Heideggera, H.-G. Gadamera i P. Ricoeura w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2020-03-19].
  3. ↑ I C R A H B [online], sites.google.com [dostęp 2020-06-26] (pol.).
  4. ↑ Marcin Urbaniak, Koncepcja człowieka faustowskiego w filozofii Oswaldda Spenglera, Wydawnictwo Assembly, 2006, ISBN 978-83-60676-01-1 [dostęp 2020-03-19] (pol.).
  5. ↑ Marcin Urbaniak, Rozpoznawanie stanów emocjonalnych jako biologiczne źródło zmysłu moralności, „Rocznik Kognitywistyczny” (7), 2014, s. 59–86, ISSN 1689-927X [dostęp 2020-03-19] (pol.).
  6. ↑ Universitas, Hermeneutyka a kierunki myśli współczesnej. Rozumienie kultury w filozoficznej hermeneutyce, filozofii przyrody i (post)strukturalizmie, Marcin Urbaniak, 97883-242-2613-9 [online], universitas.com.pl [dostęp 2020-03-19] (pol.).
  7. ↑ Marcin Urbaniak, Filogenetyczne uzasadnienie zjawiska rozumienia oraz wiedzy proceduralnej i deklaratywnej, „Filozofia i Nauka”, 2016 [dostęp 2020-03-19].
  8. ↑ Factory Farming Versus Environment and Society. The Analysis of Selected Problems – Problemy Ekorozwoju – Problems of Sustainable Development [online] [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  9. ↑ Wydawnictwo Aureus S.C. – Marcin Urbaniak, Ignacy S. Fiut, – "Wiedza w perspektywie ewolucyjnej. Wybrane stanowiska" [online], www.e-aureus.pl [dostęp 2020-03-19].
  10. ↑ http://filozofiainauka.ifispan.waw.pl/wp-content/uploads/2017/06/Urbaniak_253.pdf
  11. ↑ http://filozofiainauka.ifispan.waw.pl/wp-content/uploads/2017/06/Urbaniak_237.pdf
  12. ↑ https://edukacjaetyczna.pl/wp-content/uploads/2017/17_1_urbaniak.pdf
  13. ↑ Wydawnictwo Aureus S.C. – Marcin Urbaniak – "Biologiczne wymiary rozumienia. Od ewolucji do hermeneutyki ludzkiego myślenia" [online], www.e-aureus.pl [dostęp 2020-03-19].
  14. ↑ http://filozofiainauka.ifispan.waw.pl/wp-content/uploads/2018/05/Urbaniak_117.pdf
  15. ↑ Education in Defence of Biodiversity. Will the Ecological and Ethical Footprint Counteract Environmental Changes? – Problemy Ekorozwoju – Problems of Sustainable Development [online] [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  16. ↑ https://dziennikurzedowy.mos.gov.pl/fileadmin/Dziennik_Urzedowy/user_upload/Poz_38_2024_-_zarzadzenie_MKiS_ws._Zespolu_ds._lowiectwa.pdf?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR0pGHMGTwW8Vdkrflw8uvjAZmJ2z_k5XVdCv2n9bn0w3Cb17_GOo4WtUvw_aem_AZC55L8my0L_knE8121pKyPGUTPZBT3uH_-OagWQz601e0oYlpkKS3xj0tkdQRRc1SOxth2_dC-sjWQpcMUpXduS
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marcin_Urbaniak&oldid=75668380”