Marcin Wiącek

polski prawnik, rzecznik praw obywatelskich (od 2021)

Marcin Wiącek (ur. 28 marca 1982 w Mińsku Mazowieckim[1]) – polski prawnik i nauczyciel akademicki, doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, od 2021 rzecznik praw obywatelskich.

Marcin Wiącek
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 marca 1982
Mińsk Mazowiecki

Doktor habilitowany nauk prawnych
Specjalność: prawo konstytucyjne
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

2009 – nauki prawne
Uniwersytet Warszawski

Habilitacja

2013 – nauki prawne
Uniwersytet Warszawski

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Rzecznik praw obywatelskich
Okres spraw.

od 23 lipca 2021

Poprzednik

Adam Bodnar

Życiorys edytuj

Jest absolwentem studiów prawniczych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz w Centrum Prawa Amerykańskiego UW (2006)[1][2]. W 2009 na podstawie napisanej pod kierunkiem Janusza Trzcińskiego rozprawy pt. Pytanie prawne sądu do Trybunału Konstytucyjnego (art. 193 Konstytucji) w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego uzyskał stopień naukowy doktora nauk prawnych w zakresie prawa w specjalności prawo konstytucyjne. Na tym samym wydziale na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy zatytułowanej Znaczenie stosowania Konstytucji marcowej w Polsce Ludowej dla orzecznictwa sądów i Trybunału Konstytucyjnego III RP uzyskał w 2013 stopień doktora habilitowanego nauk prawnych w tej samej specjalności[3].

Jest autorem ponad stu publikacji naukowych dotyczących w szczególności prawa konstytucyjnego, sądownictwa konstytucyjnego, sądownictwa administracyjnego oraz ochrony praw człowieka[2].

Jako nauczyciel akademicki związany z Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego – był adiunktem w Instytucie Nauk o Państwie i Prawie[3], w 2019 objął stanowisko profesora uczelni[2]. Został też kierownikiem Zakładu Praw Człowieka[3]. W latach 2003–2007 był pracownikiem Trybunału Konstytucyjnego[1], od 2007 do 2021 był natomiast zatrudniony w Biurze Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego[2]. W latach 2014–2018 wchodził w skład Rady Legislacyjnej. W latach 2014–2016 kierował aplikacją legislacyjną prowadzoną przez Rządowe Centrum Legislacji[4]. W 2018 na prośbę Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego przygotował projekt ustawy o zapewnieniu godnej pamięci i należytej ochrony miejscom spoczynku Bohaterów Powstania Warszawskiego oraz innych osób zasłużonych w walkach o niepodległość i suwerenność Państwa Polskiego[5].

W maju 2021 został kandydatem na stanowisko rzecznika praw obywatelskich rekomendowanym przez opozycję parlamentarną[a] oraz część posłów Porozumienia Jarosława Gowina (wówczas współtworzącego rząd)[6]. Sejm odrzucił jego kandydaturę 15 czerwca 2021 („za” zagłosowało 222 z 455 biorących udział w głosowaniu posłów, jego kontrkandydatka Lidia Staroń otrzymała 231 głosów „za”)[7]. W lipcu ponownie został zgłoszony przez klub Koalicji Polskiej jako kandydat na urząd RPO, tym razem uzyskując poparcie Prawa i Sprawiedliwości[1][8]. 8 lipca 2021 jego kandydatura została zaakceptowana przez Sejm („za” zagłosowało 380 z 426 uczestniczących w głosowaniu posłów)[9]. 21 lipca 2021 Senat zatwierdził jego wybór[10][11].

23 lipca 2021 Marcin Wiącek złożył przed Sejmem ślubowanie, obejmując tym samym urząd rzecznika praw obywatelskich na pięcioletnią kadencję, co zakończyło ponad dziesięciomiesięczny impas w sprawie wyłonienia nowego RPO[12].

Posługuje się językami angielskim i francuskim[2].

Wybrane publikacje edytuj

  • Znaczenie stosowania Konstytucji marcowej w Polsce Ludowej dla orzecznictwa sądów i Trybunału Konstytucyjnego III RP, Warszawa 2012.
  • Pytanie prawne sądu do Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2011[13].
  • Na straży państwa prawa: trzydzieści lat orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (z Lechem Garlickim i Martą Derlatką), Warszawa 2016[14].
  • Prawa człowieka (z Wojciechem Brzozowskim i Adamem Krzywoniem) , Warszawa 2018.

Uwagi edytuj

  1. Pod jego kandydaturą podpisali się posłowie Koalicji Obywatelskiej, Koalicji Polskiej, Lewicy, Polski 2050 i Polskich Spraw.

Przypisy edytuj

  1. a b c d Druk nr 1361: Kandydat na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich – Pan Marcin Wiącek. sejm.gov.pl, 2 lipca 2021. [dostęp 2021-07-02].
  2. a b c d e Dr hab. Marcin Wiącek, prof. UW – RPO VIII kadencji. brpo.gov.pl. [dostęp 2021-10-01].
  3. a b c Dr hab. Marcin Wiącek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2022-10-11].[martwy link]
  4. Kierownik: Prof. UW dr hab. Marcin Wiącek. uw.edu.pl. [dostęp 2022-10-11].
  5. Tomasz Urzykowski: Groby powstańców pod ochroną. Za ich zniszczenie – do czterech lat więzienia. wyborcza.pl, 1 sierpnia 2018. [dostęp 2019-07-31].
  6. Druk nr 1224: Kandydat na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich – Pan Marcin Wiącek. sejm.gov.pl, 27 maja 2021. [dostęp 2021-07-02].
  7. Głosowanie nr 18 na 31. posiedzeniu Sejmu: Głosowanie w sprawie powołania Rzecznika Praw Obywatelskich. sejm.gov.pl, 15 czerwca 2021. [dostęp 2021-07-02].
  8. Wybór RPO. PiS poparło kandydaturę prof. Marcina Wiącka. polsatnews.pl, 2 lipca 2021. [dostęp 2021-07-02].
  9. Głosowanie nr 89 na 34. posiedzeniu Sejmu: Powołanie Rzecznika Praw Obywatelskich. sejm.gov.pl. [dostęp 2021-07-08].
  10. Wyrażenie zgody na powołanie Rzecznika Praw Obywatelskich. senat.gov.pl. [dostęp 2021-07-21].
  11. Marcin Wiącek nowym Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Senat wyraził zgodę. onet.pl, 21 lipca 2021. [dostęp 2021-07-21].
  12. Ślubowanie nowego RPO. Marcin Wiącek na stanowisku. polsatnews.pl, 23 lipca 2021. [dostęp 2021-07-23].
  13. Dr hab. Marcin Wiącek. uw.edu.pl. [dostęp 2017-01-01].
  14. Leszek Garlicki, Marta Derlatka, Marcin Wiącek: Na straży państwa prawa: trzydzieści lat orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Warszawa: Wolters Kluwer, 2016. ISBN 978-83-8092-312-6.