Marek Żuławski
Marek Żuławski (ur. 13 kwietnia 1908 w Rzymie, zm. 30 marca 1985 w Londynie) – polski malarz, grafik, krytyk i eseista.
| Data i miejsce urodzenia |
13 kwietnia 1908 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 marca 1985 |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Strona internetowa | |
Życiorys edytuj
Pochodził z nadzwyczaj płodnej artystycznie rodziny[1]. Był synem Jerzego, dramaturga, tłumacza i pisarza, i Kazimiery z Hanickich, tłumaczki i romanistki. Miał dwóch braci: Juliusza, poetę, prozaika, tłumacza poezji angielskiej i Wawrzyńca, muzykologa, kompozytora, taternika i alpinistę. Wychował się w Zakopanem. Początkowo uczęszczał do gimnazjum w Zakopanem[2], w 1926 roku ukończył Państwowe Gimnazjum Humanistyczne w Toruniu i zdał egzamin maturalny. Po maturze studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim (przerwane po 2 latach)[3] i malarstwo latach 1926–1933 w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych (od 1932 roku ASP) u prof. Karola Tichego, a następnie u prof. Felicjana Kowarskiego i Leonarda Pękalskiego. Po studiach wspólnie z Tadeuszem Trepkowskim założył pracownię graficzną „Atelier 33”. W latach 1932–1935 regularnie wystawiał swoje prace w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie. W 1935 roku wyjechał na roczne stypendium do Paryża. Od 1936 roku mieszkał w Londynie.
Początkowo malował pod wpływem postimpresjonizmu. Po wojnie wykształcił własny styl, odznaczający się uproszczeniem formy i zgaszonym kolorytem (martwe natury i kompozycje figuralne, m.in. Chrystus z Belsen 1947, Tancerz 1957, Kain i Abel 1967, Żona Lota 1975, Akt stojący II 1979 rysunek). Obok malarstwa sztalugowego uprawiał także malarstwo ścienne, grafikę i rysunek. Zajmował się również krytyką artystyczną.
Był trzy razy żonaty. Jego drugą żoną była Halina Korngold, malarka i rzeźbiarka. Z trzecią żoną, Marią, miał syna Adama.
Zmarł w Londynie. Pochowany na Kensal Green Cemetery[4].
Archiwum Marka Żuławskiego znajduje się w Archiwum Emigracji w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu, a zbiór jego prac malarskich, rysunków i grafik w Muzeum Uniwersyteckim w Toruniu. Wszystkie materiały i dzieła sztuki podarowała trzecia żona artysty, Maria Żuławska.
Wybrane tytuły prac edytuj
- portret Ireny Krzywickiej, ok. 1938[5]
- portret miss M. Hutchinson, ok. 1938[5]
- Chrystus z Belsen 1947 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Ludzie nad morzem 1957 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Tancerz 1957
- Zielony akt na pomarańczowym i czarnym tle 1958 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Ecce homo II 1958 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Ecce homo IV 1961 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Kain i Abel 1967 Muzeum Okręgowe w Toruniu
- Trzy przedmioty na czerwonym tle 1963/1968
- Sen o lataniu 1968 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Martwy człowiek 1969 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- The Team 1971
- Caribbean Cruise 1974
- Marylka w sierpniu 1979
- Akt stojący II 1979 rysunek dwustronny
- Standing Nude 1980
- Ojcostwo 1980 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Wyżyna Golan ok. 1982 Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
Bibliografia edytuj
- Marek Żuławski, Studium do autoportretu, wyd. rozszerzone, Toruń - Londyn 2009, wyd. Oficyna Wydawnicza Kucharski.
- Marek Żuławski, Studium do autoportretu II, Warszawa 1990, wyd. Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
- Marek Żuławski, Studium do autoportretu , Warszawa 1980, wyd. Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
- Marek Żuławski, Romantyzm, Klasycyzm i z Powrotem, Kraków 1976, Wydawnictwo Literackie
- Marek Żuławski, Od Hogharta do Bacona, Warszawa 1973, wyd. Arkady.
- Marek Żuławski, Dawn Noon And Night, Londyn 1958, wyd. Arnolfini Press.
Literatura edytuj
- Sławomir Majoch, Marek Żuławski (1908–1985). Katalog prac ze zbiorów Muzeum Uniwersyteckiego w Toruniu, Toruń 2017.
- Andrzej Matynia, Jestem za stary żeby źle malować..., „Art&Business” 2009, nr 6, s. 28–31.
Wystawy edytuj
- Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy[6]
- Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy[7]
- Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy[8]
- Muzeum Diecezjalne w Pelplinie[9]
- Biblioteka Wojewódzka w Gorzowie Wielkopolskim[10]
- Muzeum Lubuskie w Gorzowie Wielkopolskim[11]
- Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie[12]
- Galeria Politechniki Łódzkiej[13]
- Litwa[14]
Przypisy edytuj
- ↑ Kowalczyk, Janusz: Ród Żuławskich. 2015. [dostęp 2019-11-28].
- ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 367. [dostęp 2021-12-09].
- ↑ Marek Żuławski [online], www.marek-zulawski.umk.pl [dostęp 2021-12-09].
- ↑ Marek Żuławski [online], timenote.info [dostęp 2021-12-09] (pol.).
- ↑ a b reprodukcja w: „Łódź w Ilustracji”, 2 kwietnia 1939, nr 13, s. 7.
- ↑ [1][martwy link]
- ↑ Malarstwo Marka Żuławskiego w bydgoskim muzeum [online], Onet.pl, 7 lipca 2010 [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03].
- ↑ Londyńczyk w Toruniu [online], Wirtualna Polska, 6 lipca 2010 [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03].
- ↑ Paulina Matysiak, „Misterium Passionis et Resurrectionis” Marka Żuławskiego [online], Wiadomości24.pl, 8 marca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-03-28].
- ↑ [2][martwy link]
- ↑ Karolina Oleksa, Wernisaż wystawy Marka Żuławskiego [online], Gorzowski Internetowy Informator Kulturalny, 17 marca 2008.
- ↑ „Doczesne i ponadczasowe” – wystawa malarstwa Marka Żuławskiego [online], Urząd m. st. Warszawy, 9 grudnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2013-05-04].
- ↑ [3][martwy link]
- ↑ Sławomir Majoch, Marek Žulavski [online], Antano Mončio namai-muziejus (lit.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Marek Żuławski na fb
- Archiwum Emigracji - archiwum M. Żuławskiego
- Muzeum Uniwersyteckie w Toruniu
- Marek i Jacek Żuławscy·Culture.pl. culture.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-13)].