Marek Gaszyński
Marek Piotr Gaszyński (ur. 14 czerwca 1939 w Warszawie, zm. 15 stycznia 2023 tamże[1]) – polski dziennikarz i prezenter muzyczny, autor tekstów ponad 150 piosenek oraz autor książek o tematyce muzycznej. Znawca historii polskiej muzyki rozrywkowej[2].
Marek Gaszyński (2006) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
prezenter muzyczny, dziennikarz |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujAbsolwent Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Pracę dziennikarską rozpoczął w latach 1958–1962 w Rozgłośni Harcerskiej. W 1962 roku został dziennikarzem muzycznym Polskiego Radia. Tworzył audycje muzyczne dla radia, a także pisał artykuły związane z tą tematyką drukowane w prasie codziennej oraz muzycznej.
Od 1964 roku pisał teksty piosenek dla popularnych wykonawców muzyki rozrywkowej. Pierwszą piosenką, jaką napisał, był napisany do muzyki Czesława Niemena utwór Czy wiesz. Piosenki z jego tekstami usłyszeć można w wykonaniu m.in. takich artystów, jak: Aldona Orłowska, Breakout, Czerwone Gitary, Halina Frąckowiak, Helena Majdaniec, Gang Marcela, Jerzy Grunwald, Test, Maciej Kossowski, Bogusław Mec, Wojciech Gąssowski, Niebiesko-Czarni, Czesław Niemen, Polanie, Wojciech Skowroński, Tadeusz Woźniak.
Utwory z tekstami Marka Gaszyńskiego ukazały się na płytach Marek Gaszyński przedstawia swoje przeboje (z roku 1993)[3] oraz 40 lat z Polskim Radiem i piosenką (z roku 2003)[4].
W latach 2006–2007 był prezesem warszawskiego Radia dla Ciebie[5].
W 2008 r. wydał napisany trzynastozgłoskowcem utwór poetycki Pan Tadeusz Jazz, czyli krajobraz po bitwie. Historia polskiego jazzu z lat 1945–1959 w sześciu księgach wierszem.
W 2011 r. ukazał się, wydany przez Wydawnictwo Nowy Świat, debiut powieściowy Marka Gaszyńskiego pt. „Teoria zbrodni uprawnionej” (ISBN 978-83-7386-414-6)[6]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim[7].
Odznaczenia
edytujW 2005 został odznaczony brązowym, w 2013 srebrnym, a w 2020 złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[8].
W 2015 za wybitne zasługi w działalności na rzecz rozwoju Polskiego Radia, otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[9].
Wybrane piosenki
edytuj- Allilah (muz. i wyk. Czesław Niemen)
- A panu już dziękujemy (sł. Marek Gaszyński, Krzysztof Cwynar, wyk. Krzysztof Cwynar)
- Barwy jesieni (muz. Seweryn Krajewski, wyk. Czerwone Gitary)
- Czy słyszysz co mówię (Posłuchaj, co ci powiem; muz. S. Krajewski, wyk. Czerwone Gitary, potem Bogusław Mec)
- Czym byłby świat bez ciebie (muz. Janusz Popławski)
- Dotyk sławy (muz. Mirosław Suliga)
- Gdzie się podziały tamte prywatki (1989, muz. Ryszard Poznakowski, wyk. Wojciech Gąssowski)
- Gitara i ja (muz. M. Święcicki)
- Jest taka jedna klasa (muz. Mirosław Suliga)
- Jesień idzie przez park (muz. Krzysztof Klenczon, sł. także Bogdan Loebl; wyk. Czerwone Gitary)
- Jeszcze swój egzamin zdasz (muz. Marian Zimiński, wyk. Czesław Niemen)
- Klęcząc przed tobą (muz. i wyk. Czesław Niemen)
- Nie zadzieraj nosa (1966, muz. S. Krajewski, wyk. Czerwone Gitary)
- Ojciec żył, tak jak chciał (wyk. Gang Marcela)
- Przed pierwszym balem (muz. S. Krajewski, wyk. Czerwone Gitary)
- Są takie chwile (muz. Antoni Kopff, sł. także B. Loebl; wyk. Partita)
- Sen o Warszawie (1966, muz. i wyk. Czesław Niemen)[10]
- Stracić kogoś (muz. S. Krajewski, wyk. Czerwone Gitary)
- Szukam tamtej wiosny (muz. K. Klenczon, wyk. Czerwone Gitary)
- Śledztwo zakochanego (muz. S. Krajewski, wyk. Czerwone Gitary)
- Walcz o życie (muz. Dariusz Kozakiewicz, wyk. Test)
- Wołanie przez Dunajec (muz. Tadeusz Nalepa, wyk. Breakout)
- Wszystko za nami (muz. J. Grunwald, wyk. J. Grunwald i En Face)
- Wybacz mi wszystko (muz. Mirosław Suliga)
- Z obłoków na ziemię (muz. K. Klenczon, wyk. Czerwone Gitary)
- Za mną nie oglądaj się (muz. i wyk. H. Frąckowiak)
Publikacje
edytuj- Muzyka, którą lubię, Warszawa 1980, Krajowa Agencja Wydawnicza
- Woodstock ’94 – Oficyna YPSYLON Sp.z o.o., Warszawa 1995, ISBN 83-85135-49-9
- Zagadki – muzyka rozrywkowa, Warszawa 1996, wyd. Alfa-Wero, ISBN 83-7001-998-6
- Czas jak rzeka (2004)
- Czerwone Gitary. Nie spoczniemy (2005)
- Fruwa twoja marynara (2006), Prószyński i S-ka, ISBN 83-7469-427-0
- Mocne uderzenie. Czerwono-czarni. Niebiesko-czarni (2008), Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-7469-692-0
- Pan Tadeusz Jazz czyli krajobraz po bitwie (2008), Wydawnictwo Trio, ISBN 978-83-7436-164-4
- Człowiek do wynajęcia. Wyspa (2008)
- Niepokonani (2012)
- Cudowne Lata. Moja historia rock and rolla w Polsce (2013)
- Niemen. Czas jak rzeka – książka audio na 2 CD
- Śmierć Artysty (2013), Wydawnictwo Świat Książki, ISBN 978-83-7943-296-7
W 2011 r. debiut powieściowy: „Teoria zbrodni uprawnionej” (2011)
Filmografia
edytuj- Historia polskiego rocka (2008, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota)
Przypisy
edytuj- ↑ Marek Gaszyński nie żyje. Jego "Gdzie się podziały tamte prywatki" i "Sen o Warszawie" śpiewała cała Polska [online], gazetapl [dostęp 2023-01-15] (pol.).
- ↑ Prószyński i S-ka [online], proszynski.pl [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-08] .
- ↑ Marek Gaszynski przedstawia swoje przeboje [online], polishmusic.ca [dostęp 2017-11-25] .
- ↑ Marek Gaszyński – 40 lat z Polskim Radiem i piosenką
- ↑ RdC: Marek Gaszyński już nie jest prezesem | portalmedialny.pl [online], mediafm.net [dostęp 2017-11-25] .
- ↑ National Library Of Poland /Cała Baza [online], alpha.bn.org.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
- ↑ Wszystkich Świętych 2023. Znani, którzy zmarli w ostatnim roku. Zobacz ich groby. Niezapomniani [online], www.se.pl [dostęp 2023-11-03] .
- ↑ Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 2021-04-28].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 lipca 2015 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2015 r. poz. 889).
- ↑ Jedynka – polskieradio.pl [online], Jedynka – Polskie Radio [dostęp 2023-01-15] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Wolański R., Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza MOREX, ISBN 83-86848-05-7, tu hasło Gaszyński Marek, s. 57.