Marek Kordos

polski matematyk i historyk nauki

Marek Tomasz Kordos (ur. 7 marca 1940[1]) – polski matematyk, doktor habilitowany, geometra i historyk matematyki oraz jej popularyzator.

Marek Kordos
Data urodzenia

7 marca 1940

dr hab. nauk matematycznych
Specjalność: geometria, historia matematyki
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Wydział

Matematyki, Informatyki i Mechaniki

Stanowisko

profesor

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys

edytuj

Założyciel i wieloletni redaktor naczelny miesięcznika Delta, autor wielu książek, współzałożyciel Ośrodka Kultury Matematycznej oraz Stowarzyszenia na rzecz Edukacji Matematycznej. Zatrudniony na stanowisku profesora nadzwyczajnego aż do emerytury pracował jako wykładowca akademicki na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego[2][3]. Specjalizuje się w geometrii i historii matematyki. Doktorat i habilitację uzyskał za prace z geometrii rzutowo-metrycznych.

Popularyzacja matematyki i nauk przyrodniczych

edytuj
Zobacz też: popularyzacja nauki.

W 1974 stworzył miesięcznik Delta i był jego redaktorem naczelnym do 2018 roku[4]. Od początku w Delcie ukazywał się (początkowo nieregularnie, ale od 1975 roku w każdym numerze) kącik dla dzieci o nazwie „mała delta”. W 1981 roku Mała Delta zaczęła ukazywać się jako osobne czasopismo, zmieniając w 1983 roku nazwę na Szkiełko i oko, które ukazywało się do 1991 roku (łącznie ukazało się 100 numerów)[5].

W 1987 był inicjatorem powstania Ośrodka Kultury Matematycznej w Mordach[6]. Był też przez wiele lat redaktorem czasopisma „Matematyka-Społeczeństwo-Nauczanie” wydawanego przez Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach i publikującego referaty prezentowane na Szkołach Matematyki Poglądowej[6][7].

Działalność społeczna i polityczna

edytuj

W połowie lat 50. był aktywnym harcerzem Hufca Walterowskiego. Po powstaniu w listopadzie 1962 roku Politycznego Klubu Dyskusyjnego na Uniwersytecie Warszawskim (z inicjatywy Komitetu Uczelnianego ZMS) należał do aktywnych członków tego klubu[8].

Wybrane publikacje

edytuj

W jego dorobku publikacyjnym znajdują się m.in.[9][10][11]:

  • Marek Kordos, Lesław Włodzimierz Szczerba: Geometria dla nauczycieli. Warszawa: PWN, 1976.
  • Praca zbiorowa: Czy umiecie się dziwić. Warszawa: WSiP, 1978. Marek Kordos był inicjatorem wydania książki i współautorem, książka przedstawiała treści prezentowane w „Małej Delcie”.
  • Marek Kordos, Ludomir Włodarski: O geometrii dla postronnych. Warszawa: PWN, 1981, seria: Biblioteka Problemów. ISBN 83-01-02788-6.
  • Praca zbiorowa: Zobaczcie inaczej, matematyka, fizyka i astronomia porządkują świat. Warszawa: Alfa, 1986. Marek Kordos był inicjatorem wydania książki i współautorem.
  • Marek Kordos: O różnych geometriach. Warszawa: Alfa, 1987, seria: Delta przedstawia. ISBN 83-7001-087-3.
  • Marek Kordos: Wykłady z historii matematyki. Warszawa: WSiP, 1994. ISBN 83-02-05591-3. książka była kilka razy wznawiana, np. przez wydawnictwo Script (Warszawa): 2005 ISBN 83-89716-04-6; 2006 ISBN 83-89716-09-7; 2010 ISBN 978-83-89716-18-7.
  • Marek Kordos: Streifzüge durch die Mathematikgeschichte. Stuttgart: Ernst Klett Verlag, 1999. ISBN 3127201109.
  • Zofia Muzyczka, Marek Kordos: Słownik szkolny – Matematyka. Warszawa: WSiP. ISBN 83-02-06162-X.
  • Marek Kordos: Zobaczyć to czego nie widać czyli kultura matematyczna w praktyce. Kraków: Aksjomat Piotr Nodzyński, 2009. ISBN 978-83-60689-20-2.
  • Marek Kordos: O Matematyku, rycerzu Gwiazdy Pitagorejskiej, czyli.... Kraków: Omega, 2012. ISBN 978-83-7267-543-9.
  • Marek Kordos: Wykłady: Historia matematyki[12].

Jest też autorem hasła Geometria euklidesowa w Encyklopedii PWN[13].

Odznaczenia i nagrody

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Marek Tomasz Kordos. monitorfirm.pl. [dostęp 2016-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)].
  2. Dr hab. Marek Kordos, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-01-10].
  3. Marek Kordos. mimuw.edu.pl. [dostęp 2017-02-02].
  4. Po 45 latach zmienia się redaktor naczelny miesięcznika Delta [online], www.deltami.edu.pl [dostęp 2018-10-05] (pol.).
  5. Marek Kordos: Była lektura: Szkiełko i oko. 1991. [dostęp 2015-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-11)].
  6. a b Andrzej Dabrowski, Zdzisław Pogoda: Ośrodek Kultury Matematycznej w Mordach – w dwudziestopięciolecie. 2012. [dostęp 2015-01-10].
  7. Matematyka-Społeczeństwo-Nauczanie. [dostęp 2015-01-09].
  8. Jerzy Eisler: Polski rok 1968. T. 22. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2006, s. 63, seria: Monografie. ISBN 978-83-60464-02-1. [dostęp 2015-01-09].
  9. Kordos, Marek (1940- ). Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 2016-08-08].
  10. Marek Kordos (publikacje i cytowania). scholar.google.pl. [dostęp 2016-08-08].
  11.   Artykuły popularnonaukowe w miesięczniku „Delta” [dostęp 2021-09-01].
  12. Nagrania wykładów z historii matematyki (rok akademicki 1991/92). [dostęp 2017-07-09].
  13. Geometria euklidesowa, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-09-17].
  14.   Dotychczasowi laureaci nagrody im. Hugona Steinhausa (archiwum), pfun.pan.pl [dostęp 2021-12-18].
  15. M.P. z  2005  r. nr  73 , poz.  1001
  16. Medale za zasługi dla siedleckiej uczelni 2014. [dostęp 2015-01-09].