Marek z Bzowa Bzowski herbu Ostoja (zm. po 1405) – dziedzic dóbr ziemskich w Bzowie i Tązowie (obecnie część Karlina).

Marek z Bzowa Bzowski
Herb
Herb Ostoja
Data śmierci

po 1405

Żona

Piechna

Dzieci

Machna, Kachna

Rodzeństwo

Stanisław

Życiorys edytuj

Marek z Bzowa Bzowski należał do rodu szlacheckiego Ostojów. Pochodził z rodziny osiadłej w Bzowie w dawnym pow. lelowskim, w par. Kromołów[1]. W tej wsi obok przedstawicieli Ostojów dziedziczyli także rycerze innych herbów - Cielątkowa, Nowina, Prus, Pilawa[2] oraz Przeginia i Zadora[1]. Jego małżonką była Piechna, z którą miał córki - Machnę, małżonkę Swacha z Bzowa[1] i Kachnę, żonę Sobka z Grabowej[3]. Jego bratem rodzonym był Stanisław z Bzowa a stryjecznym Janik z Janikowic, protoplasta Janikowskich herbu Ostoja[2].

W roku 1388 kupił od brata Stanisława za 16 grzywien dom, ogród i role w Bzowie, należące niegdyś do ich matki. W roku 1398 dowodził swego szlachectwa i przynależności do rodu Ostojów gdyż został naganiony przez Jaszka z Tązowa[1]. W tej sprawie przedstawił przed sądem następujących świadków: Świętosława z Kamienia, Marka i Mikołaja z Kępy, Wacława i Dzierżysława z Marcinowic oraz Piotra z Dobrakowa, którzy zeznali, że naganiony jest ich bratem herbowym z rodu Ostojów[4][5]. Pięć lat później zastawił za 40 grzywien Maczkowi z Chechła i jego żonie Klarze swoje części w Bzowie i Tązowie (Wieś Tązów dziś nie istnieje. Obecnie jest częścią Karlina[6], gniazda rodowego Karlińskich h. Ostoja). W 1405 roku Marek z Bzowa kupił od Jana i Grzegorza z Bzowa za 29 grzywien półgroszy całe części ich dziedziny w Bzowie. Nie żył już w 1428 roku, kiedy wdowa po nim Pachna zastawiła siedlisko z niwą w Bzowie córce Machnie, żonie Swacha z Bzowa[1][4].

Być może, Marek z Bzowa był tą samą osobą co Marek Jajko (syn Mikołaja Jajko z Bzowa), który w roku 1403 dowiódł swego szlachectwa i herbu Przeginia[1][7]. Według A. Bonieckiego osoby te były tożsame[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f T. Jurek (red.), Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010-2019, Kraków, część I, s. 310-313.
  2. a b c A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1899, t. II, s. 300-301.
  3. T. Jurek (red.), Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010-2019, Kraków, część II, s. 32.
  4. a b J. Janota Bzowski (red.), Łącznik Rodzinny: organ Związku Rodowego Janotów Bzowskich h. Nowina, Warszawa 1939, zeszyt 3, s. 10-13.
  5. B. Ulanowski (red.), Najdawniejsze księgi sądowe krakowskie. Antiquissimi libri iudiciales terrae Cracoviensis, Kraków 1884-1886, nr 7893.
  6. T. Jurek (red.), Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010-2019, Kraków, część II, s. 427.
  7. Starodawne prawa polskiego pomniki z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nieużytych główniej zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej, wyd. A. Z. Helcel, Kraków 1870, nr 1026

Bibliografia edytuj

  • T. Jurek (red.), Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010-2019, Kraków, część I, s. 310-313.
  • K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. II, s. 389-390.
  • A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1899, t. II, s. 300-307.
  • S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1905, t. II, s. 121-124.
  • J. Janota Bzowski (red.), Łącznik Rodzinny: organ Związku Rodowego Janotów Bzowskich h. Nowina, Warszawa 1939, zeszyt III, s. 10-13.
  • B. Ulanowski (red.), Najdawniejsze księgi sądowe krakowskie. Antiquissimi libri iudiciales terrae Cracoviensis, Kraków 1884-1886.
  • Starodawne prawa polskiego pomniki z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nieużytych główniej zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej, wyd. A. Z. Helcel, Kraków 1870.