Maria Żabczyńska
Maria Żabczyńska z domu Zielenkiewicz (ur. 14 września 1903 w Sosnowcu k. Sędziszowa, zm. 27 stycznia 1981 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i filmowa. Żona aktora Aleksandra Żabczyńskiego, siostra Kazimierza Józefa Zielenkiewicza „Caziela”, artysty malarza tworzącego na emigracji (we Francji i w Anglii)[1].
| ||
 Maria Żabczyńska jako panna młoda w sztuce Wesele | ||
| Data i miejsce urodzenia | 14 września 1903 Sosnowiec k. Sędziszowa | |
| Data i miejsce śmierci | 27 stycznia 1981 Warszawa | |
| Zawód | aktorka | |
| Współmałżonek | Aleksander Żabczyński | |
| Lata aktywności | 1921-1981 | |
| Odznaczenia | ||
| ||
_01.jpg)
ŻyciorysEdytuj
Wykształcenie zdobywała najpierw w Moskwie (od 1919 Studio Dramatyczne „Proletkult”), a następnie uzupełniała je w warszawskim Instytucie Reduty, który ukończyła w 1924. Występowała w Teatrze im. Bogusławskiego pod kierunkiem Leona Schillera, a później również z teatrami objazdowymi na scenach Bydgoszczy, Lwowa, Poznania i Łodzi. Występowała także w teatrach rewiowych w Warszawie: „Morskie Oko” (Halo, Malicka i Sawan, 1931; Miłość i tango, 1931; Boccaccio, 1933), „Wesołe Oko”.
Od 1923 współtworzyła Teatru Polskiego Radia dla Dzieci, w którym również występowała i reżyserowała.
W czasie wojny pracowała jako kelnerka. Po wojnie powróciła na scenę. Angażowała się na scenach Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie (1945–1949), a następnie w Teatrze Polskim (1949–1969 i 1970–1975). Przez ponad 20 lat użyczała głosu w powieści radiowej „W Jezioranach”, gdzie wcieliła się w postać Anieli Jabłońskiej.
Została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W 1923 poślubiła Aleksandra Żabczyńskiego[2]. Wraz z mężem spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kw. A29-4-23)[3].
FilmografiaEdytuj
- 1934: „Śluby ułańskie” jako Agata.
- 1935: „Manewry miłosne” jako Cyganka.
- 1936: „Jego wielka miłość” jako aktorka.
- 1938: „Za zasłoną” jako Zocha.
- 1939: „Doktór Murek” jako Kuzykowa.
- 1939/1941: „Przez łzy do szczęścia” jako kierowniczka domu sierot.
- 1948: „Ulica Graniczna” jako żona Wojtana.
- 1948: „Skarb” jako ciotka z Radomia.
- 1954: „Pościg” jako matka Michalaka.
- 1955: „Sprawa pilota Maresza” jako pasażerka samolotu.
- 1955: „Trzy starty” jako matka Walczaka.
- 1970: „Kaszëbë, legenda o miłości” jako Maciejowa.
- 1971: „Wiktoryna, czyli czy pan pochodzi z Beauvais?” jako Oberżystka w „Czerwonej Oberży”.
- 1973: „Janosik” (odc. 2 Zbójnickie prawa) jako żona szlachcica.
- 1974: „Zaczarowane podwórko” jako Kiejstutowa, babcia Mundka.
- 1975: „Żelazna obroża” jako matka.
- 1976: „Honor dziecka” jako Matylda.
- 1977: „Królowa pszczół” jako babcia.
- 1977: „Kochaj albo rzuć” jako sędzia.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Żabczyńska
- ↑ Tygodnik „To & Owo” nr 14, 4.04.2017, s. 12-13
- ↑ Cmentarz Komunalny Powązki, dawny Wojskowy w Warszawie : praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1989. ISBN 83-217-2641-0.
BibliografiaEdytuj
- Ludwik Sempoliński: Wielcy artyści małych scen. Warszawa: Czytelnik, 1977.
- Maria Żabczyńska w bazie filmpolski.pl
- Maria Żabczyńska w bazie e-teatr.pl
- Maria Żabczyńska w bazie Filmweb
Linki zewnętrzneEdytuj
- Maria Żabczyńska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”