Maria (powieść)
Maria: powieść ukraińska – powieść poetycka w dwóch pieśniach Antoniego Malczewskiego, pierwsze zastosowanie tego gatunku na gruncie literatury polskiej. Powstała w Warszawie w 1824, wydana w 1825 tamże, dedykowana Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi.
 Ilustracja Michała Elwiro Andriollego | |
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Data powstania |
1824 |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania |
1825 |
Parafrazą Marii jest poemat Wacław Juliusza Słowackiego, a adaptacją operową Maria, dzieło Romana Statkowskiego.
Treść edytuj
Tło fabularne Marii tworzą wydarzenia autentyczne, związane ze zbrodnią dokonaną 13 lutego 1771 na Gertrudzie Komorowskiej – pierwszej żonie Szczęsnego Potockiego, zamordowanej na polecenie przeciwnego małżeństwu teścia, wojewody wołyńskiego Franciszka Salezego Potockiego.
Wydarzenia historyczne przetworzone zostały według wzorca powieści poetyckich George’a Gordona Byrona i Waltera Scotta. Poeta przeniósł czas akcji w XVII wiek, a miejsce z Wołynia na Ukrainę.
Styl edytuj
Składający się z dwóch pieśni poemat utrzymany jest w nastroju bajronowskiego pesymizmu. Typowa dla gatunku jest także atmosfera grozy i tajemniczość, co osiągnięte zostaje przez brak chronologicznej ciągłości zdarzeń i umieszczenie ich na tle pejzażu stepowego. Uhistorycznienie fabuły stanowi nawiązanie do scottowskiego historyzmu.
Zobacz też edytuj
- Pożegnanie Marii – pomnik w Poznaniu inspirowany powieścią
- Kozak w stepie, Alfons Dunin Borkowski – obraz inspirowany powieścią
Bibliografia edytuj
Linki zewnętrzne edytuj
- Maria w serwisie Wolne Lektury
- Powieść Maria zdigitalizowana w Sanockiej Bibliotece Cyfrowej
- Wydania utworu w bibliotece Polona