Maria (powieść)
Maria: powieść ukraińska – powieść poetycka w dwóch pieśniach Antoniego Malczewskiego, pierwsze zastosowanie tego gatunku na gruncie literatury polskiej. Powstała w Warszawie w 1824, wydana w 1825 tamże, dedykowana Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi.
| ||
 Ilustracja Michała Elwiro Andriollego | ||
| Autor | Antoni Malczewski | |
| Typ utworu | powieść poetycka | |
| Data powstania | 1824 | |
| Wydanie oryginalne | ||
| Miejsce wydania | Warszawa | |
| Język | język polski | |
| Data wydania | 1825 | |
Parafrazą Marii jest poemat Wacław Juliusza Słowackiego, a adaptacją operową Maria, dzieło Romana Statkowskiego.
TreśćEdytuj
Tło fabularne Marii tworzą wydarzenia autentyczne, związane ze zbrodnią dokonaną 13 lutego 1771 na Gertrudzie Komorowskiej – pierwszej żonie Szczęsnego Potockiego, zamordowanej na polecenie przeciwnego małżeństwu teścia, wojewody wołyńskiego Franciszka Salezego Potockiego.
Wydarzenia historyczne przetworzone zostały według wzorca powieści poetyckich George’a Gordona Byrona i Waltera Scotta. Poeta przeniósł czas akcji w XVII wiek, a miejsce z Wołynia na Ukrainę.
StylEdytuj
Składający się z dwóch pieśni poemat utrzymany jest w nastroju bajronowskiego pesymizmu. Typowa dla gatunku jest także atmosfera grozy i tajemniczość, co osiągnięte zostaje przez brak chronologicznej ciągłości zdarzeń i umieszczenie ich na tle pejzażu stepowego. Uhistorycznienie fabuły stanowi nawiązanie do scottowskiego historyzmu.
Zobacz teżEdytuj
- Pożegnanie Marii – pomnik w Poznaniu inspirowany powieścią
- Kozak w stepie, Alfons Dunin-Borkowski – obraz inspirowany powieścią