Maria Józefa

królowa Polski

Maria Józefa Habsburżanka (ur. 8 grudnia 1699 w Wiedniu, zm. 17 listopada 1757 w Dreźnie) – królowa Polski, ostatnia królowa małżonka Rzeczypospolitej Obojga Narodów, żona króla polskiego i elektora saskiego Augusta III Sasa, siostra cesarzowej Marii Amalii Habsburg, użytkująca starostwo spiskie od 1746 roku[1].

Maria Józefa
Ilustracja
ilustracja herbu
księżna elektorowa Saksonii
Okres

od 1 lutego 1733
do 17 listopada 1757

Jako żona

Augusta III Sasa

Poprzedniczka

Krystyna Eberhardyna Hohenzollern

Następczyni

Maria Antonina Wittelsbach

królowa Polski
Okres

od 5 października 1733
do 17 listopada 1757

Jako żona

Augusta III Sasa

Koronacja

17 stycznia 1734

Poprzedniczka

Katarzyna Opalińska

Dane biograficzne
Dynastia

Habsburgowie

Data i miejsce urodzenia

8 grudnia 1699
Wiedeń

Data śmierci

17 listopada 1757 (58 lat)
Drezno

Miejsce spoczynku

Katedra Świętej Trójcy w Dreźnie

Ojciec

Józef I Habsburg

Matka

Wilhelmina Amalia Brunszwicka

Mąż

August III Sas

Dzieci

Fryderyk August,
Józef August,
Fryderyk Krystian,
Maria Amalia,
Maria Małgorzata,
Maria Anna,
Franciszek Ksawery,
Maria Józefa,
Karol Krystian,
Krystyna,
Elżbieta,
Albert,
Klemens Wacław,
Maria Kunegunda

Odznaczenia
Order św. Katarzyny Męczennicy

Życiorys edytuj

W 1703 dziadek Józefy, cesarz Leopold I wybrał ją na ewentualną następczynię tronu po stryju Karolu VI Habsburgu i jej ojcu Józefie. Po czasie jednak, gdy Karolowi urodziły się córki, zrezygnowano z tego pomysłu[2].

Już od 1704 król Polski i elektor Saksonii August II Mocny, ojciec Augusta III starał się o rękę Józefy dla swego siedmioletniego syna, Fryderyka Augusta. Przeszkodą w zawarciu tego małżeństwa był luteranizm Augusta, podczas gdy Maria Józefa była katoliczką. Jednak w 1712 przyszły mąż Józefy przeszedł na katolicyzm, co umożliwiło ślub ich obojga. 3 marca 1719 w Wiedniu odbyły się zaręczyny Marii Józefy i Fryderyka Augusta, zaś 20 sierpnia 1719 ślub obojga[2]. 2 września młoda para przybyła do Drezna na wesele. W 1733 mąż Marii Józefy, Fryderyk August został wybrany na króla polskiego jako August III. Józefa została wraz z mężem koronowana 17 stycznia 1734. Królowa była osobą bardzo ambitną, inteligentną i religijną. Gorąco popierała polskich jezuitów. Przekazywała kościołom i klasztorom liczne precjoza w formie wotów. Ofiarowała relikwiarz i piękny renesansowy krzyż ojcom paulinom z Jasnej Góry[3].

Po śmierci stryja, Karola VI, królowa zabiegała dla swego męża o koronę cesarską. Starania te zakończyły się klęską i 19 lipca 1742 Maria Józefa i jej mąż zrzekli się praw do tronu. Wkrótce dwór saski sprzymierzył się z dworem wiedeńskim, co spowodowało wrogość Prus, które w 1744 wypowiedziały wojnę Saksonii. W 1745 państwa zawarły pokój na niekorzystnych dla Saksonii warunkach. Po wybuchu wojny siedmioletniej w 1756, w przeciwieństwie do męża, pozostała w okupowanym przez Prusaków Dreźnie, gdzie zmarła w wyniku ataku apopleksji[3]. Została pochowana w kościele pałacowym w Dreźnie.

Potomstwo edytuj

Z małżeństwa Marii Józefy i Augusta pochodziło czternaścioro dzieci:

Galeria edytuj

Genealogia edytuj

Leopold I
Habsburg

ur. 9 VI 1640
zm. 5 V 1705
Eleonora Magdalena
Wittelsbach

ur. 6 I 1655
zm. 19 I 1720
Jan Fryderyk
Welf

ur. 25 IV 1625
zm. 28 XII 1679
Benedykta Henryka
Wittelsbach

ur. 14 III 1652
zm. 12 VIII 1730
         
     
  Józef I
Habsburg

ur. 26 VII 1678
zm. 17 IV 1711
Wilhelmina Amalia
Welf

ur. 21 IV 1673
zm. 10 IV 1742
     
   

August III
Sas

ur. 17 X 1696
zm. 5 X 1763
OO   20 VIII 1719
Maria Józefa
Habsburżanka

ur. 8 XII 1699
zm. 17 XI 1757
                   
                   
                   
Fryderyk August
Wettyn
 ur. 18 XI 1720
 zm. 22 I 1721
 
Józef August
Wettyn
 ur. 24 X 1721
 zm. 14 III 1728
 
Fryderyk Krystian
Wettyn

 ur. 5 IX 1722
 zm. 17 XII 1763
 
Maria Amalia
Wettyn

 ur. 24 XI 1724
 zm. 27 IX 1760
 
Maria Małgorzata
Wettyn
 ur. 13 IX 1727
 zm. 1 II 1734
 
                   
Maria Anna
Wettyn

 ur. 29 XII 1728
 zm. 17 II 1797
 
Franciszek Ksawery
Wettyn

 ur. 25 XII 1730
 zm. 24 VI 1806
 
Maria Józefa
Wettyn

 ur. 4 XI 1731
 zm. 13 III 1767
 
Karol Krystian
Wettyn

 ur. 13 VII 1733
 zm. 16 VI 1796
 
Krystyna
Wettyn

 ur. 12 II 1735
 zm. 19 XI 1782
 
                   
Elżbieta
Wettyn

 ur. 9 II 1736
 zm. 24 XII 1818
 
Albert
Wettyn

 ur. 11 VII 1738
 zm. 10 II 1822
 
Klemens Wacław
Wettyn

 ur. 28 IX 1739
 zm. 27 VII 1812
 
Kunegunda
Wettyn

 ur. 10 XI 1740
 zm. 8 IV 1826
 

Przypisy edytuj

  1. starostwo spiskie zostało jej przekazane z powołaniem na konstytucję sejmową 1736 roku, w której Sejm pozwolił królowi, by kwota 200 000 zł przywianka została zabezpieczona na dochodach dwóch starostw główniejszych w Koronie lub Wielkim Księstwie Litewskim, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 344.
  2. a b M. Spórna, P. Wierzbicki, Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego, Kraków 2003, s. 333.
  3. a b M. Spórna, P. Wierzbicki, Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego, Kraków 2003, s. 334.

Bibliografia edytuj

  • Spórna M., Wierzbicki P., Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego, Zielona Sowa, Kraków 2003, ISBN 83-7389-189-7, s. 333–334.

Zobacz też edytuj