Maria Róża Radziwiłłowa
Maria Róża Radziwiłłowa z domu Branicka, zwana Bichettą (ur. 8 października 1863 w Paryżu, zm. 7 października 1941 w Rzymie) – ordynatowa nieświeska.
| |
 Korczak | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Maria Aniela Sapieha |
| Mąż | |
| Dzieci | |
Córka Władysława Michała Branickiego i Marii Anieli Sapieżyny z Białej Cerkwi. Ze strony Branickich podobno prawnuczką carycy Katarzyny II[a]. Rodzice byli właścicielami jednej z największych fortun ówczesnej Polski[potrzebny przypis]. Zamężna z Jerzym Fryderykiem Radziwiłłem, ordynatem nieświeskim. Miała dzieci: Antoniego Albrechta, Karola Mikołaja, Leona Władysława, Teresę i Elżbietę.
Była autorką Portretów polskich XVI–XIX wieku wydanych pod redakcją Jerzego Mycielskiego w 4 zeszytach w latach 1911–1913 przez Wydawnictwo Altenberga[1].
Zajmowała się interesami rodziny i sprawami sześciorga dzieci. Prowadziła życie towarzyskie na wielką skalę. Przez salony jej rezydencji w Rzymie, Paryżu, Lipkach i Nieświeżu przewijali się przedstawiciele domów panujących, arystokracji europejskiej, dyplomaci, artyści, intelektualiści i politycy. Uchodziła za osobę obcesową. Podczas jednej z kolacji siedziała nadąsana przez cały posiłek. Gdy gospodyni zapytała dlaczego milczy odpowiedziała głośno: "Czy naprawdę myślisz, że mogę się dobrze bawić gdy posadziłaś mnie między impotentem z jednej strony, a homoseksualistą z drugiej?"[2] Kategorycznie sprzeciwiała się ślubowi swojego najstarszego syna z jego żoną.
Do września 1939 mieszkała na zamku w Nieświeżu. Rosjanie pozwolili jej zostać w postaci "żywego eksponatu muzealnego". Interwencja królowej Włoch Heleny umożliwiła jej wyjazd do Rzymu, gdzie zmarła w 1941. Pochowana została na cmentarzu Campo Verano[3].
Była damą zakonów rycerskich: św. Jana z Jerozolimy (maltańczyków; 1927) i św. Łazarza z Jerozolimy (lazarytów; 1929).
Uwagi edytuj
- ↑ Była wnuczką Władysława Grzegorza Branickiego, syna Franciszka Ksawerego i Aleksandry Engelhardtówny, domniemanej córki naturalnej Katarzyny
Przypisy edytuj
- ↑ Radziwiłłowa, Maria Róża (1863-1941). [w:] Katalog Biblioteki Narodowej [on-line]. [dostęp 2014-09-24].
- ↑ Gladys, Duchess of Marlborough : Vickers, Hugo : Free Download, Borrow, and Streaming [online], Internet Archive [dostęp 2020-07-11] (ang.).
- ↑ Andrzej Biernacki Maria Róża Radziwiłlowa [w:] Polski Słownik Biograficzny tom XXX wyd.1987