Marian Bartosiński
Marian Leopold Marcin Bartosiński[a] (ur. 13 maja 1908 w Wodzisławiu, zm. 29 października 1944) – porucznik broni pancernych Wojska Polskiego II RP, major broni pancernych Polskich Sił Zbrojnych, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
 ppor. 14 pp Marian Bartosiński | |
 major broni pancernych
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
29 października 1944 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1930–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
14 pułk piechoty |
| Stanowiska |
młodszy oficer kompanii piechoty |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   
| |
.jpg)
Życiorys edytuj
Urodził się w Wodzisławiu, w powiecie jędrzejowskim ówczesnej guberni kieleckiej, jako syn Mariana Kazimierza (ur. 24 maja 1887 r.) i Marii Anny Szczurek (ur. 5 listopada 1875 r.).
W latach 1930-1933 ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi-Komorowie (10. Promocja im. gen. dyw. Kazimierza Fabrycego). Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 9 z 1933 roku) mianowany został na stopień podporucznika w korpusie oficerów piechoty, ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1933 roku i 13. lokatą[1][2]. Zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych (podpisanym w zastępstwie przez gen. dyw Kazimierza Fabrycego) wcielony został do 14 pułku piechoty[3], stacjonującego we Włocławku. W pułku tym pełnił, między innymi, funkcje: młodszego oficera w 7 kompanii strzeleckiej w III batalionie[4] oraz młodszego oficera w 5 kompanii strzeleckiej w II batalionie[5]. Jako podporucznik 14 pułku piechoty zajmował na dzień 5 czerwca 1935 roku 11. lokatę w swoim starszeństwie (była to 130. lokata łączna wśród podporuczników korpusu piechoty)[6].
Awansowany do stopnia porucznika został ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 roku oraz 107. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2]. Na dzień 21 września 1936 r. dowodził 4 kompanią w II batalionie 14 pp[7]. W marcu 1938 roku przebywał na kursie (kurs w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych trwający od 3 listopada 1937 r. do 12 sierpnia 1938 r.), zajmując w tym czasie stanowisko dowódcy plutonu w 3 kompanii strzeleckiej 14 pułku piechoty[8]. Następnie przeniesiony został do korpusu oficerów broni pancernych[9].
Na dzień 23 marca 1939 r. pełnił funkcję instruktora w kompanii szkolnej 4 batalionu pancernego[10], zajmując w tym czasie 8. lokatę wśród poruczników korpusu oficerów broni pancernych w swoim starszeństwie (starszeństwo z dniem 1 stycznia 1936 r.)[9]. 1 września 1939 r. piastował stanowisko dowódcy 1 plutonu w 92 samodzielnej kompanii czołgów rozpoznawczych[11], która mobilizowana była przez 4 batalion pancerny i walczyła w ramach Armii „Łódź”[b].
Uniknął niemieckiej niewoli[c] i walczył w Polskich Siłach Zbrojnych. Na dzień 7 kwietnia 1944 r. w randze kapitana dowodził 2 szwadronem 1 pułku pancernego, następnie (12.08.1944 r.) objął stanowisko I zastępcy dowódcy tegoż pułku[12]. W uznaniu wybitnych czynów bojowych i osobistego męstwa, wykazanych w pierwszym okresie walk 1 Dywizji Pancernej – na wschód od rzeki Dives, a w szczególności za boje pod Chambois w miesiącu sierpniu 1944 r. – Naczelny Wódz odznaczył kapitana Bartosińskiego Orderem Wojennym Virtuti Militari kl. 5 (zarządzenie L.dz. 1040/GNW/44 z dnia 25 sierpnia 1944 r., nadanie ogłoszono w Dzienniku Personalnym Naczelnego Wodza i Ministra Obrony Narodowej Nr 4 z dnia 29 września 1944 r.). Rozkazem Naczelnego Wodza (L.dz. 2150/Tjn.Pers.44) z dniem 7 września 1944 r. został mianowany na stopień majora. W dalszym okresie swej służby nadal pełnił funkcję I zastępcy dowódcy 1 pułku pancernego, wchodzącego w skład 10 Brygady Kawalerii Pancernej w 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Poległ w dniu 29 października 1944 r. pod Ijpellar (dzielnica w gminie Breda). Początkowo pochowany na cmentarzu w Merksplas, obecnie spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Lommel (Belgia)[12].
Rodzina edytuj
Marian Bartosiński żonaty był z Danutą Bred-Sznajder (ur. 6 marca 1915, zm. 5 października 2004), z którą miał syna Andrzeja. Związek małżeński zawarli w dniu 27 września 1937 roku.
Awanse edytuj
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari[12][14]
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie (drugi raz pośmiertnie)[15]
- Military Cross (Krzyż Wojskowy) – odznaczenie brytyjskie (pośmiertnie)[16]
- Medal Wojska (pośmiertnie)[16]
Uwagi edytuj
- ↑ Według niektórych dokumentów jego drugie imię brzmiało Leonard.
- ↑ Według ustnych relacji pod koniec sierpnia 1939 r. kompania została wcielona do Oddziału Wydzielonego Nr 2 10 Dywizji Piechoty (dowodzonego przez płk. dypl. Jerzego Grobickiego). Jej szlak bojowy wiódł przez Wieruszów, Lututów (gdzie została włączona w skład 1 pułku kawalerii KOP), Sieradz, Łask, okolice Zgierza, Lublin, Chełm, Włodawę – do Ośrodka Zapasowego Broni Pancernych Nr 2 w Łucku. Po wkroczeniu Armii Czerwonej i stoczeniu kilku potyczek, kompania została w dniu 20 września 1939 r. rozwiązana przez jej dowódcę – kpt. Władysława Iwanowskiego.
- ↑ Według ustnych przekazów po zakończeniu wrześniowych walk stworzył organizację konspiracyjną działającą w okolicach Brześcia nad Bugiem, której struktury weszły w skład Służby Zwycięstwu Polski. W okolicach marca 1940 r. został przerzucony do Francji.
Przypisy edytuj
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 155.
- ↑ a b c Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 365.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 163.
- ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 289.
- ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 292.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 157.
- ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 295.
- ↑ Ciesielski 2008 ↓, s. 297.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 237.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 794.
- ↑ Szubański 2011 ↓, s. 302.
- ↑ a b c d Kryska-Karski 1996 ↓, s. 21.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 VIII 1933, s. 156.
- ↑ Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona przez płk. dypl. Antoniego Grudzińskiego ↓, str. 259.
- ↑ Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona przez płk. dypl. Antoniego Grudzińskiego ↓, str. 262.
- ↑ a b Traces of War ↓.
Bibliografia edytuj
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 5 czerwiec 1935 r. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1935. [dostęp 2018-02-23].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Zdzisław Ciesielski: Dzieje 14 Pułku Piechoty w latach 1918–1939. Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2008. ISBN 978-83-7441-937-6.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w wojsku polskim 1935–1939. Warszawa: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
- Tadeusz Kryska-Karski: Straty korpusu oficerskiego 1939–1945. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1996. ISBN 0-85065-252-9.
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2018-02-23].
- Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona przez płk. dypl. Antoniego Grudzińskiego. [dostęp 2018-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- Traces of War – Bartosiński Marian. [dostęp 2018-02-23].