Marian Filipiak

polski socjolog

Marian Filipiak (ur. 10 czerwca 1935 w Tłokach[1]) – polski socjolog, religioznawca i biblista, profesor nauk humanistycznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (UMCS).

Marian Filipiak
Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1935
Tłoki

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: socjologia, teologia
Alma Mater

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Profesura

1989

Życiorys edytuj

Młodość spędził w Wolsztynie, tam ukończył szkołę średnią[2].

Był duchownym rzymskokatolickim. W 1963 ukończył studia magisterskie na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (KUL), broniąc pracę magisterską Arka przymierza a Święty Namiot w okresie wędrówki Izraelitów[3][4]. W 1966 został na KUL zatrudniony jako asystent w katedrze egzegezy Starego Testamentu, w Szkole Nauk Biblijnych (od 1979 Instytucie Nauk Biblijnych). Wykładał egzegezę ksiąg mądrościowych. W tym samym roku zdał egzamin na bakałarza i licencjata nauk biblijnych. 23 stycznia 1967 obronił pracę doktorską Znaczenie przekleństw w kodeksach prawnych Pięcioksięgu napisaną pod kierunkiem Stanisława Łacha[4][5]. Od 1 października 1967 był zatrudniony jako starszy asystent, wykładał egzegezę ksiąg historycznych i prorockich[4]. Stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych w zakresie biblistyki uzyskał w 1974 na podstawie dorobku naukowego i rozprawy pt. Struktura i doktryna księgi Koheleta (wyd. Lublin 1975)[6][5]. Następnie został zatrudniony jako docent. Od 1977 pracował w Katedrze Teologii Starego Testamentu. Odszedł z KUL-u w 1984[5]. Był promotorem doktoratów Romana Krawczyka, Piotra Skuchy, Edmunda Świerczka, Jana Turkiela[5]. Od 1977 do 1980 był sekretarzem generalnym Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[7].

Od 1984 pracował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie[2], od 1989 na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie[2], w 1989 uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego[3]. W 1994 otrzymał stanowisko profesora zwyczajnego, pracował na Wydziale Filozofii i Socjologii UMCS, kierował Zakładem Socjologii Kultury i Wychowania[2]. W 2005 przeszedł na emeryturę, ale pracował jeszcze do 2013[2].

Wybrane publikacje edytuj

  • Mesjasz w biblijnej historii zbawienia (red. nauk.), Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1974.
  • Struktura i doktryna księgi Koheleta. Rozprawa habilitacyjna, Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski, 1975.
  • Królestwo Boże w Piśmie Świętym (red.), Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1976.
  • Biblia o człowieku. Zarys antropologii biblijnej Starego Testamentu, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1979.
  • Materiały pomocnicze do wykładów z biblistyki (red. nauk.), Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1979.
  • Biblia – księga życia Ludu Bożego (red. nauk.), Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1980.
  • Księga Koheleta. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy, Poznań-Warszawa: "Pallottinum", 1980 - w serii Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu – komentarze KUL
  • Komentarze biblijne do czytań mszalnych. Rok A. Praca zbiorowa (red.), Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1981.
  • Komentarze biblijne do czytań mszalnych. Rok B. Praca zbiorowa (red.), Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1981.
  • Komentarze biblijne do czytań mszalnych. Rok C. Praca zbiorowa (red.), Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1981.
  • Komentarze biblijne do czytań mszalnych. Święta. Praca zbiorowa (red.), Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1981.
  • Człowiek współczesny a Stary Testament, Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski, 1983 (jako pierwszy tom serii Jak rozumieć Pismo Święte)
  • Problematyka społeczna w Biblii, Warszawa: "Pax", 1985.
  • Religioznawstwo. Zagadnienia wybrane, Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 1989.
  • Historia porównawcza religii. Biblijne źródła katolickiej nauki o małżeństwie i rodzinie, Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 1991.
  • Człowiek – drogi poszukiwań. Studia z antropologii i etyki, Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 1993.
  • Socjologia kultury. Zarys zagadnień, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1996.
  • Od subkultury do kultury alternatywnej. Wprowadzenie do subkultur młodzieżowych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1999.
  • Subkultury młodzieżowe wczoraj i dziś, Tyczyn: Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza, 2001.
  • W kręgu kultury postmodernistycznej. Młodzież, kultura, wartości, Lublin: 2001.
  • Homo communicans. Wprowadzenie do teorii masowego komunikowania, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2003.
  • Homo biblicus. Biblijne podstawy filozofii życia, Toruń, Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2004, 2005.
  • Rytuał. Przeszłość i teraźniejszość, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2006.
  • Psychologiczne i społeczne dylematy młodzieży XXI wieku, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009.
  • Wprowadzenie do socjologii kultury, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009, 2012.
  • Pytania o sprawy ludzkie, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2013[6].

Przypisy edytuj

  1. Uniwersytet krytyczny, nr 1, kwiecień 2011. [dostęp 2015-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)].
  2. a b c d e Prof. dr hab. Marian Filipiak. [dostęp 2021-10-24].
  3. a b Prof. Marian Filipiak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2015-01-18].[martwy link]
  4. a b c Feliks Gryglewicz: 50 lat Sekcji Biblijnej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. [w:] Roczniki Teologiczno-Kanoniczne (tom XV, z. 1) [on-line]. czasopisma.kul.pl, 1968. [dostęp 2021-10-24]. (pol.).
  5. a b c d Antoni Tronina: Pół wieku lubelskiej szkoły biblijnej (1956-2006). [w:] The Biblical Annals (3/1) [on-line]. bazhum.muzhp.pl, 2013. [dostęp 2021-10-24]. (pol.).
  6. a b Filipiak, Marian (1935- ). bn.org.pl. [dostęp 2015-01-18]. (pol.).
  7. Marian Rusecki (red.) Księga pamiątkowa w 75-lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Wkład w kulturę polską w latach 1968-1993, wyd. KUL, Lublin 1994, s. 667