Marian Jakubowski (ur. 7 października 1895[a] w miejscowości Latowicz, zm. 11 października 1975 we wsi Widzino) – podoficer Wojska Polskiego i Straży Granicznej II RP, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Marian Jakubowski
Ilustracja
plutonowy plutonowy
Data i miejsce urodzenia

7 października 1895
Latowicz

Data i miejsce śmierci

11 października 1975
Widzino

Przebieg służby
Lata służby

1916–1921
1931–1945

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie II RP
Związek Walki Zbrojnej/Armia Krajowa

Formacja

Polska Organizacja Wojskowa
Legiony Polskie
Straż Graniczna II RP Straż Graniczna II RP

Jednostki

2 pułk ułanów LP
1 pułk szwoleżerów
komisariat SG „Żabie”
(placówka „Uścieryki”)
komisariat SG „Krotoszyny”
(placówka „Jamielnik”)
Armia „Pomorze”
27 Dywizja Piechoty AK

Stanowiska

dowódca plutonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
(kampania wrześniowa
polski ruch oporu)

Późniejsza praca

prowadzenie gospodarstwa rolnego

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Niepodległości

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie robotniczej jako syn Walentego i Cecylii z domu Bracłow[1].

Ukończył cztery klasy szkoły powszechnej po czym podjął pracę w warszawskich Zakładach Gazowniczych (jako ślusarz). Członek Polskiej Organizacji Wojskowej od 1914 r., zastępca komendanta POW na gminę Latowicz od 1915 roku (po ukończeniu kursu). Od września 1916 r. w szeregach 2 pułku ułanów LP - w stopniu ułana służył w 5 szwadronie[2][3].

Po rozwiązaniu Legionów Polskich wyjechał do Chełma, gdzie wstąpił do Straży Kresowej i Polskiej Organizacji Wojskowej. Uczestniczył w rozbrajaniu zaborców. Od 11 listopada 1918 r. w odrodzonym Wojsku Polskim, przydzielony do 1 szwadronu 1 pułku szwoleżerów, w którym, już w randze plutonowego, objął dowództwo plutonu. Na jego czele uczestniczył w wojnie polsko-radzieckiej. Odznaczył się w dniu 15 lipca 1920 r., kiedy to podczas natarcia bolszewickiej brygady kawalerii razem z kilkoma szwoleżerami osłaniał odwrót szwadronu i wyniósł spod wrogiego ognia rannego kolegę. Za ten czyn odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[2]. Nadanie to zostało następnie potwierdzone dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego L. 3125 z dnia 30 czerwca 1921 roku (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 28 z dnia 16 lipca 1921 roku)[4].

Zwolniony do rezerwy w 1921 roku, otrzymał gospodarstwo rolne na Wołyniu (we wsi Karczunek). Z początkiem grudnia 1931 r. oddał ziemię w dzierżawę i wstąpił do Straży Granicznej. Służbę pełnił na granicy polsko-rumuńskiej (placówka „Uścieryki”), a od lutego 1939 r. na granicy polsko-niemieckiej (placówka „Jamielnik”). Za pracę w dziele odzyskania niepodległości Marian Jakubowski został, na mocy zarządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego z dnia 16 marca 1937 roku, odznaczony Medalem Niepodległości. 1 września 1939 r. razem z obsadą swej placówki przez 11 godzin odpierał ataki Niemców. Następnie w ramach Armii „Pomorze” walczył nad Bzurą i w obronie Warszawy. Członek konspiracji od 1940 roku - początkowo w oddziałach samoobrony, potem w strukturach Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej (w tym w szeregach 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK). Po wojnie otrzymał gospodarstwo rolne we wsi Widzino koło Słupska. Prześladowany przez aparat bezpieczeństwa za swą działalność w Polskim Stronnictwie Ludowym. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Kobylnicy[2] (kwatera: A, rząd: 09, miejsce: 10)[b].

Jego żoną była Ewelina z domu Szczerbicka, z którą miał córki Zofię i Rajmundę oraz syna Zdzisława[2].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. W „Wykazie Legionistów Polskich 1914-1918” zamieszczonym na stronach Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku podano, że Marian Jakubowski urodził się w 1896 roku. Z kolei w dokumentach kartoteki personalno-odznaczeniowej udostępnionej na stronach Wojskowego Biura Historycznego jako data jego urodzenia wskazywany jest zarówno dzień 7 października 1895 roku jak i dzień 7 października 1896 roku. W dokumentach tych zawarta jest również informacja, że nazwisko rodowe jego matki to Braun.
  2. W wyszukiwarce miejsc pochówku Przedsiębiorstwa Usług Pogrzebowych KALLA jego imię podano błędnie jako Marek, natomiast jako datę urodzenia wskazano dzień 7 września 1895 roku (http://www.kalla.slupsk.pl/pl/szukaj_grobu).

Przypisy edytuj

  1. Polak (red.) 1993 ↓, s. 77-78.
  2. a b c d Polak (red.) 1993 ↓, s. 78.
  3. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku ↓.
  4. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 28 z 16 VII 1921, s. 1147.
  5. Karcz i Kryński 1931 ↓, s. 74.
  6. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości.

Bibliografia edytuj