Marika Stiernstedt

szwedzka pisarka

Marika Stiernstedt wł. Maria Sofia Alexandra Stiernstedt (ur. 12 stycznia 1875 w Sztokholmie, zm. 25 października 1954 w Finja) – szwedzka pisarka, dziennikarka, filantrop.

Marika Stiernstedt
ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Maria Sofia Alexandra

Data i miejsce urodzenia

12 stycznia 1875
Sztokholm

Data i miejsce śmierci

25 października 1954
Finja

Zawód, zajęcie

pisarka

Narodowość

Szwecja

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Pochodziła z arystokratycznego środowiska – jej rodzicami byli generał Leonard Wilhelm Stiernstedt (1841–1919) i polska hrabina Maria Ciechanowiecka (1850–1876)[1]. W latach 1900–1906 była żoną pioniera lotnictwa barona Carla Gustava A. Cederströma (1867–1918) z którym miała córkę Lenę Cederström (1901–1974), utalentowaną aktorkę teatralną i filmową. W 1909 roku wyszła ponownie za mąż, za pisarza i dziennikarza Ludviga Anselma „Lubbe” Nordströma (1882–1942). Ich wspólnemu życiu poświęciła tom wspomnień pt. Kring ett äktenskap (1953).

Debiutowała w 1894 roku. Początkowo wydawała pod pseudonimem Mark Stern. Była znaną autorką, oprócz 21 powieści opublikowała opowiadania i dzienniki podróży, a także pakiet autobiograficzny. Przez pewien czas przewodniczyła Szwedzkiemu Stowarzyszeniu Pisarzy (w latach 1931–1936 i 1940–1943)[2].

W Polsce zostały wydane przetłumaczone na język polski powieści Mariki Stiernstedt: Ullabella (1929), Cztery buławy, Warszawa (1938), Kamienie młyńskie, Biblioteka Tygodnika Illustrowanego, Warszawa (1939)[3], Zamach w Paryżu, Wydawnictwo Awir, Katowice (1947).

Wielokrotnie podkreślała, że czuje się pół Polką, co udowodniła angażując się na rzecz Polski w okresie I i II wojny światowej. W 1917 roku zaangażowała się na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości. Opublikowała broszurę pt. Polens rätt, w której przedstawiła losy Polski na przestrzeni wieków i podkreślała prawo Polaków do suwerenności. Głęboko wstrząśnięta napaścią Niemiec na Polskę napisała na ten temat w 1939 powieść Indian Sommar[4]. W okresie II wojny światowej starała się nieść pomoc Polakom znajdującym się pod okupacją niemiecką. W 1943 roku założyła Komitet Pomocy Polskim Dzieciom (Komitté Hjälp Polens Barn), organizując zbiórki z myślą o wysłaniu ich do okupowanej Polski[1]. Po II wojnie światowej pojechała do Polski z pomocą, nagłaśniała w prasie szwedzkiej potrzebę pomocy humanitarnej dla Polski. To zaowocowało dużymi zbiórkami: na polskie dzieci, na sierocińce[5]. W 1948 roku była uczestniczką Światowego Kongresu Intelektualistów we Wrocławiu[6][7].

4 grudnia 1945 uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi „w uznaniu dużych zasług, położonych w pracy społecznej dla demokracji polskiej, oraz w dziele niesienia pomocy dzieciom Polski”[8].

Zekranizowane powieści[9] edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Arnold Kłonczyński, Marika Stiernstedt i jej związki z Polską Suecia-Polonia, Nr 5 (26), 2008, s. 9–13.
  2. M (Marika) A S Stiernstedt [online], sok.riksarkivet.se [dostęp 2019-12-18].
  3. Kamienie młyńskie: powieść. [w:] Google Books [on-line]. [dostęp 2014-03-29]. (pol.).
  4. Jan Parandowski, Między Sztokholmem a Paryżem, [w:] Tygodnik Powszechny, nr 50(143)/1947, s. 3.
  5. Od Sygrydy do Mariki Stiernstedt – STREFA:SE [online] [dostęp 2019-12-18] (szw.).
  6. „Głos Kaliski” Nr 237 (1171), z 29 sierpnia 1948 r. – Nasi zagranicą (ciąg dalszy), s. 4..
  7. „Dziennik Polski” (Kraków) Nr 236 (1275), z 29 sierpnia 1948 r. – Na sali obrad, s. 8.
  8. M.P. z 1946 r. nr 16, poz. 26.
  9. Marika Stiernstedt [online], IMDb [dostęp 2019-12-18].

Bibliografia edytuj