Mark Harmon

aktor i reżyser amerykański

Mark Thomas Harmon[1] (ur. 2 września 1951 w Burbank) – amerykański aktor i reżyser telewizyjny i filmowy.

Mark Harmon
Ilustracja
Mark Harmon (2012)
Imię i nazwisko

Mark Thomas Harmon

Data i miejsce urodzenia

2 września 1951
Burbank

Zawód

aktor, reżyser

Współmałżonek

Pam Dawber
(od 1987)

Lata aktywności

od 1970

1 października 2012 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6253 Hollywood Boulevard[2][3].

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodził się w Burbank[4] w Kalifornii w rodzinie katolickiej jako najmłodsze z trojga dzieci i jedyny syn aktorki Elyse Knox i Thomasa Dudleya „Toma” Harmona, legendy footballu[5]. Jego matka była pochodzenia austriackiego, a ojciec miał korzenie irlandzkie, niemieckie i francuskie[6]. Miał dwie starsze siostry: Kristin (1945-2018)[7] i Kelly (ur. 1948)[8]. Jego ojciec chrzestny Forest „Evy” Evashevski (1918–2009) znalazł się w Galerii Sław Narodowej Fundacji Piłki Nożnej (National Football Foundation Hall of Fame)[9].

Po ukończeniu Pierce College w Woodland Hills w dzielnicy Los Angeles, w latach 1973–1974 studiował komunikację na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles[10]. Był uczelnianym kapitanem zespołu footballowego, a w 1973 odebrał nagrodę Narodowej Footballowej Fundacji za całokształt. Krótko pracował jako sprzedawca w firmie produkującej buty do tenisa oraz jako stolarz[11].

Kariera

edytuj

Przygodę z aktorstwem rozpoczął poprzez swoją siostrę Kristin Harmon, gdy dostał pierwszą telewizyjną rolę Marka Johnsona w jednym z odcinków sitcomu Dziewczyny Ozziego (Ozzie’s Girls, 1973)[12] – pt. Kandydat (The Candidate) z Ozziem Nelsonem. Występował gościnnie na srebrnym ekranie w serialach NBC: Nagły wypadek! (Emergency!, 1975) jako oficer Dave Gordon, Adam-12 (1975) jako policjant Gus Corbin, Sierżant Anderson (Police Woman, 1975–1976) i Centennial (1978–1979). Grał policjanta Mike’a Breena z labradorem retrieverem w serialu kryminalnym CBS Sam (1977–1978) i zastępcę Dwayne’a „Thiba” Thibideauxa z Misji Służby Ratunkowej Departamentu Szeryfa Hrabstwa Los Angeles w serialu policyjnym ABC 240-Robert (1979[13] z Joanną Cassidy. Drugoplanowa rola Roberta Dunlapa, weterana rozmawiającego z pierwszą damą w telewizyjnym dramacie biograficznym ABC Eleanor i Franklin w Białym Domu (Eleanor and Franklin: The White House Years, 1977) przyniosła mu nominację do nagrody Emmy[14].

 
Mark Harmon (2005)

Debiutował na kinowym ekranie w westernie Alana J. Pakuli Przybywa jeździec (Comes a Horseman, 1978) z Jane Fondą i zaraz potem zagrał w dramacie katastroficznym filmie Irwina Allena Po tragedii Posejdona (Beyond the Poseidon Adventure, 1979). Lepiej jednak rozwijała się jego kariera telewizyjna. W operze mydlanej NBC Flamingo Road (1981–1982) wystąpił w roli Fieldinga Carlyle’a, niewiernego męża głównej bohaterki (Morgan Fairchild)[15]. W serialu NBC St. Elsewhere (1983–1986) zagrał postać Boba Calswella, lekarza chorego na AIDS[16]. W reżyserskiej wersji sensacyjnego filmu przygodowego Stuarta Rosenberga Uwolnić Harry’ego (Let’s Get Harry) jako Harry Burck Jr., amerykański inżynier pracujący w Columbii, zostaje zakładnikiem przetrzymywanym dla okupu i nie pojawia się aż do ostatniej sekwencji ratunkowej. Przed planowaną premierą popularność Harmona wzrosła dzięki jego pracy nad St. Elsewhere i temu, że magazyn „People” przyznał mu tytuł „Najseksowniejszego żywego człowieka”[17], a producenci chcieli, aby Harmon stał się bardziej w centrum historii, pomimo sprzeciwu Rosenberga. Nakręcono dodatkowy materiał filmowy przedstawiający porwanie Harmona i jego przetrzymywanie jako zakładnika. W rezultacie Rosenberg wyrzekł się filmu, decydując się na uznanie go za Alana Smithee[18].

Był dwa razy nominowany do nagrody Złotego Globu dla najlepszego aktora w miniserialu lub filmie telewizyjnym; za autentyczną rolę seryjnego mordercy Theodore Roberta Bundy’ego w telewizyjnym dramacie biograficznym NBC Rozważny nieznajomy (The Deliberate Stranger, 1986) i zupełnie odmienną rolę wdowca pozbawionego opieki nad czwórką synów przez rządzący się barbarzyńskimi metodami system opieki społecznej lat 30. XX wieku w dramacie CBS Zgodnie z obietnicą (After the Promise, 1987)[19]. Dwukrotnie spotkał się na planie filmowym z Kirstie Alley w komediach romantycznych: ABC Książę Bel Air ( Prince of Bel Air, 1986) jako Robin Prince, który czyści baseny dla bogaczy w Bel Air zaspokajając samotne żony i Letnia szkoła (Summer School, 1987) w reż. Carla Reinera w roli Freddy’ego Shoopa, nauczyciel wf–u, musi uczyć angielskiego w szkole letniej (licealnej), jeśli chce zostać na etacie. W serialu Na wariackich papierach (Moonlighting, 1987) pojawił się pod koniec trzeciego sezonu jako Sam Crawford, romantyczny obiekt zainteresowania Maddie (Cybill Shepherd) i rywal Davida (Bruce Willis)[20]. Następnie zagrał detektywa policji San Francisco Jaya Austina w dramacie sensacyjnym Presidio (The Presidio, 1988)[21] u boku Seana Connery’ego i Meg Ryan, baseballistę Billy’ego Wyatta w melodramacie Skradziony dom (Stealing Home, 1988) z Jodie Foster[22], hollywoodzkiego aktorzynę i żigolaka w telewizyjnym remake’u NBC sztuki Tennessee Williamsa Słodki ptak młodości (Sweet Bird of Youth, 1989) z Elizabeth Taylor[23], prezentera pogody w telewizji Taylora Wortha w komedii romantycznej Gra o wysoką stawkę (Worth Winning, 1989) z Madeleine Stowe, prywatnego detektywa Davida Sheparda w melodramacie Ivana Passera Nigdy nie wierz mężczyźnie (Fourth Story, 1991) z Mimi Rogers, byłą gwiazdę rodeo Ertiego Robertsona, który po upadku z konia doznał urazu na całe życie w dramacie NBC Daleko, daleko od domu (Long Road Home, 1991), tytułową postać notorycznego bankowego rozbójnika w telewizyjnym filmie ABC Dillinger (1991) i tajemniczego wujka Charlesa w remake’u filmu Alfreda Hitchcocka Cień wątpliwości – CBS W cieniu podejrzenia (Shadow of a Doubt, 1991) w reż. Karen Arthur.

Za rolę policyjnego badacza w serialu kryminalnym NBC Sensowne wątpliwości (Reasonable Doubts, 1991–1993) z Marlee Matlin był dwukrotnie nominowany do nagrody Złotego Globu dla najlepszego aktora w serialu dramatycznym. Potem był prywatnym detektywem w serialu ABC Charlie Grace (1995–1996) i lekarzem w serialu CBS Szpital Dobrej Nadziei (Chicago Hope, 1996–2000).

Był na okładkach „GQ” (w kwietniu 1987), „TV Guide” (w styczniu 2006, w listopadzie 2009, w maju 2014 i w marcu 2016), „Inland Empire” (w lipcu 2010) i „People” (w marcu 2019)[24].

W maju 2002 wcielił się w rolę agenta specjalnego United States Secret Service Simona Donovana w czterech odcinkach serialu NBC Prezydencki poker (The West Wing), zdobywając nominację do nagrody Emmy, dokładnie 25 lat po jego pierwszej nominacji. Donald P. Bellisario, twórca JAG i Agenci NCIS, zobaczył go w Prezydenckim pokerze i Harmon w kwietniu 2003 wystąpił gościnnie w dwóch odcinkach serialu JAG – Wojskowe Biuro Śledcze, gdzie Harmon został po raz pierwszy przedstawiony jako postać agenta NCIS Leroy Jethro Gibbs. Od września Harmon wystąpił jako Gibbs w dramacie CBS Agenci NCIS, który przyniósł mu sześć nominacji do People’s Choice Award, w tym nagrodę dla ulubionego aktora kryminalnego TV w 2017[25]. Na planie filmowym ponownie spotkał się z trzema gwiazdami serii Szpital Dobrej Nadziei, Jayne Brook, Rockym Carrollem i Lauren Holly. Od 2008 został także producentem i producentem wykonawczym[26].

Życie prywatne

edytuj

21 marca 1987 zawarł związek małżeński z aktorką Pam Dawber[27]. Mają dwóch synów: Seana Thomasa (ur. 26 kwietnia 1988) i Tyrone’a „Ty” Christiana (ur. 25 czerwca 1992)[28]. Gdy jego siostra Kristin popadła w alkoholizm, Harmon walczył o opiekę nad jej synem Samem Nelsonem. Jednak po wniesionej petycji syn ostatecznie pozostał przy swej matce.

Niegdyś uratował życie dwóm nastolatkom, którzy mieli wypadek samochodowy. Wyciągnął ich z płonącego auta.

Filmografia

edytuj

Reżyser

edytuj

Obsada

edytuj

Filmy fabularne

edytuj
  • 1978: Przybywa jeździec (Comes a Horseman) jako Billy Joe Meynert
  • 1979: Po tragedii Posejdona (Beyond the Poseidon Adventure) jako Larry Simpson
  • 1984: Pustynny wojownik (Tuareg – Il guerriero del deserto) jako Gacel Sayah
  • 1986: Uwolnić Harry’ego (Let's Get Harry) jako Harry Burck
  • 1987: Dear America: Letters Home from Vietnam jako (głos)
  • 1987: Letnia szkoła (Summer School) jako Freddy Shoop
  • 1988: Presidio (The Presidio) jako Jay Austin
  • 1988: Skradziony dom (Stealing Home) jako Billy Wyatt
  • 1989: Gra o wysoką stawkę (Worth Winning) jako Taylor Worth
  • 1990: Potem zjawiłeś się ty (Till There Was You) jako Frank Flynn
  • 1991: Chłodne niebo (Cold Heaven) jako Alex Davenport
  • 1994: Wyatt Earp jako Johnny Behan
  • 1994: Urodzeni mordercy (Natural Born Killers) jako Mickey Knox w rekonstrukcji Wayne’a Gale'a
  • 1995: Kochany potwór (Magic in the Water) jako Jack Black
  • 1995: Kolacja z arszenikiem (The Last Supper) jako Męski szowinista
  • 1997: The First to Go jako Jeremy Hampton
  • 1997: Mniejsze zło (Casualties) jako Tommy Nance
  • 1998: Las Vegas Parano (Fear and Loathing in Las Vegas) jako Dziennikarz prasowy przy Mint 400
  • 1999: Pamiętny kwiecień (I’ll Remember April) jako John Cooper
  • 2000: Rodzina Amati (The Amati Girls) jako Lawrence
  • 2002: Pamiętne lato (Local Boys) jako Jim Wesley
  • 2003: Zakręcony piątek (Freaky Friday) jako Ryan
  • 2004: Córka prezydenta (Chasing Liberty) jako prezydent James Foster
  • 2009: Weather girl jako Dale
  • 2010: Liga Sprawiedliwych: Kryzys na dwóch Ziemiach (Justice League: Crisis on Two Earths) jako Clark Kent/Superman
  • 2011: Certain Prey jako Deputy Chief Lucas Davenport

Filmy TV

edytuj
  • 1977: Eleanor i Franklin w Białym Domu (Eleanor and Franklin: The White House Years) jako Robert Dunlap
  • 1978: Otrzymać ślub (Getting Married) jako Howie Lesser
  • 1978: Little Mo jako Norman Brinker
  • 1980: Flamingo Road jako Fielding Carlyle
  • 1980: Sprzedawcy marzeń (The Dream Merchants) jako Johnny Edge
  • 1981: 'Goliat' czeka (Goliath Awaits) jako Peter Cabot
  • 1983: Intymny ból (Intimate Agony) jako Tommy
  • 1986: Rozważny nieznajomy (The Deliberate Stranger) jako Ted Bundy
  • 1986: Książę Bel Air (Prince of Bel Air) jako Robin Prince
  • 1987: Po obietnicy (After the Promise) jako Elmer Jackson
  • 1989: Słodki ptak młodości (Sweet Bird of Youth) jako Chance Wayne
  • 1991: Dillinger jako John Dillinger
  • 1991: Czwarta opowieść (Fourth Story) jako David Shepard
  • 1991: Długa droga do domu (Long Road Home) jako Ertie Robertson
  • 1991: W cieniu podejrzenia (Shadow of a Doubt) jako Charles
  • 1995: Akt skruchy (Original Sins) jako Johnathan Franye
  • 2000: For All Time jako Lawrence
  • 2001: I nigdy nie pozwolić jej odejść (And Never Let Her Go) jako Thomas Capano
  • 2001: Cena za życie (Crossfire Trail) jako Bruce Barkow

Seriale TV

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Mark Harmon. Listal. [dostęp 2025-03-12]. (ang.).
  2. Mark Harmon. Walk of Fame. [dostęp 2023-04-23]. (ang.).
  3. Meredith Blake, Hollywood Star Walk: Mark Harmon, „Los Angeles Times”, 1 września 2012 [dostęp 2023-04-23] (ang.).
  4. Are Angie and Mark Harmon related?. The Star Democrat. [dostęp 2025-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-01-04)]. (ang.).
  5. Mark Harmon Biography (1951-). Film Reference. [dostęp 2025-03-12]. (ang.).
  6. Mark Harmon - What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-10)]. (ang.).
  7. Stephanie Nolasco: 'NCIS' star Mark Harmon and sister Kristin Harmon Nelson endured a family feud over drugs, report says. Fox News, 2018-05-10. [dostęp 2019-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-04)]. (ang.).
  8. Thomas Mark Harmon - Genealogy. Geni. [dostęp 2015-05-10]. (ang.).
  9. Forest Evashevski. Find a Grave. [dostęp 2015-05-10]. (ang.).
  10. Mark Harmon Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2020-01-04]. (ang.).
  11. Mark Harmon Trivia. FamousFix. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).
  12. Mark Harmon Biography. biography.com, 13 września 2022. [dostęp 2025-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-03-12)]. (ang.).
  13. How Adam-12 helped turn Mark Harmon from a college football standout into a TV star. MeTV, 24 sierpnia 2020. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).
  14. Mark Harmon Awards. AllMovie. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).
  15. Andrea Wurzburger, 'NCIS' Star Mark Harmon's Most Memorable Throwback Photos, „People”, 1 września 2023 [dostęp 2025-03-12] (ang.).
  16. Hal Erickson: Mark Harmon Biography. AllMovie. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).
  17. Jessica Wang, Mary Dunn, creator of PEOPLE’s Sexiest Man Alive and former EW photo director, dies at 76, „Entertainment Weekly”, 12 lipca 2023 [dostęp 2025-03-12] (ang.).
  18. Bathroom Readers' Institute: Uncle John’s Perpetually Pleasing Bathroom Reader. Simon & Schuster, 2013, s. 544. ISBN 978-1607109037.
  19. Wideo: Zgodnie z obietnicą. „Film”. nr 12 (2175/XLVI), s. 23, 24 marca 1991. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  20. Moonlighting. Encyclopedia.com. [dostęp 2025-03-13]. (ang.).
  21. Adam Garbicz. Video: Presidio. „Film”. nr 20 (2235/XLVII), s. 24, 17 maja 1992. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  22. Kinorama: Mark Harmon. „Film”. nr 41 (2049/XLIII), s. 13, 9 października 1988. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  23. Abbey Bender: Mark Harmon Young: A Look Back at How the Handsome ‘NCIS’ Star Got His Start. Woman’s World, 4 października 2023. [dostęp 2025-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-03-12)]. (ang.).
  24. Mark Harmon Magazines. FamousFix. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).
  25. Mark Harmon Awards. FamousFix. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).
  26. Mark Harmon. TV.com. [dostęp 2015-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-28)]. (ang.).
  27. A Portrait of Pam Dawber and Mark Harmon. TV Banter. [dostęp 2015-05-10]. (ang.).
  28. Mark Harmon Relationships. FamousFix. [dostęp 2021-08-10]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Aktor czy futbolista?. „Cinema Press Video”. nr 4/1994 (50/V), s. 40, kwiecień 1994. Katowice: Agencja Wydawnicza „Domino”. ISSN 0867-8774. 

Linki zewnętrzne

edytuj