Mark Wahlberg

amerykański aktor i raper

Mark Robert Michael Wahlberg[1][2][3], również Marky Mark[4] (ur. 5 czerwca 1971[5] w Dorchester[6]) – amerykański aktor (dwa razy nominowany do Oscara), producent filmowy, piosenkarz i model.

Mark Wahlberg
Ilustracja
Mark Wahlberg (2017)
Imię i nazwisko

Mark Robert Michael Wahlberg

Data i miejsce urodzenia

5 czerwca 1971
Dorchester

Zawód

aktor, producent filmowy, raper, model

Współmałżonek

Rhea Durham (od 2009)

Lata aktywności

od 1990

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Dorchester[7] w stanie Massachusetts. Jego matka Alma Elaine (z domu Donnelly) była urzędniczką bankową i pomocą pielęgniarską i była spokrewniona z pisarzem Nathanielem Hawthorne[8], natomiast ojciec Donald Edmond Wahlberg, Sr. był kierowcą dostawcą[9]. Wychowywał się z pięcioma braćmi: Arthurem, Jamesem, Paulem, Robertem (ur. 18 grudnia 1967)[10] i Donaldem (ur. 17 sierpnia 1969)[11] oraz trzema siostrami: Debbie (zm. 2003), Michelle i Tracey. Jego ojciec był pochodzenia szwedzkiego i irlandzkiego, natomiast matka – irlandzkiego, francusko-kanadyjskiego i angielskiego. W 1982 roku, gdy miał jedenaście lat, jego rodzice rozwiedli się; po rozwodzie został z matką. Wkrótce porzucił szkołę Copley Square High School w Bostonie i w wieku czternastu lat zaczął na siebie zarabiać, kradnąc i handlując narkotykami, za co był notowany przez policję[12].

Kariera edytuj

W 1985, po odbyciu odsiadki, pomocną dłoń wyciągnął do niego jego starszy brat Donnie, ówczesny członek znanego boysbandu New Kids on the Block[13], z którym był związany przez sześć miesięcy.

 
Mark Wahlberg, 2007

W 1988 roku, jako szesnastolatek, został skazany na czterdzieści pięć dni więzienia za pobicie dwóch Wietnamczyków. Następnie Donnie skomponował dla brata, występującego solo pod pseudonimem Marky Mark, z towarzyszącym zespołem The Funky Bunch[14], parę utworów w stylu hip-hopu, najsłynniejszy z nich to „Good Vibrations” (1991)[15], oraz wyprodukował za własne pieniądze jego debiutancką płytę „Music for the People” (1991)[16], która doczekała się statusu platynowej. Został nowym idolem nastolatków w bejsbolówce i luźno opadających spodniach, a w czasie koncertów ściągał spodnie i chwytał się za krocze[17].

W 1991 roku przez dwa lata brał udział w roznegliżowanej reklamie męskiej bielizny słynnego kreatora mody Calvina Kleina[18], pojawił się na wielkich billboardach z Kate Moss i fotografowany był przez Herba Rittsa[19]. Trafił też na okładki magazynów „Interview” (w lutym 1992), „YM” (w lutym 1993), „Penthouse” (w marcu 1993), „Esquire” (w czerwcu 1993, w czerwcu 2014), „GQ” (w lipcu 2000, w edycji niemieckiej we wrześniu 2013), „Vanity Fair” (w sierpniu 2001), „Men’s Health” (we wrześniu 2005, w czerwcu 2008, w grudniu 2010, w edycji angielskiej w styczniu 2012, w sierpniu 2012, w lutym 2014, we wrześniu 2016, w lutym 2018, w edycji rumuńskiej w marcu 2018), „Muscle & Fitness” (w edycji tureckiej w maju 2013, w marcu 2017, w lipcu 2017) i „Maxim” (w lipcu 2015)[20].

W 1993 kariera Marky’ego Marka zaczęła podupadać z powodu rasistowskich wyzwisk pod adresem czarnoskórych uczniów i odkrycia przez dziennikarzy sprawy pobicia Wietnamczyków, a Mark został okrzyknięty rasistą. Swoją autobiografię zaś zadedykował penisowi, przy okazji opisując burzliwy romans z Madonną. Jeszcze większy atak prasy spowodowało wzięcie w obronę przez Marka muzyka dancehall Shabby Ranksa, który nieopatrznie w wywiadzie zażartował, iż „wszyscy homoseksualiści powinni zostać ukrzyżowani”. W USA został wówczas obiektem ataków zarówno prasy, jak i mniejszości narodowych i seksualnych.

Gdy druga płyta „You Gotta Believe” (1992)[21] nie sprzedawała się tak dobrze jak poprzednia, rozpoczął karierę aktorską. Po występie w programie HBO Ben Stiller zaprasza (The Ben Stiller Show, 1993), zagrał w telewizyjnym thrillerze Zastępstwo (The Substitute, 1993)[22] jako student, który odkrywa, że nowa nauczycielka literatury nie jest tym, za kogo się podaje.

Zadebiutował na dużym ekranie rolą buntowniczego szeregowego Tommy’ego Lee Haywooda w komediodramacie Penny Marshall Inteligent w armii (Renaissance Man, 1994) u boku Danny’ego DeVito i Jamesa Remara. W biograficznym dramacie kryminalnym Przetrwać w Nowym Jorku (The Basketball Diaries, 1995) z Leonardo DiCaprio pojawił się jako Mickey, niespokojne dziecko ulicy. W dreszczowcu Jamesa Foleya Strach (Fear, 1996) z Reese Witherspoon zagrał postać psychopaty dotkniętego morderczą obsesją, za którą był nominowany do nagrody MTV.

 
Mark Wahlberg, 2011

Kreacja Dirka Digglera, gwiazdora porno-bizesu lat 70. o przyrodzeniu niespotykanych rozmiarów w dramacie Boogie Nights (1997) została odebrana z uznaniem przez widzów i krytyków[23]. Za rolę sierżanta pierwszej klasy Troya Barlow w filmie Złoto pustyni (Three Kings, 1999) wraz z George’em Clooneyem i Ice Cube odebrał nagrodę Blockbuster Entertainment. Jako producent filmowy przebojowego serialu HBO Ekipa (Entourage, 2004–2007)[24] z udziałem Adriana Greniera otrzymał nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA). Rola detektywa sierżanta Dignama z rodzinnego Bostonu w dramacie kryminalnym Martina Scorsese Infiltracja (The Departed, 2006) przyniosła mu nagrodę krytyków w Bostonie, National Society of Film Critics Award, National Board of Review i nominację do nagrody Oskara i Złotego Globu.

W roku 2017 trafił na listę magazynu „Forbes” jako najlepiej opłacany aktor świata, który zarobił 68 mln dolarów. Osiągnął takie wpływy dzięki występom w filmach Tata kontra tata 2 i Transformers: Ostatni rycerz[25].

Życie prywatne edytuj

Spotykał się z Nicole Eggert, Jasmin St. Claire, Traci Bingham (1991), Kate Moss (1992), Soleil Moon Frye (1992-93), Shannen Doherty (1992), gwiazdą porno Savannah (1993; w 1994 popełniła samobójstwo)[26], Reese Witherspoon (1995-97), Tammy Pobi (1997), Chiną Chow (1997-2000), Jaime Rishar (1998), Jordaną Brewster (od 2000 do czerwca 2001), Fridą Andersson (2000) i Rachel Hunter (2000)[27].

W 2000 związał się z modelką Rheą Durham (ur. 1 lipca 1978)[28], z którą 3 sierpnia 2009 wziął ślub. Ma z nią czworo dzieci – dwie córki: Ellę Rae (ur. 2 września 2003) i Margaret Grace (ur. 11 stycznia 2010) oraz dwóch synów: Michaela (ur. 22 marca 2006) i Brendana Josepha (ur. 16 września 2008).

Zaangażowany w działania Kościoła rzymskokatolickiego[29] i cotygodniowe Msze św.[30] Wahlberg otwarcie popiera małżeństwa osób tej samej płci, pomimo sprzeciwu Kościoła[31]. We wrześniu 2015 przeprosił papieża Franciszka za brutalne żarty, które zrobił w komedii Setha MacFarlane’a Ted[32], a w październiku 2017 w publicznym wywiadzie przeprowadzonym przez katolickiego kardynała Blase’a Cupicha z Chicago stwierdził, że szukał przebaczenia od Boga, wcielając się w aktora porno w Boogie Nights[33][34][35].

Zamieszkuje zamknięte osiedle North Beverly Park w Beverly Hills, najlepiej zarabiającej dzielnicy Los Angeles, ze średnim dochodem gospodarstwa domowego wynoszącym 502 440 dol.[36].

Dyskografia edytuj

Z Funky Bunch edytuj

Albumy
  • 1991: Music for the People
  • 1992: You Gotta Believe
Single
  • „Good Vibrations”
  • „Wildside”
  • „I Need Money”
  • „Peace”
  • „You Gotta Believe”
  • „Gonna Have A Good Time”

Z Prince Ital Joe edytuj

Albumy
  • 1994: Life in the Streets
  • 1995: The Remix Album
Single

Solo edytuj

Single
  • 1996: „No Mercy”
  • 1996: „Hey Dj”
  • 1997: „Feel the Vibe”
  • 1997: „Best of My Love”

Filmografia edytuj

Filmy fabularne edytuj

Rok Tytuł Rola Reżyser
1993 Zastępstwo (The Substitute, TV) Ryan Westerberg Martin Donovan
1994 Inteligent w armii (Renaissance Man) szeregowy Tommy Lee Haywood Penny Marshall
1995 Przetrwać w Nowym Jorku (The Basketball Diaries) Mickey Scott Kalvert
1996 Strach (Fear) David McCall James Foley
1997 Naciągacze (Traveller) Pat O’Hara Jack N. Green
Boogie Nights Eddie Adams/Dirk Diggler Paul Thomas Anderson
1998 Mocne uderzenie (The Big Hit) Melvin Smiley Kirk Wong
1999 Koruptor (Corruptor) Danny Wallace James Foley
Złoto pustyni (Three Kings) SFC Troy Barlow David O. Russell
2000 Ślepy tor (The Yards) Leo Handler James Gray
Gniew oceanu (The Perfect Storm) Bobby Shatford Wolfgang Petersen
2001 Planeta Małp (Planet of Apes) kapitan Leo Davidson Tim Burton
Gwiazda rocka (Rock Star) Chris ‘Izzy’ Cole John Stockwell
2002 Prawdziwe oblicze Charliego (The Truth About Charlie) Joshua Peters Jonathan Demme
2003 Włoska robota (The Italian Job) Charlie Croker F. Gary Gray
2004 Jak być sobą (I Heart Huckabees) Tommy Corn David O. Russell
Dzieci zza krat (Juvies) dubbing (także producent) Leslie Neale
2005 Czterej bracia (Four Brothers) Bobby Mercer John Singleton
2006 Vince niepokonany (Invincible) Vince Papale Ericson Core
Infiltracja (The Departed) sierżant Sean Dignam (nominacja do Oscara) Martin Scorsese
2007 Strzelec (Shooter) Bob Lee Swagger Antoine Fuqua
Królowie nocy (We Own the Night) kapitan Joseph ‘Joe’ Grusinsky (także producent) James Gray
2008 Zdarzenie (The Happening) Elliot Moore M. Night Shyamalan
Max Payne Max Payne John Moore
2009 Nostalgia anioła (The Lovely Bones) Jack Salmon Peter Jackson
2010 Nocna randka (Date Night) Holbrooke Shawn Levy
Policja zastępcza (The Other Guys) Terry Hoitz Adam McKay
Fighter (The Fighter) Micky Ward (nominacja do Złotego Globu; także producent) David O. Russell
2012 Ted John Bennett Seth MacFarlane
Kontrabanda (Contraband) Chris Farraday (także producent) Baltasar Kormákur
2013 Władza (Broken City) Billy Taggart (także producent) Allen Hughes
Sztanga i cash (Pain & Gain) Daniel Lugo Michael Bay
Agenci (2 Guns) Stig Baltasar Kormákur
Ocalony (Lone Survivor) Marcus Luttrell Peter Berg
2014 Gracz (The Gambler) Jim Bennett Rupert Wyatt
Transformers: Wiek zagłady (Transformers: Age of Extinction) Cade Yeager Michael Bay
2015 Nieznajomy z Mojave Norman William Monahan
Ted 2 John Bennett Seth MacFarlane
Tata kontra tata (Daddy’s Home) Dusty Mayron Sean Anders
2016 Dzień patriotów (Patriots Day) sierżant Tommy Saunders Peter Berg
Żywioł: Deepwater Horizon (Deepwater Horizon) Mike Williams (także producent) Peter Berg
2017 Transformers: Ostatni rycerz (Transformers: The Last Knight) Cade Yeager Michael Bay
2018 Rodzina od zaraz (Instant Family) Peter „Pete” Wagner Sean Anders
2020 Śledztwo Spensera (Spenser Confidential) Spenser Peter Berg
Scooby-Doo! (Scoob!) Brian Crown/Błękitny Sokół Tony Cervone
Good Joe Bell (Joe Bell) Joe Bell Reinaldo Marcus Green
2021 W nieskończoność (Instant Family) Evan McCauley/Heinrich Treadaway Antoine Fuqua
2022 Uncharted Victor Sullivan Ruben Fleischer
Ojciec Stu (Father Stu) Ojciec Stuart "Stu" Long Rosalind Ross
Czas dla siebie (Me Time) Huck Dembo John Hamburg
2023 Plan wycieczki (The Family Plan) Dan Simon Cellan Jones

Seriale edytuj

Tytuł Rola Reżyser
Ekipa (Entourage) w roli samego siebie (także producent) Doug Ellin

Przypisy edytuj

  1. Mark Wahlberg Actor, Singer, Model. „TV Guide”. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  2. Mark Wahlberg. TV.com. [dostęp 2017-12-13]. (ang.).
  3. Mark Wahlberg. Listal. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
  4. Mark Wahlberg – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2017-01-13]. (węg.).
  5. Mark Wahlberg. AdoroCinema. [dostęp 2017-01-13]. (port.).
  6. Mark Wahlberg. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  7. Personalidade: Mark Wahlberg (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-04-14]. (port.).
  8. Kathleen Pierce (2011-05-14): Just call him pop culture’s sleuth. The Boston Globe. [dostęp 2017-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-09)]. (ang.).
  9. Mark Wahlberg Biography (1971-). Film Reference. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
  10. Robert Wahlberg w bazie IMDb (ang.)
  11. Donnie Wahlberg w bazie Notable Names Database (ang.)
  12. Mark Wahlberg (5 de Junho de 1971). Filmow.com. [dostęp 2017-01-13]. (port.).
  13. Rebecca Flint Marx: Mark Wahlberg Biography. AllMovie. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  14. Fast Facts. „TV Guide”. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  15. Mark Wahlberg. ČSFD.cz. [dostęp 2017-01-13]. (cz.).
  16. Jason Ankeny: Marky Mark Biography. AllMusic. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
  17. Jessa Schroeder: Justin Bieber actually sent Mark Wahlberg his Calvin Klein tighty whities ad. „Daily News (Nowy Jork)”. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
  18. Emily Sheridan (2010-03-16): Mark Wahlberg swaps his Calvin Klein six-pack for a paunch to play out-of-shape boxer. „Daily Mail”. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  19. Elizabeth Thompson (2015-07-01): Justin Bieber Vs. Mark Wahlberg: Whose Calvin Klein Underwear Photos Are Hotter?. Paper Magazine. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  20. Mark Wahlberg Magazines. FamousFix. [dostęp 2018-04-14]. (ang.).
  21. Mark Wahlberg Bio. BuddyTV. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  22. Mark Wahlberg. MYmovies.it. [dostęp 2016-09-23]. (wł.).
  23. Alyssa Toomey (2013-08-09): Celebs Playing Porn Stars: Mark Wahlberg, Amanda Seyfried, Elizabeth Banks and More!. E! Entertainment. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (ang.).
  24. Mark Wahlberg. Turner Classic Movies. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  25. Mark Wahlberg najlepiej opłacanym aktorem świata. Bankier.pl. [dostęp 2017-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (pol.).
  26. Savannah w bazie Notable Names Database (ang.)
  27. Mark Wahlberg Dating History. FamousFix. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
  28. Rhea Durham, Filmweb [dostęp 2018-07-14] (pol.).
  29. Mark Wahlberg Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
  30. Stoyan Zaimov (2012-01-18): Mark Wahlberg talks central role of faith and prayer in his daily life. Christian Today Australia. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (ang.).
  31. Conservative Catholic blog Rorate Caeli called Wahlberg out for his support of gay marriage, which the Church strongly opposes. The Jerusalem Post. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (ang.).
  32. Maria Mercedes Lara (2015-09-27): Mark Wahlberg Jokes About Ted with Pope Francis: I Hope the 'Good Lord Has a Sense of Humor’ About My Movies. People. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (ang.).
  33. Kim Janssen (2017-10-21): Mark Wahlberg says he prayed to God for forgiveness for Boogie Nights. Chicago Tribune. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-13)]. (ang.).
  34. Broede Carmody (2017-10-26): Mark Wahlberg has prayed for forgiveness over 1997 film Boogie Nights. The Sydney Morning Herald. [dostęp 2018-04-14]. (ang.).
  35. Edward Kabiesz (2017-12-18): Mark Wahlberg też przeprasza. Gość Niedzielny. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (pol.).
  36. The richest neighborhoods in Los Angeles (ang.). [dostęp 2021-07-16].

Bibliografia edytuj