Mary Ann Todd Lincoln (ur. 13 grudnia 1818 w Lexington, zm. 16 lipca 1882 w Springfield) – żona prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Abrahama Lincolna i pierwsza dama USA w latach 1861–1865.

Mary Ann Todd Lincoln
Ilustracja
Mary Todd Lincoln w 1861 roku
Data i miejsce urodzenia

13 grudnia 1818
Lexington

Data i miejsce śmierci

16 lipca 1882
Springfield

Pierwsza dama Stanów Zjednoczonych
Okres

od 4 marca 1861
do 15 kwietnia 1865

Poprzedniczka

Harriet Lane

Następczyni

Eliza Johnson

Faksymile

Życiorys edytuj

Mary Ann Todd urodziła się 13 grudnia 1818 w Lexington, jako córka Roberta Smitha Todd, członka legislatury Kentucky i jego pierwszej żony Elizy Todd z domu Parker[1]. W młodości była nazywana Molly[1]. Miała czworo własnego rodzeństwa i ośmioro przyrodniego[1]. Jej matka zmarła przy porodzie piątego dziecka, a nieco ponad rok później jej ojciec ożenił się powtórnie[2]. Macocha Mary, Elizabeth z domu Humphreyes surowo traktowała swoją pasierbicę[2]. Mary uczęszczała do szkoły Dr. John Ward’s Academy, a następnie do szkoły madame Victorii Mentelle[2]. Po czterech latach wyjechała do Springfield, gdzie mieszkały jej dwie siostry: Lizzie i Frances[2]. Tam też, poprzez swojego szwagra Niniana Edwarda, poznała Abrahama Lincolna[2].

W 1840 roku Lincoln i Todd się zaręczyli, a dwa lata później doszło do ślubu[3]. Ponieważ przyszły prezydent nie miał pieniędzy, oboje zamieszkali w pensjonacie Globe Tawern, a w 1844 roku przenieśli się do własnego domu w Springfield[4]. Lincoln kontynuował karierę polityczną w Kongresie, natomiast Mary zajmowała się domem i dziećmi[5]. Po opuszczeniu Kongresu powrócił do praktyki prawniczej w Spingfield[6]. Mary wspierała męża w politycznej karierze i interesowała się życiem publicznym[6]. Ponieważ pragnęła, by Lincoln został wybrany na prezydenta, jeszcze przed wyborami przygotowywała się do roli pierwszej damy[7].

Elita waszyngtońska miała wysokie oczekiwania, po okresie, gdy pierwszą damą była Harriet Lane[7]. Ponadto Lincolnowie byli uważani za prowincjuszy, czemu mieszkańcy stolicy dali znać, gdy zbojkotowali bal inauguracyjny 6 marca 1861 roku[8]. Ponieważ Mary pochodziła z rodziny Toddów, południowców popierających niewolnictwo, była podejrzewana o prokonfederackie sympatie[9]. Wielu jej krewnych i powinowatych walczyło po stronie wojsk Konfederacji, jednak Lincoln zapewnił w Kongresie o lojalności żony wobec Unii[9]. Mary była także często obiektem ataków, z uwagi na jej negatywne opinie o członkach rządu i amerykańskich generałach[10]. Miała zwyczaj wydawać przyjęcia raz w tygodniu, a pół roku od rozpoczęcia kadencji męża, udała się z pierwszą oficjalną wizytą, jako pierwsza dama[11]. Pojechała wówczas do New Jersey, gdzie wizytowała w placówkach publicznych i instytucjach państwowych[11]. Jako żona prezydenta była osobą rozrzutną, co często wpędzało ją w finansowe tarapaty[10]. Pod koniec pierwszej kadencji Lincolna, jej długi sięgały około 30 tysięcy dolarów, co przewyższało roczną pensję prezydenta[12]. W 1862 zmarł syn Lincolnów – Willie, co spowodowało głęboką depresję u pierwszej damy[13]. Miesiąc po reelekcji Abrahama, 14 kwietnia 1865 roku, Mary udała się wraz z nim do teatru na sztukę „Nasz amerykański kuzyn”[12]. Towarzyszyli im Henry Rathbone i Clara Harris[12]. Podczas spektaklu do loży prezydenckiej wszedł aktor John Wilkes Booth i zastrzelił prezydenta[12]. Na ten widok pierwsza dama straciła przytomność, a gdy się ocknęła, czuwała przy umierającym mężu[12]. Jej depresja pogłębiła się do tego stopnia, że nie wzięła udziału w uroczystościach pogrzebowych[14].

Kilka tygodni później opuściła Waszyngton i zamieszkała w Chicago[14]. Kongres wypłacił jej równowartość rocznej pensji prezydenckiej, za co kupiła dom[14]. Z powodu swoich licznych długów i braku zaradności w sprawach ekonomicznych (wykorzystanej przez zatrudnionego jubilera) była zmuszona do sprzedaży swojej garderoby i biżuterii[14]. Dzięki staraniom senatora Charlesa Sumnera, Mary Lincoln od 1870 roku otrzymywała roczną pensję w wysokości 3 tysięcy dolarów[15]. W latach 1868–1871 Mary wraz z najmłodszym synem, Tadem, mieszkała we Frankfurcie[15]. Krótko po ich powrocie do Stanów Zjednoczonych, Tad zmarł na gruźlicę, co pogłębiło depresję Mary i wpędziło w obłęd[15]. Wkrótce potem jej jedyny syn, Robert, wystąpił o jej ubezwłasnowolnienie[16]. Mary została uznana za osobę niepoczytalną i po nieudanej próbie samobójczej umieszczona w zakładzie psychiatrycznym w Batavii[16]. Po czterech miesiącach, 10 września 1875 zakończono jej kurację, a była pierwsza dama przeniosła się do siostry w Springfield[16]. Niecały rok później sąd przywrócił jej pełnię praw[16].

Wkrótce po tych wydarzeniach wyjechała do Francji, gdzie mogła zachować anonimowość[16]. W 1880 roku powróciła do USA, gdzie Kongres podniósł jej pensję o dodatkowe 2 tysiące dolarów[17]. Ponownie zamieszkała u siostry w Springfield, gdzie podupadła na zdrowiu[17]. Zmarła w wyniku wylewu, 16 lipca 1882[17].

Życie prywatne edytuj

Mary Todd poznała Abrahama Lincolna na balu w domu siostry Mary – Lizzie[18]. W 1840 roku się zaręczyli, a na 1 stycznia 1841 zaplanowali ślub[18]. Uroczystość została jednak odwołana, a narzeczeni zerwali zaręczyny[3]. Krótko później Mary znalazła zainteresowanie w oczach senatora Stephena A. Douglasa[19]. Nie chciała jednak wyjść za niego za mąż i w 1842 roku ponownie zaręczyła się z Lincolnem[4]. Ich ślub odbył się 4 listopada 1842[4]. Mieli oni czterech synów: Roberta Todda (1 sierpnia 1843 – 25 lipca 1926), Edwarda Bakera (1846–1850), Williama Wallace’a (1850–1862) i Thomasa, zwanego Tadem (1853–1871)[5][15].

Przypisy edytuj

  1. a b c L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 201.
  2. a b c d e L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 202.
  3. a b L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 204.
  4. a b c L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 206.
  5. a b L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 207.
  6. a b L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 208.
  7. a b L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 209.
  8. L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 210.
  9. a b L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 211.
  10. a b L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 212.
  11. a b L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 213.
  12. a b c d e L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 215.
  13. L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 214.
  14. a b c d L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 216.
  15. a b c d L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 217.
  16. a b c d e L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 218.
  17. a b c L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 219.
  18. a b L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 203.
  19. L. Pastusiak: Panie Białego Domu. s. 205.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj