Matthew Broderick

amerykański aktor

Matthew Broderick (ur. 21 marca 1962 w Nowym Jorku) – amerykański aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, reżyser i producent filmowy[1].

Matthew Broderick
Ilustracja
Matthew Broderick z żoną Sarah Jessica Parker w 2009
Data i miejsce urodzenia

21 marca 1962
Nowy Jork

Zawód

aktor, reżyser, producent filmowy

Współmałżonek

Sarah Jessica Parker (od 1997)

Lata aktywności

od 1981

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Nowym Jorku[2] jako jedyny syn Patricii Broderick (z domu Biow), dramaturg, scenarzystki i reżyserki teatralnej, i Jamesa Josepha Brodericka III, aktora[3]. Jego matka była pochodzenia żydowskiego, a ojciec miał korzenie irlandzkie i angielskie[4]. Wychowywał się z dwiema siostrami – Janet i Marthą. Marzyła mu się kariera piłkarza, lecz kontuzja kolana i udział w szkolnym przedstawieniu szekspirowskim Sen nocy letniej (1977) przesądziły sprawę. W 1980 ukończył szkołę średnią Walden School na Manhattanie i znalazł się pod opieką Uty Hagen, co zagwarantowało mu wejście do Hollywood.

Kariera edytuj

Debiutował na scenie w spektaklu Na walentynkowy dzień (On Valentine's Day, 1980) jako Brother Vaughn oraz pojawił się na Off-Broadwayu w sztuce poświęconej problemowi homoseksualizmu Harveya Fiersteina Trylogia miłosna (Torch Song Trilogy, 1981) jako David, nastoletnia drag queen Arnold Beckoff. Niedługo potem był już ulubieńcem Broadwayu dzięki znakomitej kreacji Eugene’a Jerome’a w przedstawieniu Neila Simona Wspomnienia z Brighton Beach (Brighton Beach Memoirs, 1983), za którą odebrał nagrodę Tony Award i Światową Nagrodę Teatralną.

Po raz pierwszy wystąpił na wielkim ekranie w komediodramacie według sztuki Neila Simona Powrót Maxa Dugana (Max Dugan Returns, 1983) u boku Marshy Mason, Jasona Robardsa, Donalda Sutherlanda, Davida Morse, Toma Fridleya i Kiefera Sutherlanda. Ale sławę zawdzięcza roli nastoletniego Davida Lightmana, który włamuje się do militarnego systemu komputerowego i o mały włos nie wywołuje kolejnej wojny światowej w dramacie fantastycznonaukowym Johna Badhama Gry wojenne (WarGames, 1983), za którą był nominowany do nagrody Saturna.

W kostiumowym filmie fantasy Richarda Donnera Zaklęta w sokoła (Ladyhawke, 1984) pojawił się jako kieszonkowiec Philippe Gaston staje się jedynym łącznikiem i powiernikiem miłości Lady Isabeau (Michelle Pfeiffer) i Etienne'a z Nawarry (Rutger Hauer). Tytułowa postać siedemnastolatka na wagarach w komedii Johna Hughesa Wolny dzień pana Ferrisa Buellera (Ferris Bueller's Day Off, 1986) przyniósł mu nominację do nagrody Złotego Globu[5].

Za rolę Johna w telewizyjnej adaptacji sztuki Davida Mameta Życie w teatrze (A Life in the Theater, 1993) zdobył nominację do nagrody Emmy.

W 1995 został uhonorowany nagrodą Tony za występ w musicalu Jak odnieść sukces w biznesie, zanadto się nie wysilając (How to Succeed in Business Without Really Trying).

Życie prywatne edytuj

W dniu 5 sierpnia 1987 w Irlandii Północnej spowodował wypadek samochodowy, w którym zginęły dwie osoby, za co został ukarany grzywną w wysokości 175 dolarów.

Spotykał się z Jennifer Grey (1986), Daisy Foote, córką scenarzysty Hortona Foote (1986), Helen Hunt (1987), Penelope Ann Miller (1990) i Lili Taylor (1994). W dniu 19 maja 1997 poślubił Sarę Jessicę Parker. Mają syna Jamesa Wilke (ur. 28 października 2002 na Manhattanie) oraz bliźniaczki Marion Lorettę Elwell i Tabithę Hodge (ur. 22 czerwca 2009 w szpitalu Martins Ferry w stanie Ohio).

Filmografia edytuj

Reżyser edytuj

Aktor edytuj

Producent edytuj

Występy gościnne edytuj

Zdjęcia archiwalne edytuj

Przypisy edytuj

  1. Matthew Broderick. Listal. [dostęp 2017-03-20]. (ang.).
  2. Rebecca Flint Marx: Matthew Broderick Biography. AllMovie. [dostęp 2020-03-20]. (ang.).
  3. Matthew Broderick Biography (1962-). Film Reference. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
  4. Matthew Broderick What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2019-12-16]. (ang.).
  5. Matthew Broderick. ČSFD.cz. [dostęp 2017-03-20]. (cz.).

Linki zewnętrzne edytuj