Maurycy Herling-Grudziński
Maurycy Herling-Grudziński właśc. Abram Mojżesz Herling vel Grudziński (ur. 6 października 1903 w Kielcach, zm. 21 grudnia 1966) – prawnik, adwokat, w okresie PRL sędzia Sądu Najwyższego.
| Data i miejsce urodzenia |
6 października 1903 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 grudnia 1966 |
| Zawód, zajęcie |
prawnik, adwokat |
| Odznaczenia | |
 
| |
a.jpg)
Życiorys edytuj
Urodził się 6 października 1903 w Kielcach. Jego ojciec Jakub vel Józef Herling-Grudziński był Żydem, matka, Dobrysia z Bryczkowskich, Polką z Grodna[1]. Miał brata Gustawa oraz siostry Eugenię i Łucję, która była żoną płk. Mariana Utnika.
Uczęszczał do szkoły przygotowawczej, później do rosyjskiego gimnazjum. Jego naukę przerwał wybuch I wojny światowej.
W 1916 został uczniem Gimnazjum Państwowego im. J. Śniadeckiego w Kielcach. W trakcie nauki wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego i jako artylerzysta wziął udział w Bitwie Warszawskiej.
Ukończył prawo cywilne. Po przeprowadzce do Warszawy, w 1929 otworzył kancelarię adwokacką.
Podczas okupacji niemieckiej działał w Radzie Pomocy Żydom „Żegota”, założył komórkę pod pseudonimem „Felicja” (od imienia swojej żony), która udzielała pomocy Żydom, m.in. w formie znajdowania kryjówek, przydziału fałszywych dokumentów, rozdziału zapomóg[2]. Udzielił schronienia ok. 40 osobom we własnym domu na Boernerowie[3]. Pod opieką „Felicji” pozostawało ok. 1/5 Żydów ukrywających się w okupowanej Warszawie[4].
Brał udział w powstaniu warszawskim w drużynie rkm[5], był dwukrotnie ranny. Po kapitulacji powstania został wywieziony do Nadrenii.
Po wojnie został sędzią Sądu Najwyższego PRL[6][7][8][9]. Pod koniec 1948 wstąpił do PZPR i został członkiem powołanej w 1947 komisji do spraw opracowania jednolitego polskiego Kodeksu cywilnego[10].
Jego żoną była Felicja (1905–1984)[11].
Zmarł 21 grudnia 1966. Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B15-2-20)[11].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (14 lipca 1954)[12]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1947)[13]
Przypisy edytuj
- ↑ Brat Herlinga w wojnie 1920 r. – Ośrodek Myśli Obywatelskiej i Patriotycznej [online], 15 sierpnia 2022 [dostęp 2023-08-09] (pol.).
- ↑ Karolina Dzięciołowska, Komórka Felicja [online] [dostęp 2020-12-23].
- ↑ Adam Piechowski: Losy spółdzielni mieszkaniowych w Warszawie w latach okupacji niemieckiej. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy, 1992, s. 100. ISBN 83-209-0837-X.
- ↑ Karolina Dzięciołowska: Komórka „Felicja”. 2017-12. [dostęp 2018-02-02].
- ↑ Edward Kossoy: Żydzi w powstaniu warszawskim. polish-heroes.org. s. 16. [dostęp 2018-02-02].
- ↑ Anna Mieszkowska: Dzieci Ireny Sendlerowej. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, 2009, s. 144. ISBN 978-83-7495-766-3.
- ↑ Władysław Bartoszewski. In memoriam. „Dzieje Najnowsze”. R. XXXI, s. 274, 1999. ISSN 0419-8824.
- ↑ Adam Tycner: Więcej sprawiedliwych niż szmalcowników. rp.pl, 2012-09-27. [dostęp 2018-02-02].
- ↑ Adam Strzembosz: Sądownictwo w Polsce w latach 1956–1979. W: Tom 16. Sędziowie w czasie próby 1981–1988. Warszawa: 2005, s. 32, seria: Monografie. ISBN 83-89078-83-X.
- ↑ Przemysław Kowalski. Z badań nad prawem spadkowym w projekcie kodeksu cywilnego z 1948 r.. „Miscellanea Historico-Iuridica”. Tom XII, s. 262, 265, 2013.
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2023-08-09].
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1340 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 118, poz. 745 „za wybitne zasługi w dziedzinie usprawnienia wymiaru sprawiedliwości”.