McDonnell Douglas F-15E Strike Eagle

McDonnell Douglas F-15E Strike Eagleamerykański myśliwiec wielozadaniowy, rozwinięcie konstrukcji F-15 Eagle. W przeciwieństwie do pierwotnych wersji F-15, które są niemal wyłącznie myśliwcami przewagi powietrznej, Strike Eagle to maszyna zdolna do prowadzenia ataków na cele naziemne, także nocą, z małej wysokości i przy dowolnych warunkach pogodowych, zachowując przy tym możliwość walki z innymi samolotami.

Boeing/McDonnell Douglas F-15E Strike Eagle
Ilustracja
F-15E Strike Eagle
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

McDonnell Douglas, obecnie Boeing

Typ

myśliwiec wielozadaniowy (samolot myśliwsko-szturmowy)

Konstrukcja

całkowicie metalowa z elementami tytanowymi

Załoga

2 (pilot i operator uzbrojenia)

Historia
Data oblotu

11 grudnia 1986

Liczba egz.

418

Liczba wypadków
 • w tym katastrof


19

Dane techniczne
Napęd

2 × Pratt & Whitney F100-PW-220 lub F100-PW229 (dwuprzepływowe)

Wymiary
Rozpiętość

13,05 m

Długość

19,43 m

Wysokość

5,63 m

Powierzchnia nośna

56,50 m²

Masa
Własna

17 010 kg

Osiągi
Pułap

18 288 m (60 000 stóp)

Zasięg

3840 (maksymalny, z trzema dodatkowymi zbiornikami paliwa)

Dane operacyjne
Uzbrojenie
stałe: 1 × działko M61 Vulcan
pociski rakietowe powietrze-powietrze i powietrze-ziemia
bomby
Użytkownicy
 Stany Zjednoczone,
 Arabia Saudyjska,
 Izrael,
 Korea Południowa,
 Singapur

Historia

edytuj

Pierwsze F-15 trafiły do służby w USAF w listopadzie 1974 roku. Pięć lat później na stanie Sił Powietrznych pojawiły się pierwsze F-15C i F-15D.

W 1981 roku do walki o zastąpienie samolotów F-111 Aardvark stanęły F-16XL i F-15E. Po niemal trzech latach prób zapadła decyzja, by zamówić Strike Eagle’a, który okazał się konstrukcją tańszą i bezpieczniejszą dla załogi (dzięki dwóm silnikom), i tak w lipcu 1985 roku zaczęto montaż trzech F-15E. Pierwszy lot (maszyna o numerze seryjnym 86-0183) odbył się 11 grudnia tego samego roku w Saint Louis[1].

Pierwszy F-15E trafił do służby w 12 kwietnia 1988 roku w bazie Luke w stanie Arizona (461. Myśliwska Szkolna Eskadra Taktyczna)[2], a 30 września następnego roku maszyny te osiągnęły gotowość bojową w szeregach 336. Eskadry Myśliwskiej. Dla samych sił powietrznych USA wyprodukowano 236 maszyn[1].

Służba

edytuj

F-15E po raz pierwszy wzięły udział w walce podczas pierwszej wojny w Zatoce Perskiej[2]. W trakcie tego konfliktu F-15E odniosły jedno zwycięstwo powietrzne: 14 lutego 1991 roku strącono śmigłowiec Mi-24 za pomocą bomby GBU-10[2] Od tamtego czasu regularnie brały udział w działaniach USAF-u na Bliskim Wschodzie (operacja Southern Watch, operacja Desert Fox, operacje Provide Comfort) aż po inwazję na Irak. Wykonywały także misje bojowe nad Jugosławią i Afganistanem, a w końcu nad Libią.

Królewskie Saudyjskie Siły Powietrzne wykorzystywały swoje F-15S do ataków na rebeliantów w Jemenie od 2009 roku. Z kolei izraelskie F-15I Raam wykonywały misje bojowe w Libanie i Strefie Gazy, a także w ataku na syryjskie instalacje nuklearne w 2007 roku.

W Stanach Zjednoczonych planowane jest utrzymanie F-15E w czynnej służbie do 2035 roku.

Amerykańscy piloci żargonowo nazywają F-15E Beagle (bomb + Eagle) lub Mudhen.

Opis techniczny

edytuj

Załoga F-15E składa się z dwóch lotników: pilota (na przednim fotelu) i operatora uzbrojenia. Tylne stanowisko wyposażone jest w cztery monitory, na których wyświetlać można w dowolnej konfiguracji „ruchomą” mapę, dane z radaru, czujników podczerwieni czy systemów walki radioelektronicznej, a także dane o stanie maszyny i uzbrojenia czy o zagrożeniach i celach. Stanowisko pilota ma trzy tego typu ekrany i wyświetlacz HUD. Strike Eagle jest w stanie równocześnie atakować cele powietrzne (odpowiada za to pilot) i naziemne (operator uzbrojenia).

Napęd zapewniają dwa silniki Pratt & Whitney F100-PW-220 lub F100-PW-229. Zapas paliwa w porównaniu do F-15C znacznie powiększono dzięki zastosowaniu dwóch konforemnych (dopasowanych do kształtu kadłuba i zamontowanych wzdłuż niego) zbiorników paliwa, które mieszczą dodatkowe 2839 litrów (750 galonów) paliwa.

Uzbrojenie

edytuj

Oprócz stałego działka M61 Vulcan (zapas amunicji: 500 sztuk) F-15E może przenosić rakiety powietrze-powietrze AIM-9 Sidewinder i AIM-120 AMRAAM oraz szeroki wachlarz uzbrojenia powietrze-ziemia (pociski rakietowe, bomby konwencjonalne i sterowane, w tym JDAM, Small Diameter Bomb i SLAM ER, a także bomby jądrowe B61).

Awionika

edytuj

Użytkownicy

edytuj
Zobacz więcej w artykule McDonnell Douglas F-15 Eagle, w sekcji Użytkownicy.

W czerwcu 2017 Ministerstwo Obrony Kataru poinformowało o zawarciu kontraktu na zakup 36 Boeing F-15QA[3].

Aktualni użytkownicy

     F-15 Eagle

     F-15E Strike Eagle

     F-15 Eagle i F-15 Strike Eagle

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Jamie Hunter. 30 Years Of Strike Eagles. „Combat Aircraft”. March 2017. s. 37. (ang.). 
  2. a b c Jamie Hunter. 30 Years Of Strike Eagles. „Combat Aircraft”. March 2017. s. 38. (ang.). 
  3. Katar kupił 36 F-15QA. altair.com.pl, 2017-06-15.

Bibliografia

edytuj