Medal „Za pracowniczą wybitność”
Medal „Za pracowniczą wybitność” (ros. Медаль «За трудовое отличие») – radzieckie cywilne odznaczenie państwowe nadawane za zasługi w pracy.
Historia
edytujOdznaczenie zostało ustanowione dekretem Rady Najwyższej ZSRR w dniu 27 grudnia 1938 roku dla nagrodzenia osób wyróżniających się poświęceniem i zaangażowaniem w pracy.
W dniu 16 czerwca 1943 roku dekretem Rady Najwyższej ZSRR zmieniono opis odznaki medalu, w ten sposób, że zmieniono sposób jej zawieszenia. Niewielkie poprawki u opisie medalu wprowadzono również dekretem z dnia 16 grudnia 1947 roku, poprawka ta polegała na zaniechaniu numerowania medali na rewersie.
Zasady nadawania
edytujZgodnie ze statutem medal nadawany był robotnikom, rolnikom, pracownikom gospodarki narodowej, pracownikom nauki, kultury, edukacji, służby zdrowia i innych obywateli radzieckich. Mógł również być nadawany cudzoziemcom niebędącym obywatelami ZSRR o ile pracowali na terenie ZSRR.
W szczególności był nadawany:
- szczególne zaangażowania w pracy, który pomaga zwiększyć wydajność i poprawić jakość produktów oraz udział we współzawodnictwie pracy socjalistycznej;
- za wzorowy wkład pracy w budowie, przebudowie najważniejszych obiektów gospodarczych;
- za cenne wynalazki i wnioski racjonalizatorskie;
- za wzorową pracy w dziedzinie nauki, kultury, literatury, sztuki, edukacji, ochrony zdrowia, handlu, gastronomii, obiektów użyteczności publicznej, usług publicznych i innych sektorach zatrudnienia;
- za aktywną prace w zakresie kształcenia i szkolenia młodych ludzi
- za sukcesy w działalności publicznej i społecznej komunizmu;
- za osiągnięcia w dziedzinie kultury fizycznej i sportu.
Medale po raz pierwszy zostały nadane w dniu 16 stycznia 1939 roku, gdy wyróżniono 19 pracowników Zakładu nr 8 im. Kalinina, który zajmował się produkcja uzbrojenia artyleryjskiego i 16 członków Zespołu Pieśni i Tańca Armii Czerwonej. Ostatnie medale zostały nadane w dniu 21 grudnia 1991 roku.
Łącznie w latach 1939–1991 nadano ok. 2,1 mln medali.
Opis odznaki
edytujOdznakę medalu stanowi okrągły krążek o średnicy 32 mm wykonany ze srebra próby 925. Medal zaprojektował rysownik Iwan Iwanowicz Dubasow.
Na awersie medalu w górnej części znajduje się pięcioramienna gwiazda pokryta czerwoną emalią, na której znajduje się srebrny sierp i młot. Pod spodem wklęsły napis ЗА ТРУДОВОЕ ОТЛИЧИЕ (pol. Za wzorową pracę) w kolorze czerwonym, a pod nim wypukły napis CCCP (pol. „ZSRR”) w kolorze medalu.
Na rewersie w centralnej części jest wypukły napis ТРУД В СССР - ДЕЛО ЧЕСТИ (pol. „Praca w ZSRR – sprawa honoru”). Pod tym napisem znajduje się numer medalu[1].
Medal według dekretu z 1938 roku zawieszony był na metalowej trójkątnej blaszce pokrytej wstążką koloru czerwonego. Dekretem z 1943 roku zmieniono sposób zawieszenia medalu i został on zawieszony na metalowej pięciokątnej blaszce obciągniętej wstążką koloru jasnofioletowego z dwoma wąskimi paskami koloru żółtego po bokach.
Osoby odznaczone
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Na medalach nadawanych po 1948 roku brak jest tego numeru.
Bibliografia
edytuj- М. А. Изотова, Т. Б. Царёва: Ордена и медали России и СССР. Rostów nad Donem: Владис, 2010, s. 413-414. ISBN 978-5-9567-0960-3. (ros.).
- Михаил Музалевский, Сергей Шишков: Ордена и медали СССР 1918 - 1991. T. 2. Ворон, 1996, s. 64-71. (ros. • ang.).
- А. А. Кузнецов, Н. И. Чепурнов: Наградная медаль. T. 2. Moskwa: Патриот, 2005, s. 72-81. ISBN 5-7030-0813-1. (ros.).
- Медаль "За трудовое отличие". Орена и медали СССР. [dostęp 2013-11-23]. (ros.).