Międzynarodowa Organizacja Uchodźców
Międzynarodowa Organizacja Uchodźców (ang. International Refugees Organization, w skrócie IRO) – powołana przy ONZ rezolucją 62/I[1] Zgromadzenia Ogólnego 15 grudnia 1946 organizacja opieki nad uchodźcami. Istniała w latach 1946–1951, powołana na miejsce Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Pomocy i Odbudowy, zastąpiona z kolei przez Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców.
Do uchodźców konstytucja IRO zaliczała uciekinierów z obszarów rządzonych bądź okupowanych przez reżimy faszystowskie lub z nimi sprzymierzone, emigrantów z Hiszpanii oraz uznanych za uchodźców przez wcześniejsze umowy międzynarodowe[2][3], także osoby przebywające w wyniku wojny poza granicami państwa, którego dana osoba jest obywatelem, i nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego państwa[4], oraz dzieci przebywające poza krajem pochodzenia (bądź nieustalonej narodowości) a których rodzice zginęli lub zaginęli w wyniku wojny. Statusu tego odmówiono zbrodniarzom wojennym i kolaborantom.
Ówczesne komunistyczne władze Polski odmówiły przystąpienia do tej organizacji pod pretekstem obrony suwerenności, podobnie potraktowały jej następcę[5].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Refugees and Displaced Persons Konstytucja IRO spisana została w 5 językach autentycznych: angielskim, chińskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim. Zgodnie z art. 102 Karty ONZ zarejestrowana 20 sierpnia 1948 przez Sekretariat ONZ, będący równocześnie jej depozytariuszem. Ogłoszona w United Nations Treaty Series tom 18, Nr. 283, s. 3 - 138.
- ↑ Według wyliczenia w art. 1 konwencji z 28 lipca 1951 o Wysokim Komisarzu ds. Uchodźców:
- Porozumienia z 12 maja 1926 r. (państwa podpisujące porozumienie przyjęły definicję uchodźców ormiańskich i rosyjskich zaproponowaną przez Wysokiego Komisarza Ligi Narodów LNTSer 102; 89 LNTS 47)
- Porozumienia z 30 czerwca 1928 r. (państwa podpisujące porozumienie przyjęły definicję uchodźców asyryjskich lub asyrochaldejskich i zasymilowanych oraz tureckich LNTSer 100; 89 LNTS 63)
- Konwencji dotyczącej międzynarodowego statusu uchodźców z 28 października 1933 r. (uznawała ona poprzednie definicje uchodźców, natomiast nie miała zastosowania do uchodźców z III Rzeszy, którzy poszukiwali schronienia po jej przyjęciu. LNTSer 91; 159 LNTS 199)
- Konwencji z 10 lutego 1938 r. dotyczącej statusu uchodźców napływających z Niemiec (LNTSer 222; 192 LNTS 59) będącej uzupełnieniem Konwencji z 4 lipca 1936 r. (LNTSer 158; 171 LNTS 75)
- Protokołu z 14 września 1939 r. na podstawie którego rozciągnięto zakres Konwencji z 10 lutego 1938 r. na uchodźców z Austrii (LNTSer 139; 198 LNTS 141)
- ↑ Wedle Konwencji z 1926 r. „uchodźcą rosyjskim jest osoba rosyjskiego pochodzenia (fr. personne d’origine russe), która nie cieszy się już ochroną rządu ZSRR i która nie uzyskała innego obywatelstwa”. (System ochrony uchodźców w wymiarze uniwersalnym) Na wzór tej definicji tworzono kolejne (Colloquium on the development in the law of refugees with particular reference to the 1951 Convention and the Statute of the Office of the United Nations High Commissioner for Refugees, On the history of the international protection of refugees, On the Development of the Concept of ‘Persecution’ in International Refugee Law).
- ↑ Dotyczyło to głównie obywateli radzieckich, których za dostanie się do niewoli władze ZSRR oskarżały o „zdradę”, a za wywóz na roboty przymusowe w III Rzeszy o „współpracę z wrogiem”, ewentualnie (zwłaszcza gdy wyzwolili ich zachodni alianci) o „szpiegostwo” lub „imperialistyczną propagandę” (Andrzej J. Kamiński Koszmar niewolnictwa Warszawa 1990).
- ↑ Katarzyna Kulecka Polska polityka wobec uchodźców s. 158.
Linki zewnętrzne edytuj
- Constitution of the International Refugee Organization, December 15, 1946
- Aneks I A do Konstytucji IRO: definicja uchodźcy (ang.)
- Katarzyna Bis Rola Wysokiego Komisarza ONZ do spraw Uchodźców w zapewnieniu bezpieczeństwa ludności cywilnej we współczesnych konfliktach zbrojnych (w artykule przedstawiono genezę urzędu i jego poprzedników)