Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego

Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego – konkurs muzyczny, odbywający się co 3 lata w Bydgoszczy w klasie fortepianu o randze międzynarodowej (początkowo krajowej), w którym mogą brać udział pianiści w przedziale wieku (16–32) lat. Pierwszy Konkurs odbył się w 1961, a jego organizatorem jest Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy przy współudziale Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz Filharmonii Pomorskiej. Celem Konkursu jest uczczenie pamięci wybitnego pianisty-wirtuoza, kompozytora, polityka i męża stanu, Ignacego Jana Paderewskiego oraz promocja utalentowanych młodych pianistów.

Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego

Maria Kaczyńska w towarzystwie zwycięzcy VII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Ignacego Jana Paderewskiego Nikity Mndojanca oraz zdobywczyni drugiej nagrody Julianny Awdiejewy z Rosji
Data	listopad
Miejsce	Bydgoszcz
Organizator	Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy
Założyciel	Andrzej Szwalbe, Henryk Sztompka
Tematyka	muzyka poważna
Strona internetowa

Historia

Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego

Pierwszy Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego zorganizowano w grudniu 1961 w Filharmonii Pomorskiej z inicjatywy dyrektora tej Filharmonii – Andrzeja Szwalbe oraz pianisty Henryka Sztompki (ucznia I.J. Paderewskiego). Konkurs był elementem obchodów w 1960 tzw. Roku Ignacego Jana Paderewskiego i jednocześnie stanowił formę uhonorowania patrona Filharmonii Pomorskiej. Do zmagań konkursowych zgłosiło się 23 pianistów z Warszawy, Krakowa, Poznania, Katowic, Łodzi i Sopotu. Program obejmował przede wszystkim muzykę polską XIX i XX wieku – od utworów Fryderyka Chopina przez Paderewskiego do Szymanowskiego. W Konkursie zwyciężył młody wówczas Jerzy Maksymiuk, obecnie jeden z wybitniejszych dyrygentów polskich. Kolejną edycję Konkursu zaplanowano na 1964, ale nie doszedł on do skutku z powodu śmierci Henryka Sztompki. Przez długie lata o imprezie zapomniano. Ideę jego reaktywacji podjęli w latach 80. pedagodzy bydgoskiej Akademii Muzycznej. Inspiracją do organizacji konkursu były dwie rocznice: 125-lecie urodzin mistrza Paderewskiego (1985) i 45-lecie jego śmierci (1986). W II edycji w 1986 brało udział 17 pianistów, w tym 5 cudzoziemców studiujących w Polsce. Jury przewodniczył prof. Zbigniew Śliwiński.

W tym samym roku, w którym odbył się II Konkurs, Bydgoskie Towarzystwo Muzyczne przyjęło za patrona Ignacego Jana Paderewskiego. Od tego momentu Towarzystwo poszerzyło działalność o różnorodne inicjatywy, które miały na celu przypomnienie i utrwalenie w społecznej świadomości postaci i twórczości wielkiego kompozytora, pianisty i patrioty. Z początkiem lat 90. XX w. podjęto działania w celu organizacji kolejnych edycji Konkursu Pianistycznego im. I.J. Paderewskiego pod egidą Towarzystwa. Uznano wkrótce, że formuła ogólnopolskiego konkursu pianistycznego hamuje jego dalszy rozwój. W związku z tym na wniosek Tadeusza Przecherki postanowiono imprezę umiędzynarodowić, co sugerowali także członkowie jury Regina Smendzianka i Jerzy Sulikowski.

Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego

W wyniku kilkuletnich starań zarządu Bydgoskiego Towarzystwa Muzycznego w Ministerstwie Kultury i Sztuki, przyznano Towarzystwu rolę głównego organizatora Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych im. I.J. Paderewskiego. Współorganizatorami imprezy zostali: Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego i Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. W pracach organizacyjnych udzielali się m.in.: Regina Smendzianka, pianistka, doctor honoris causa Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie, profesor i były rektor tej uczelni oraz dyrygent Jerzy Maksymiuk, który prowadził koncerty inauguracyjne kolejnych edycji konkursu. III Konkurs przeprowadzono w lutym 1994 pod honorowym patronatem Prezydenta RP Lecha Wałęsy, zaś nagrody regulaminowe ufundowała amerykańska Fundacja Centrum Paderewskiego (Barbara Piasecka Johnson).

Nad IV Międzynarodowym Konkursem Pianistycznym im. I.J. Paderewskiego patronat objął Prezydent RP – Aleksander Kwaśniewski. Dyrektorem Konkursu został redaktor Henryk Martenka, a przewodniczącym jury prof. Jerzy Sulikowski. W stosunku do poprzednich konkursów zgłosiło się o wiele więcej uczestników (ponad 40), z uwagi na międzynarodowy charakter imprezy i wysokość nagród. Zdecydowanie dominowali Polacy (około 20); ponadto przyjechały ekipy z: Japonii, Rosji, Ukrainy, Białorusi, Anglii, Estonii, Finlandii, Izraela, Jugosławii, Korei, Niemiec i USA.

Piąta edycja konkursu odbyła się w ramach ogólnopolskich obchodów Roku Paderewskiego (2001). V Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. I.J. Paderewskiego zgromadził w 33 uczestników z 8 krajów, w tym 19 z Polski. W jury, pod przewodnictwem Jerzego Sulikowskiego, zasiadali m.in.: Wiktor Mierżanow, Bernard Ringeissen, Ewa Pobłocka i László Simon. Pulę nagród stanowiło 40 tysięcy USD oraz fortepian cyfrowy (fundacja Reginy Smendzianki). Gościem honorowym był Clarence Paderewski, zamieszkały w San Diego w USA, członek bliskiej rodziny Paderewskich, dla którego Ignacy Jan był wujem.

W 2010 podczas 54. Walnego Zgromadzenia w Banff (Kanada), Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy został przyjęty do Światowej Federacji Międzynarodowych Konkursów Muzycznych z siedzibą w Genewie. Jest to piąty polski konkurs muzyczny zrzeszony w Federacji.

Charakterystyka

Regulamin Konkursu przewiduje kilka etapów, podczas których uczestnicy wykonują utwory Ignacego Jana Paderewskiego oraz innych kompozytorów. Wykonania ocenia jury, które składa się z wybitnych koncertujących artystów i pedagogów. Od 2007 Konkurs rozpoczyna się od przesłuchań preselekcyjnych w 8 miastach na świecie: Paryżu, Hanowerze, Shenzhen, Jokohamie, Seulu, Nowym Jorku, Petersburgu i Warszawie. Regulamin przewiduje przyznanie nagród głównych oraz nagród specjalnych – za najlepsze wykonanie utworów Ignacego Jana Paderewskiego i za najlepsze wykonanie koncertu z orkiestrą.

Laureaci Konkursów

Laureaci
Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego
Edycja	Rok	Data	I miejsce	II miejsce	III miejsce
I	1961	1–10 grudnia	Jerzy Maksymiuk	Maria Korecka	Piotr Lachert
II	1986	16–26 października	Wojciech Kocyan	Andrzej Janaszek	Nie przyznano
Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego
III	1994	5–13 lutego	Nie przyznano	Maciej Szyrner Piotr Lachert	Nie przyznano
IV	1998	3–14 listopada	Tomomi Okumura	Michael Schneider	Katarzyna Borek
V	2001	6–17 listopada	Štěpán Kos	Aleksiej Komarow	Barbora Sejáková
VI	2004	6–18 listopada	Mariya Kim	Esther Jung-A Park	Marina Baranowa
VII	2007	4–18 listopada	Nikita Mndojanc	Julianna Awdiejewa	Marianna Prjewalskaja
VIII	2010	7–21 listopada	Eduard Kunc	Kim Hyun-jung	Siergiej Riedkin Michał Szymanowski
IX	2013	3–17 listopada	Moon Zheeyoung	Dinara Klinton	Daiki Kato
X	2016	6–20 listopada	Hyuk Lee	Jakub Kuszlik	Swietłana Andriejewa
XI	2019	10–24 listopada	Filip Łynow	Kamil Pacholec	Yasuko Furumi
XII	2022	6–20 listopada	Mateusz Krzyżowski	Pedro López Salas	Danylo Saienko

Zobacz też

• Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy
• Konkurs Wokalny im. I.J. Paderewskiego
• Festiwale i przeglądy w Bydgoszczy
• Muzyka w Bydgoszczy
• Kultura w Bydgoszczy

Bibliografia

• Zdzisław Pruss, Rajmund Kuczma, Alicja Weber: Bydgoski leksykon muzyczny. Bydgoszcz: Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne, 2004, s. 280–281. ISBN 83-85327-68-1. OCLC 749361610.
• Tadeusz Przecherko: Zarys działalności Towarzystwa Muzycznego w Bydgoszczy w latach 1945-2003. [w:] Muzyka w instytucjach i stowarzyszeniach na Pomorzu i Kujawach. Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Z badań nad muzyką i życiem muzycznym Pomorza i Kujaw (8). Bydgoszcz 2004

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ignacego Jana Paderewskiego