Mięsień najszerszy grzbietu

Mięsień najszerszy grzbietu (łac. musculus latissimus dorsi) – parzysty mięsień kręgowców, zaliczany do mięśni grzbietu.

U ssaków należy do najrozleglejszych mięśni. Przyczep końcowy ma na grzebieniu guzka mniejszego kości ramiennej, zaś przyczepy początkowe wykazują różnice gatunkowe. Przylega do grzbietowej i bocznej ściany klatki piersiowej^[1]. Unerwia go nerw piersiowo-grzbietowy^[1]^[2]. Ogólnie jest antagonistą mięśnia ramienno-głowowego i bierze udział w cofaniu kończyny piersiowej, a w przypadku gdy jest ustabilizowana wygina tułów łukowato^[1]. Przy posturze wyprostowanej może przywodzić, nawracać i zginać w tył ramię, a przy ustabilizownych ramionach współuczestniczyć w podciąganiu tułowia ku górze. Bierze także udział w uciskaniu żeber przy kaszlu i odkrztuszaniu^[2].

Przegląd

Drapieżne

U drapieżnych mięsień najszerszy grzbietu bierze początek ścięgnem na wyrostkach kolczystych czwartego i piątego kręgu piersiowego oraz włóknami mięśniowymi na ostatnich żebrach. Krawędzią brzuszną przejmuje włókna od mięśnia skórnego tułowia, a przed końcem wysyła kilka drobnych do mięśnia piersiowego wstępującego^[1].

Parzystokopytne

U świni domowej bierze początek na żebrach oraz powierzchni mięsnia skośnego zewnętrznego brzuch, a kończy się ścięgnem blisko przyśrodkowej krawędzi bruzdy międzyguzkowej kości ramiennej. W tył nie sięga za granicę jedenastego żebra. U przeżuwaczy ma zwykle początek na żebrach od ósmego do dziewiątego^[1].

Nieparzystokopytne

U konia mięsień ten bierze początek na szerokim rozcięgnie, ciągnącym się od chrząstki łopatki po górną ⅓ dwunastego żebra, a dolną krawędzią przylega do mięśnia skórnego tułowia^[1].

Naczelne

U wyższych naczelnych nie wykazuje dużej zmienności topograficznej i morfologicznej. Jest natomiast szczególnie silnie rozwinięty u gatunków wyspecjalizowanych we wspinaczce^[3].

Człowiek

Osobny artykuł: Mięsień najszerszy grzbietu człowieka.

U człowieka wyróżnia się 4 części tego mięśnia. Część kręgowa bierze początek na grzebieniu pośrodkowym kości krzyżowej, kręgach lędźwiowych i dolnych sześciu kręgach piersiowych. Część biodrowa wychodzi z przyśrodkowego odcinka grzebienia kości biodrowej. Część żebrowa ma początek na zewnętrznej stronie 3–4 ostatnich żeber. Część łopatkowa wychodzi z dolnego kąta łopatki^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Kazimierz Krysiak, Henryk Kobryń, Franciszek Kobryńczuk: Anatomia zwierząt. T. 1. Aparat ruchowy. Wydawnictwo naukowe PWN, 2013, s. 333–346.
↑ ^a ^b ^c Zofia Ignasiak: Anatomia układu ruchu. Wyd. II. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2013, s. 64-66. ISBN 978-83-7609-912-5.
↑ Rui Diogo, Bernard A. Wood: Comparative Anatomy and Phylogeny of Primate Muscles and Human Evolution. Science Publishers, CRC Press, 2012, s. 69-70.

[Krysiaketal-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Kazimierz Krysiak, Henryk Kobryń, Franciszek Kobryńczuk: Anatomia zwierząt. T. 1. Aparat ruchowy. Wydawnictwo naukowe PWN, 2013, s. 333–346.

[Ignasiak-2] Zofia Ignasiak: Anatomia układu ruchu. Wyd. II. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2013, s. 64-66. ISBN 978-83-7609-912-5.

[Diogo-3] Rui Diogo, Bernard A. Wood: Comparative Anatomy and Phylogeny of Primate Muscles and Human Evolution. Science Publishers, CRC Press, 2012, s. 69-70.

[1]

[2]

[3]