Mięsień pośladkowy mały

Mięsień pośladkowy mały (łac. musculus gluteus minimus) – w anatomii człowieka wachlarzowaty, pierzasty mięsień należący do grupy tylnej mięśni grzbietowych obręczy kończyny dolnej, jeden z trzech mięśni pośladkowych[1][2]. Położony jest pod mięśniem pośladkowym średnim i mięśniem naprężaczem powięzi szerokiej[1]. Jego przyczepem początkowym jest powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej, między kresą pośladkową przednią i dolną. Dalej włókna mięśniowe zbiegają się wachlarzowato, tworząc silne, krótkie ścięgno, które przyczepia się na powierzchni przedniej krętarza większego kości udowej. Między jego ścięgnem a szczytem krętarza większego znajduje się kaletka maziowa[1][3]. Mięsień pośladkowy mały unaczyniony jest przez tętnicę pośladkową górną i tętnicę okalającą udo boczną (od tętnicy głębokiej uda), a unerwiony przez nerw pośladkowy górny ze splotu krzyżowego (L4–S1)[1][3].

Mięsień pośladkowy mały

Jest on najsilniejszym rotatorem wewnętrznym uda. Działa podobnie do mięśnia pośladkowego średniego. Oba powodują ruchy biodra w trzech płaszczyznach:

  • w płaszczyźnie czołowej – oba mięśnie pośladkowe odwodzą udo w stawie biodrowym,
  • w płaszczyźnie strzałkowej – części przednie zginają staw biodrowy, części tylne go prostują,
  • w płaszczyźnie poziomej – części przednie rotują staw biodrowy do wewnątrz, części tylne na zewnątrz[1][3].

Przy ustalonym udzie tzn. np. podczas stania na jednej nodze zbliżają talerz kości biodrowej do krętarza większego kości udowej unosząc tym samym stronę przeciwną miednicy[1][3][2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 862–863, ISBN 978-83-200-4323-5.
  2. a b Olgierd Narkiewicz, Janusz Moryś, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów. Tom II, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, s. 157, ISBN 978-83-200-4107-1.
  3. a b c d Richard L. Drake, A. Wayne Vogl, Adam W.M. Mitchell, Gray anatomia. Podręcznik dla studentów. T. 1, wyd. IV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, s. 90–93, ISBN 978-83-66548-14-5.