Miasto bez Żydów (film)

austriacki film niemy

Miasto bez Żydów (niem. Die Stadt ohne Juden) – austriacki niemy film dramatyczny z 1924 roku w reżyserii Hansa Karla Breslauera[1]. Film jest ekranizacją powieści Hugo Bettauera z 1922 roku pod tym samym tytułem[2].

Miasto bez Żydów
Die Stadt ohne Juden
ilustracja
Gatunek

dramat

Data premiery

1924

Kraj produkcji

Austria

Reżyseria

Hans Karl Breslauer

Scenariusz

Ida Jenbach, Hans Karl Breslauer, Hugo Bettauer[1]

Muzyka

Saunders Kurtz[1]

Opis fabuły edytuj

Akcja filmu dzieje się w fikcyjnej Utopii. Rząd obwinia Żydów o wywołanie kryzysu gospodarczego i nakazuje przymusowe wysiedlenia wszystkich obywateli narodowości żydowskiej, w tym zasymilowanych i pochodzących z mieszanych małżeństw. Po wypędzeniu ludność kraju świętuje, jednak szybko kryzys gospodarczy pogłębia się i rząd zostaje zmuszony do ponownego przyjęcia Żydów[3].

Obsada edytuj

Odbiór edytuj

Film był ekranizacją popularnej powieści Hugona Bettauera z 1922 roku, jednak złagodzoną w formie – Austrię zastąpiono fikcyjną Utopią. Film spotkał się z negatywną reakcją nazistów, ich bojówki zakłócały pokazy filmu i atakowały widzów. Kilka miesięcy po premierze nazista Otto Rothstock zamordował Bettauera w jego biurze, za co został skazany na kilka miesięcy pobytu w szpitalu psychiatrycznym. Wyrok spotkał się aprobatą dużej części społeczeństwa. Film był wyświetlany do 1933 roku, kiedy miał miejsce ostatni pokaz w Amsterdamie. Po dojściu nazistów do władzy w Niemczech został zakazany, a kopie filmu zaginęły. W latach 90. XX wieku odnaleziono jedną kopię w Amsterdamie, była jednak niekompletna i przerobiona. W 2015 roku francuski kolekcjoner znalazł na targu staroci kopię filmu bliską oryginałowi. Jej odrestaurowanie sfinansowano ze środków zebranych w ramach crowdfundingu[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Miasto bez Żydów w bazie IMDb (ang.)
  2. Hugo Bettauer. Katalog der Deutschen Nationalbibliothek. [dostęp 2018-03-12]. (niem.).
  3. a b Katarzyna Brejwo: „Miasto bez Żydów”: filmowcy przewidzieli Holocaust długo przed wojną. Austria ogląda film cudem odnaleziony po 82 latach. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2018-03-19. [dostęp 2018-03-21]. (pol.).