Michael Adeane

brytyjski dworzanin królewski

Michael Edward Adeane, baron Adeane (ur. 30 września 1910 w Londynie, zm. 30 kwietnia 1984 w Aberdeen[1]) – brytyjski urzędnik państwowy i dworzanin królewski, w latach 1953–1972 główny sekretarz osobisty królowej Elżbiety II, a następnie par dożywotni.

Michael Adeane
Data i miejsce urodzenia

30 września 1910
Londyn

Data i miejsce śmierci

30 kwietnia 1984
Aberdeen

Główny sekretarz osobisty królowej Wielkiej Brytanii
Okres

od 1953
do 1972

Poprzednik

Tommy Lascelles

Następca

Martin Charteris

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania)

Biografia edytuj

Młodość i służba wojskowa edytuj

Był wnukiem po kądzieli lorda Stamfordhama(inne języki), ostatniego osobistego sekretarza królowej Wiktorii, potem długoletniego sekretarza Jerzego V[1]. Ukończył Eton College, a następnie studia historyczne na University of Cambridge[1]. Następnie wstąpił do służby wojskowej. W latach 1934–1936 przebywał w Kanadzie, gdzie zajmował stanowisko adiutanta dwóch kolejnych gubernatorów generalnych. W 1937 został adiutantem i zarazem jednym z sekretarzy osobistych króla Jerzego VI[1]. Po wybuchu II wojny światowej wrócił do służby w swojej jednostce i spędził tam większość wojny, jedynie w latach 1942–1943 przebywając w Waszyngtonie jako członek brytyjskiej misji wojskowej. Brał udział w walkach w Normandii, gdzie został ranny. Opuścił wojsko w stopniu podpułkownika[1].

Sekretarz królowej edytuj

W 1945 powrócił na dwór królewski, do pracy jako jeden z sekretarzy osobistych króla. W 1952 towarzyszył ówczesnej księżnej Edynburga Elżbiecie podczas jej wizyty w Kenii, w trakcie której dowiedziała się o śmierci swego ojca i własnej sukcesji na tron[1]. W 1953, po przejściu na emeryturę Tommy’ego Lascellesa, został głównym sekretarzem osobistym królowej i zarazem przełożonym Archiwów Królewskich. Zajmował oba te stanowiska do emerytury, na którą odszedł w 1972 roku[1]. Adeane był zwolennikiem dość konserwatywnej wizji monarchii, z dużym naciskiem kładzionym na celebrę i godność urzędu królewskiego. Zarazem w projektach przemówień, jakie pisał dla królowej, starał się ściśle trzymać konstytucyjnej roli monarchy – apolitycznej i unikającej zaangażowania w bieżące kontrowersje[1].

Późniejsze życie edytuj

Po odejściu z dworu otrzymał, podobnie jak wielu emerytowanych wysokich urzędników państwowych, zaproszenie do zasiadania w radach nadzorczych kilku firm. Był także osobistym przedstawicielem królowej w zarządzie Biblioteki Brytyjskiej[1]. W 1972 został kreowany parem dożywotnim jako baron Adeane of Stamfordham, jednak zasiadał wśród lordów bezpartyjnych (crossbenchers) i jedynie sporadycznie zabierał głos w Izbie Lordów[1].

Zmarł w wieku 73 lat wskutek problemów kardiologicznych, jakich doznał w czasie wycieczki wędkarskiej w Szkocji. Zgodnie z jego wyraźnym życzeniem, uroczystości żałobne miały niezwykle skromny charakter, m.in. zrezygnowano z honorów państwowych. Na polecenie królowej jego portret został umieszczony na stałe na jednej ze ścian w Buckingham Palace[1].

Najważniejsze odznaczenia edytuj

  • Królewski Order Wiktoriański klasy Kawaler (MVO, 1946)[1]
  • Order Łaźni klasy Kawaler (CB, 1947)[1]
  • Królewski Order Wiktoriański klasy Rycerz Komandor (KCVO, 1951[1] – odtąd miał prawo używać tytułu Sir przed nazwiskiem, stracił to prawo w 1972, gdy otrzymał jeszcze wyższą godność barona)
  • Order Łaźni klasy Rycerz Komandor (KCB, 1955)[1]
  • Królewski Order Wiktoriański klasy Rycerz Wielkiego Krzyża (GCVO, 1962)[1]
  • Order Łaźni klasy Rycerz Wielkiego Krzyża (1968, GCB)[1]
  • Królewski Łańcuch Wiktoriański (1972)[1]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Adeane, Michael Edward, „www.thepeerage.com” [dostęp 2017-01-10].