Michelle Bachelet

chilijska polityk

Michelle Bachelet, właśc. Verónica Michelle Bachelet Jeria (wym. [beˈɾonika miˈɛl βaeˈle ˈxeɾja], ur. 29 września 1951 w Santiago) – chilijska polityk, prezydent Chile w latach 2006–2010 i ponownie w latach 2014–2018. W latach 2010–2013 dyrektor wykonawcza ONZ Kobiety.

Michelle Bachelet
Ilustracja
Michelle Bachelet (2014)
Pełne imię i nazwisko

Verónica Michelle Bachelet Jeria

Data i miejsce urodzenia

29 września 1951
Santiago

Prezydent Chile
Okres

od 11 marca 2006
do 11 marca 2010

Przynależność polityczna

Socjalistyczna Partia Chile

Poprzednik

Ricardo Lagos

Następca

Sebastián Piñera

Prezydent Chile
Okres

od 11 marca 2014
do 11 marca 2018

Przynależność polityczna

Socjalistyczna Partia Chile

Poprzednik

Sebastián Piñera

Następca

Sebastián Piñera

podpis
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Bernardo O’Higginsa (Chile) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Chile) Order Australii (cywilny) Wielka Kollana Narodowego Orderu św. Wawrzyńca (Ekwador) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (Litwa) Order Korony Królestwa – DMN (Malezja) Łańcuch Orderu Orła Azteckiego (Meksyk) Krzyż Wielki Orderu Chrystusa Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu Wolności (Portugalia) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Wielki Łańcuch Orderu Oswobodziciela (Wenezuela) Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny) Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem

Życiorys edytuj

Jej przodkiem był Louis-Joseph Bachelet, enolog z Chassagne-Montrachet w Burgundii, który wyemigrował z Francji w 1869[1]. Michelle Bachelet jest córką chilijskiego generała Alberto Bacheleta, który w 1973, po zamachu stanu Pinocheta, został osadzony w więzieniu pod zarzutem zdrady kraju. Poddawany torturom, zmarł w marcu następnego roku[2]. W więzieniu (Villa Grimaldi) znalazła się również jej matka i sama Bachelet. Wypuszczone w 1975, zdecydowały się wyjechać do Australii. Wkrótce Michelle Bachelet wyjechała do NRD, gdzie uczyła się niemieckiego, a później kontynuowała, rozpoczęte jeszcze w Chile, studia medyczne na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. W 1979 powróciła do ojczyzny, gdzie ukończyła studia medyczne i rozpoczęła praktykę lekarską. W latach 80. zaangażowała się ponownie w działalność na rzecz demokracji.

Działalność polityczna edytuj

W 1990, gdy doszło do demokratycznych przemian w Chile, Bachelet rozpoczęła pracę w ministerstwie zdrowia. Pod koniec lat 90. zainteresowała się kwestiami obronności i rozpoczęła studia w Narodowej Akademii Studiów Politycznych i Strategicznych, uzupełniając je stypendium w amerykańskiej akademii wojskowej. Po powrocie do kraju w 1998 rozpoczęła pracę w chilijskim ministerstwie obrony. W tym samym czasie zaangażowała się również aktywnie w działalność Socjalistycznej Partii Chile, której członkiem jest od lat 70. XX wieku.

W marcu 2000 prezydent Ricardo Lagos powołał ją na stanowisko minister zdrowia. W lutym 2002, jako pierwsza kobieta w Chile i w Ameryce Łacińskiej, objęła stanowisko minister obrony narodowej. Stale wzrastająca popularność minister sprawiła, że została wybrana jako kandydatka centro-lewicowej koalicji Concertación de Partidos por la Democracia w zbliżających się wyborach prezydenckich.

W pierwszej turze wyborów uzyskała 45,9% głosów i zmierzyła się w drugiej turze z Sebastiánem Piñerą, kandydatem centroprawicowej partii Odnowa Narodowa. W drugiej turze w styczniu 2006 otrzymała 53,5% głosów i została pierwszą kobietą-prezydentem Chile. Urząd objęła 11 marca 2006 i pełniła przez cztery lata.

Mimo wysokiej popularności, nie mogła starać się o reelekcję w wyborach, które odbyły się 13 grudnia 2009, ze względu na fakt, iż chilijska konstytucja nie dopuszcza możliwości pełnienia funkcji prezydenta przez dwie kadencje z rzędu.

Do walki o urząd prezydencki stanęła ponownie w 2013. Omal nie wygrała już w I turze wyborów uzyskując 46,70% głosów. W II turze, w której jej przeciwniczką była Evelyn Matthei (córka gen. Fernando Matthei) zwyciężyła uzyskując 62,16% głosów[3]. Był to pierwszy przypadek w historii Chile, gdy o prezydenturę ubiegały się dwie kobiety[4]

Urząd prezydenta objęła ponownie 11 marca 2014 a zakończyła cztery lata później, oddając ponownie władzę swojemu poprzednikowi w latach 2010–2014 Sebastiánowi Piñerze[5].

W roku 2018 została powołana na stanowisko Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Człowieka[6], pełnienie tej funkcji zakończyła 31 sierpnia 2022[7].

Przypisy edytuj

  1. La présidente du Chili consacre sa visite en France à la coopération et aux retrouvailles familiales. LeMonde.fr, 28 maja 2009. (fr.).
  2. Chilijczycy osądzą najcięższe zbrodnie dyktatury Pinocheta. Gazeta Wyborcza, 17 października 2006. [dostęp 2011-01-06]. (pol.).
  3. Chile: Michelle Bachelet wygrała wybory prezydenckie. polskatimes.pl, 2013-12-16. [dostęp 2013-12-19].
  4. Maciej Stasiński: O prezydenturę w Chile powalczą córki ofiary i kata. Agora SA, 2013-07-22. [dostęp 2013-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-20)]. (pol.).
  5. Sebastián Piñera takes Chile’s Presidential office today. santiagotimes.cl. [dostęp 2018-03-11].
  6. High Commissioner - Michelle Bachelet Jeria. Office of the High Commissioner for Human Rights. [dostęp 2019-07-29].
  7. Dominik Sipiński, Ludobójcza polityka Chin. ONZ publikuje przerażający raport o losie Ujgurów, www.polityka.pl, 2022 [dostęp 2022-11-08] (pol.).