Microsoft Dynamics NAV

zintegrowany system informatyczny

Microsoft Dynamics NAV (dawniej Navision Attain, Microsoft Navision, Microsoft Business Solutions – Navision) – zintegrowany system informatyczny dla średnich firm, pracujący w środowisku Microsoft Windows.

Funkcje edytuj

System składa się z następujących modułów:

Środowisko programistyczne edytuj

Rdzeniem systemu jest zintegrowane środowisko programistyczne typu klient/serwer – C/SIDE (Client/Server Integrated Development Environment), które posiada wbudowany język programowania c/al oraz jest spójne z językiem Pascal oraz C++. Środowisko C/SIDE stanowi podstawę techniczną wszystkich funkcji zarządzania biznesem, jakie są dostępne w systemie Microsoft Dynamics NAV. Składa się ono z siedmiu modułów konstrukcyjnych (zwanych typami obiektów). Przy użyciu dostępnych typów obiektów można tworzyć wszystkie obszary aplikacji z zastosowaniem jednorodnego i spójnego interfejsu. Platformą bazodanową jest Microsoft SQL Server, która dodatkowo pozwala na integrowanie systemu Microsoft Dynamics NAV z innymi aplikacjami. Możliwa jest również instalacja wykorzystująca własny SZBD, zoptymalizowany do zastosowań ERP, charakteryzujący się dużą prostotą obsługi, niewielkimi wymogami sprzętowymi i doskonałą stabilnością.

Rozwiązania branżowe edytuj

Od samego początku przyjęto założenie, że Microsoft Dynamics NAV będzie systemem ogólnego zastosowania w zakresie (ERP). Natomiast dla specyficznych wymagań Klientów partnerzy Microsoft Dynamics będą tworzyć rozwiązania branżowe wykorzystując narzędzia i platformę rozwoju wbudowane w system. Do dzisiaj powstało ponad 2000 takich rozwiązań. Do warunków polskich (tłumaczenie + dostosowanie do przepisów prawa) zostały dostosowane następujące rozwiązania[1]:

  • LS Retail – rozwiązanie do zarządzania siecią sklepów i sprzedażą detaliczną (w Polsce sieć sklepów Sizeer, Timberland, Umbro, Wistula & Wólczanka, Monton, Converse) – używana ponad 40000 sklepów w 130 krajach
  • incadea – rozwiązanie do zarządzania siecią dealerów pojazdów (sieć dealerów BMW, DAF, Komatsu) – ponad 40000 użytkowników w 48 krajach
  • Pharmaceutica & Life Sciences – pierwsze polskie, zwalidowane rozwiązanie dla branży farmaceutycznej zgodne z wymaganiami dobrej praktyki wytwarzania (GMP) oraz GAMP 5. Rozwiązanie te zostało stworzone przez wrocławską firmę informatyczną PROBIT, która specjalizuje się branży farmaceutycznej i kosmetycznej[2].
  • TECTURA Life Sciences – rozwiązanie wspomagające zarządzanie produkcją w branży farmaceutycznej, kosmetycznej i spożywczej, na przykład procesami tak kluczowymi w tych gałęziach, jak kontrola jakości, numery seryjne i partie
  • TECTURA Process Manufacturing – rozwiązanie zwiększające możliwości zarządzania produkcją w branży elektronicznej, tworzyw sztucznych i chemicznej
  • TECTURA Configure to Order – rozwiązanie stworzone z myślą o przedsiębiorstwach z branży produkcyjnej, mechanicznej i inżynieryjnej, w tym o firmach zajmujących się produkcją specjalistycznych pojazdów, dźwigów i sprzętu.
  • NaviTrans – rozwiązanie stworzone z myślą o branży logistycznej. Zawiera w sobie obsługę procesów transportowych, spedycyjnych z uwzględnieniem transportu drogowego, morskiego, lotniczego, rzecznego. Można łączyć transporty razem w transport multimodalny. Moduł obsługuje procesy logistycznych magazynów wysokiego składowania, a także dystrybucji towarów

Rozwiązania dodatkowe edytuj

Wśród ponad 4000 certyfikowanych rozwiązań dodatkowych, napisanych przez partnerów Microsoft Dynamics na całym świecie, są również rozwiązania, które rozszerzają funkcjonalność systemu dla wszystkich użytkowników. Można wymienić kilka przykładów:

  • skanowanie dokumentów oraz ich digitalizacja (OCR) – dzięki temu rozwiązaniu system automatycznie tworzy odpowiednie dokumenty bez potrzeby wprowadzania ich ręcznie np. faktury zakupu.
  • zarządzanie obiegiem dokumentów – rozwiązanie to rozszerza możliwości standardowego obiegu dokumentów w systemie o możliwość indywidualnego budowania ścieżek decyzji.
  • elektroniczna wymiana danych (EDI) – rozwiązanie pozwalające importować i eksportować pliki XML zgodnie ze standardem Comarch EDI (ECOD), czy EDIFACT.
  • obsługa sprzedaży mobilnej – aplikacja na urządzenia mobilne, która jest w pełni zintegrowana z systemem Microsoft Dynamics NAV.
  • portal B2B dla klientów i dostawców – możliwość udostępnienia danych handlowych dla dostawców lub klientów przez przeglądarkę www.

Historia systemu edytuj

  • 1986 – duńska firma Navision Software debiutuje na rynku oprogramowania finansowo-księgowego opracowując system Navigator 1.0
  • 1991 – zmiana nazwy systemu na Navision
  • 1994 – Navision Financials 1.1 – pierwsza wersja z graficznym interfejsem użytkownika, przeznaczona dla systemu Windows 95
  • 1999 – Navision Financials PL 2.00 – pierwsza w pełni polska wersja systemu, będąca przez wiele lat wzorem dzięki pomijalnej liczbie błędów i problemów ze stabilnością
  • 1999 – powstanie polskiego oddziału firmy Navision Software
  • 2001 – Navision Attain 3.10 – zmiana nazwy systemu i sporo nowości funkcjonalnych (zintegrowany moduł produkcyjny, wielojęzyczność, CRM itd.)
  • 2002 – właścicielem systemu zostaje Microsoft – zmiana nazwy na Microsoft Business Solutions-Navision
  • 2006 – Microsoft ujednolica nazewnictwo swoich produktów i zmienia nazwę systemu na Microsoft Dynamics NAV
  • 2010 – wejście na rynek najnowszej wersji systemu Microsoft Dynamics NAV 2009
  • listopad 2012 – światowa premiera Microsoft Dynamics NAV 2013[3]
  • 17 czerwca 2013 – premiera polskiej wersji systemu Microsoft Dynamics NAV 2013[4]
  • 2014 – wejście na rynek wersji Microsoft Dynamics NAV 2013 R2[5]
  • 2015 – premiera wersji Microsoft Dynamics NAV 2015[6]
  • 2016 – premiera wersji Microsoft Dynamics NAV 2016[7]
  • 2017 – premiera wersji Microsoft Dynamics NAV 2017
  • 2018 – wprowadzenie wersji Microsoft Dynamics 365 Business Central[8]

Rozwój edytuj

W chwili obecnej najnowsze systemy klasy ERP takie jak Microsoft Dynamics, posiadają swoją platformę rozwoju aplikacji i logiki biznesowej. Oznacza to odejście od struktury modułowej w kierunku spójnego systemu ze zbiorem funkcjonalności. Inaczej mówiąc system ERP to jedna całość – nie ma modułów – nie ma integracji. Jest to zbiór funkcjonalności połączonych ze sobą. Zaletą takiej struktury jest wydajność, szybkość działania, pełne współdzielenie informacji (danych) w czasie rzeczywistym. Dzięki temu najnowsze wersje systemów ERP mają również wbudowane narzędzia analityczne typu Business Intelligence – nie wymagają one dodatkowych integracji i wymiany danych.

Jest to również zgodne z procesowym podejściem do działania przedsiębiorstwa. Dział zakupów korzysta z wiedzy (informacji) z działu magazynu (kartoteki, stany magazynowe, powierzchnia magazynowa), często również z działu sprzedaży (rotacja towaru, zapotrzebowanie, zamówienia klientów) i działu produkcji (zapotrzebowanie materiałowe MRP). Dział magazynu korzysta z wiedzy działu zakupów (daty dostawy, ilości). Dział sprzedaży korzysta z wiedzy działu księgowego (rozliczenia, kredyty kupieckie, rentowność) – itd.

Microsoft poszedł o krok dalej – przeprowadził badania z użytkownikami swoich produktów tak, aby poznać ich zachowania i potrzeby. Wynikiem badań są najnowsze wersje produktów (Microsoft Dynamics NAV 2009 i Microsoft Dynamics AX 2009). Charakteryzują się one wbudowanymi rolami użytkowników oraz tzw. centrum użytkownika (role center). Dzięki temu każdy użytkownik wybiera swoją rolę, a system dopasuje się do jego zakresu obowiązków. Oczywiście w każdym momencie można zwiększyć lub zmniejszyć ilość widzianych informacji, uprawnień, funkcjonalności. Korzyścią jest zmniejszenie kosztów szkoleń i wdrożenia.

Od wersji Dynamics NAV 2015 widać kolejną ewolucję systemów ERP produkowanych przez Microsoft. Objawia się ona przeniesieniem całej infrastruktury do chmury obliczeniowej, np. Microsoft Azure. Dodatkowo w produktach Microsoft Dynamics jest to również integracja z pakietem Microsoft Office 365. W maju 2015 roku miała miejsce premiera produktu NAV365, który jest połączeniem 3 rozwiązań Microsoftu: Microsoft Dynamics NAV + Microsoft Office 365 + Microsoft Azure.

Wersja Microsoft Dynamics NAV 2017 opiera się na pogłębieniu integracji produktów Microsoft. W najnowszej wersji pojawiło się sporo nowości jak wtyczka do Microsoft Outlook, Cortana Intelligence, wbudowany widok Power BI, szablony e-mail. Dodatkowo, rozbudowano wiele możliwości. Nastąpiła rozbudowa obszaru CRM, finansów, zapasów, zleceń oraz uproszczono ustawienia i konfigurację.

Polska wersja systemu edytuj

Od 2013 roku partnerem przy polonizacji i dostosowaniu systemu Microsoft Dynamics NAV do warunków polskich została firma IT.integro. Wynikiem współpracy firmy Microsoft oraz IT.integro jest certyfikacja systemu przez firmę audytorską BDO. Dodatkowo system uzyskał opinię o innowacyjności wydaną przez Instytut Badań Stosowanych Politechniki Warszawskiej.

Microsoft Sure Step edytuj

Microsoft Sure Step to metodyka projektowego wdrażania zintegrowany system informatyczny firmy Microsoft takich jak:

Składa się z 6 głównych faz/etapów oraz 2 dodatkowych do optymalizacji i podnoszenia wersji (upgrade). Zastosowanie metodyki wdrożeniowej Microsoft Sure Step pozwala firmom poszerzyć wiedzę o projekcie i lepiej go kontrolować.

Przypis edytuj

  1. Rozwiązania branżowe Dynamics NAV. IT.integro. [dostęp 2013-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-26)]. (pol.).
  2. PROBIT: Case study Biogened S.A.. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-03)].
  3. Microsoft Dynamics NAV 2013 – The Polish Premiere!. IT.integro. [dostęp 2013-09-16]. (ang.).
  4. Krzysztof Pasławski: Microsoft Dynamics NAV 2013 w Polsce. Money.pl, 2013-06-17. [dostęp 2013-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  5. Microsoft Dynamics NAV 2013 R2 w Polsce. [dostęp 2014-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-02)].
  6. Premiera Microsoft Dynamics NAV 2015. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-30)].
  7. Microsoft Dynamics NAV 2016. Co nowego w systemie ERP., „www.IT.integro.pl”, 14 stycznia 2016 [dostęp 2016-12-27] (pol.).
  8. Dynamics 365 Business Central - nowa wersja Microsoft Dynamics NAV [online], www.dynamics365bc.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).