Mieczysław Żygłowicz

Mieczysław Jan Żygłowicz (ur. 23 sierpnia 1919 w Kołaczycach, zm. 23 lutego 2021 w Jaśle[1]) – major WP, żołnierz Narodowej Organizacji Wojskowej, Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej, nauczyciel, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Jaśle[2]. Był ostatnim żyjącym żołnierzem zawodowym Wojska Polskiego II RP i żołnierzem Armii Krajowej[3].

Mieczysław Żygłowicz
major major
Data i miejsce urodzenia

23 sierpnia 1919
Kołaczyce

Data i miejsce śmierci

23 lutego 2021
Jasło

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Narodowa Organizacja Wojskowa
ZWZ-AK

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
(kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Armii Krajowej Krzyż Partyzancki Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie rzemieślniczej jako syn Jana i Marii z d. Kosztur[4]. Szkołę Powszechną ukończył w swojej rodzinnej miejscowości. W 1933 w wyniku egzaminu konkursowego został przyjęty do Podoficerskiej Szkoły Piechoty dla Małoletnich nr 2 w Śremie. Po jej ukończeniu i promocji 4 września 1936 został przydzielony do 84 Pułku Strzelców Polskich w Pińsku. Tu jako podoficer w stopniu kaprala pełnił obowiązki instruktora w szkolnych kompaniach ckm. W marcu 1939 została zmobilizowana 30 Dywizja Piechoty do której wszedł 84 Pułk Strzelców Polskich. Mieczysław Żygłowicz otrzymał awans na plutonowego i jako zastępca dowódcy plutonu ckm wyjechał z pułkiem na granicę niemiecką[5].

Brał udział w wojnie obronnej Polski. W ciężkich walkach przeszedł szlak bojowy cofającej się dywizji, Batalion, w którym służył, wycofał się za Bug i został przydzielony do Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Franciszka Kleeberga. Został ranny w bitwie pod Wolą Gułowską. Leczył się w szpitalu w Radomiu. W grudniu 1939 roli został wywieziony do obozu jeńców wojennych w Landsbergu. Wiosną 1940 uciekł z niewoli. Udał się do krewnych w okolice Frysztaka. Rozpoczął pracę w kamieniołomach w Stępinie. Później powrócił do Kołaczyc, tu wstąpił do tajnej organizacji wojskowej kierowanej przez Józefa Matuszewskiego. Odbywano tajne zebrania, kolportowano prasę, a nawet przerzucanie niektórych polskich żołnierzy na Węgry[6].

W ramach tworzących się struktur organizacyjnych NOW (przekształconej później w AK) w Kołaczycach powstała Placówka „Kukułka”. Jednym z dowódców plutonu został Mieczysław Żygłowicz a drugim Leopold Cieniek (1914–1978)[7]. Prowadził szkolenie wojskowe młodzieży w Kołaczycach, Błażkowej i Kłodawie. Zajmował się transportem broni, szczególnie w okresie przygotowań do realizacji akcji „Burza”. Wysiedlenie Kołaczyc w dniach 19 i 20 września 1944 przerwało działalność konspiracyjną AK w tym rejonie[8][9].

Po wojnie pracował w Powszechnej Organizacji „Służba Polsce”. Od 30 kwietnia 1945 do 31 grudnia 1948 pełnił stanowisko komendanta gminnego PW i WF w Kołaczycach. Pełnił również obowiązki instruktora przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego w Państwowym Gimnazjum i Liceum w Kołaczycach. Uzupełniał swoje wykształcenie, zdał małą maturę, po czym ukończył kurs pedagogiczny. Otrzymał posadę nauczyciela szkoły w Brzostku. Po uzyskaniu pełnych kwalifikacji nauczycielskich podjął pracę w szkole w Trzcinicy. W 1953 ukończył Wyższy Kurs Nauczycielski w Katowicach specjalizując się w fizyce i chemii[10].

W 1953 otrzymał pracę w Szkole Podstawowej TPD w Jaśle mieszczącej się przy ul. Sokoła. Wydział Oświaty budował w tym czasie nową szkołę podstawową TPD przy ulicy Czackiego. Pracę zostały ukończone w 1956. Mieczysław Żygłowicz objął funkcje zastępcy kierownika tej szkoły. Wyposażył szkołę w sprzęt i pomoce naukowe, urządził również nowocześnie pracownię fizyko – chemiczną, która stała się pracownią międzyszkolną. Z czasem rozbudował szkołę wyposażając ją w nowe gabinety. Pełnił też funkcje instruktora fizyki i chemii w Powiatowym Ośrodku Dokształcenia Kadr Oświatowych. Przez rok pełnił funkcję kierownika tego ośrodka[11].

W 1970 został przeniesiony do Szkoły Podstawowej nr 1 w Jaśle na stanowisko kierownika. Podjął starania o budowę nowego budynku przy ul. Piotra Skargi. Prace przy budowie szkoły trwały 5 lat. W latach 1973–1977 ukończył zaocznie Wyższe Studia w Instytucie Kształcenia Nauczycieli w Rzeszowie w zakresie pedagogiki opiekuńczej[12].

W 1993 został awansowany do stopnia podporucznika[13].

W 2012 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[14]. Uroczystość wręczenia odbyła się w dniu 15 marca 2013, w imieniu prezydenta RP order wręczyła wicewojewoda podkarpacki Alicja Wosik. W uroczystościach, w uroczystościach uczestniczył również burmistrz Jasła Andrzej Czernecki[15].

W 2014 został awansowany do stopnia majora. Natomiast w 2015, jako jeden z ośmiu osób z terenu Podkarpacia otrzymał okolicznościowy medal „Obrońcy Ojczyzny 1939 – 1945”. Medal, przyznany przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, wręczyła Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego Maria Kurowska, w towarzystwie Burmistrza Miasta Jasła – Ryszarda Pabiana[16].

23 sierpnia 2019 skończył 100 lat, wttym momencie był ostatnim żyjącym żołnierzem zawodowym Wojska Polskiego II RP i żołnierzem Armii Krajowej[3].

23 sierpnia 2020 roku skończył 101 lat[17].

Pochowany na Starym Cmentarzu w Jaśle.

Odznaczenia edytuj

Za działalność wojskową, zawodową i społeczną został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem „Za udział w wojnie obronnej 1939” i wieloma innymi odznaczeniami i medalami[18].

Rodzina edytuj

Żonaty z nauczycielką Kazimierą Żygłowicz z d. Landorf (05.02.1923 – 27.08.1997), z którą miał dzieci m.in. dwóch synów zmarłych w dzieciństwie Andrzeja (1949–1950) i Jana (1958–1959)[19]. Bratem Mieczysława Żygłowicza, był Adam Marian Żygłowicz (08.12.1913 – 14.11.2008) – żołnierz września 1939[20].

Przypisy edytuj

  1. Odszedł na wieczną wartę. W wieku 101. lat zmarł ppłk Mieczysław Żygłowicz, bohater września 1939 :: Wiadomości :: Jaslo4u.pl [online], www.jaslo4u.pl [dostęp 2021-02-24].
  2. UMJ, Mieczysław Żygłowicz odznaczony :: Wiadomości :: Jaslo4u.pl [online], 2015 [zarchiwizowane z adresu 2019-02-15].
  3. a b Ewa Gorczyca, Setne urodziny obchodził Mieczysław Żygłowicz z Jasła, ostatni żyjący żołnierz zawodowy Wojska Polskiego II RP i żołnierz AK [online], Nowiny, 28 sierpnia 2019 [dostęp 2020-04-16] (pol.).
  4. Księgi metrykalne parafii pw. św. Anny w Kołaczycach, 2017.
  5. 100 urodziny Mieczysława Żygłowicza [online], Moje Jasło, 26 sierpnia 2019 [dostęp 2020-04-16] (pol.).
  6. Wiesław Hap, Armia Krajowa w jasielskiem.
  7. Małgorzata Salacha, Historia Kołaczyc, 2009.
  8. Stanisław Fryc, Wspomnienia żołnierzy NOW-AK z powiatu jasielskiego.
  9. J.W. Rączka, Ze studiów nad czynami patriotycznymi mieszkańców miasteczka Kołaczyce, 1995.
  10. Wiesław Hap, Na kanwie "Znani Jaślanie zgłoście się", 1997.
  11. Wiesław Hap, Zdzisław Świstak, Jaślanie znani i nieznani, 2016.
  12. Kronika Szkoły Podstawowej nr 1 w Jaśle
  13. Zdzisław Świstak, Sylwetki i wspomnienia żołnierzy ZWZ-AK-NOW jasielszczyzny, 2004.
  14. M.P. z 2012 r. poz. 599
  15. Wirtualne Jasło - portal powiatu jasielskiego [online], www.wirtualnejaslo.pl [dostęp 2019-02-15].
  16. Mieczysław Żygłowicz odznaczony :: Wiadomości :: Jaslo4u.pl [online], www.jaslo4u.pl [dostęp 2019-02-15].
  17. 101 lat na karku Mieczysława Żygłowicza. Bohater polskiego Września 1939 wciąż w doskonałej formie :: Wiadomości :: Jaslo4u.pl [online], www.jaslo4u.pl [dostęp 2021-01-31].
  18. Mieczysław Żygłowicz odznaczony :: Wiadomości :: Jaslo4u.pl [online], www.jaslo4u.pl [dostęp 2020-04-16].
  19. GROBONET 2.6 - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarze Komunalne w Jaśle [online], jaslo.artlookgallery.com [dostęp 2019-02-15].
  20. GROBONET 2.5 - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarze Komunalne [online], kolaczyce.artlookgallery.com [dostęp 2019-02-15].