Mieczysław Gil
Mieczysław Władysław Gil (ur. 9 stycznia 1944 w Gacach Słupieckich, zm. 29 września 2022 w Krakowie[1]) – polski działacz związkowy, opozycjonista w okresie PRL, poseł na Sejm X i I kadencji, senator VIII kadencji, przewodniczący Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
9 stycznia 1944 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
29 września 2022 |
| Zawód, zajęcie |
działacz związkowy, polityk |
| Stanowisko |
przewodniczący Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego (1990–1991), poseł na Sejm X i I kadencji (1989–1993), senator VIII kadencji (2011–2015) |
| Partia | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujUkończył w 1963 Technikum Hutniczo-Mechaniczne w Nowej Hucie, w tym samym roku podjął pracę w stalowni Huty im. Lenina. W latach 1968–1982 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1977 redagował gazetę zakładową „Głos Nowej Huty”, zaangażował się w działalność związkową. W Sierpniu 1980 został rzecznikiem strajku hutników, następnie przewodniczył Komisji Robotniczej Hutników Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” w Hucie im. Lenina. Pełnił również funkcję wiceprzewodniczącego i przewodniczącego zarządu Regionu Małopolska związku. Brał udział w negocjacjach związku z rządem na temat ustawy o samorządzie i przedsiębiorstwie państwowym, był delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „S” w Gdańsku.
Po wprowadzeniu stanu wojennego organizował strajki w Hucie im. Lenina i w regionie. W styczniu 1982 został aresztowany, a następnie skazany na 4 lata pozbawienia wolności. Zwolniono go w listopadzie 1983, stracił zatrudnienie w hucie, pracował następnie w rolnictwie, prowadząc jednocześnie działalność w podziemiu. Od 26 kwietnia 1988 uczestniczył w strajku w hucie, wraz z Janem Ciesielskim i Stanisławem Handzlikiem przejął kierowanie tym protestem. Po jego pacyfikacji pobity, 5 maja aresztowany, po kilkunastu dniach zwolniony na skutek interwencji przedstawicieli kurii biskupiej[2].
W 1989 brał udział w obradach Okrągłego Stołu w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej oraz podzespole ds. polityki mieszkaniowej i ponownie został szefem zakładowej „Solidarności” w Nowej Hucie. W czerwcu 1989 został wybrany do Sejmu kontraktowego z ramienia Komitetu Obywatelskiego w okręgu nowohuckim, uzyskał najlepszy indywidualny wynik w tych wyborach (89,3%)[3]. Był członkiem Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego, a po wyborach prezydenckich w 1990, kiedy klub opuściła część działaczy związana z Tadeuszem Mazowieckim, objął stanowisko przewodniczącego OKP. W tym samym roku zakładał krakowski dziennik „Czas”, w 1993 był redaktorem naczelnym „Nowej Gazety”.
W 1991 po raz drugi uzyskał mandat poselski z wspierającej Lecha Wałęsę listy Krakowskiej Koalicji Solidarni z Prezydentem w okręgu krakowskim. Od 1996 działał w Partii Chrześcijańskich Demokratów, następnie od 1999 w Porozumieniu Polskich Chrześcijańskich Demokratów, w tym jako przewodniczący struktur małopolskich. W latach 1998–2002 był radnym sejmiku małopolskiego I kadencji z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność. W 2001 bezskutecznie kandydował do Sejmu z listy Akcji Wyborczej Solidarność Prawicy. Od 2005 był przewodniczącym Stowarzyszenia Polskich Chrześcijańskich Demokratów, w tym samym roku bez powodzenia kandydował do Senatu z ramienia Partii Centrum. W wyborach parlamentarnych w 2011 był kandydatem Prawa i Sprawiedliwości do Senatu, został wybrany na VIII kadencję tej izby liczbą 45 526 głosów[4]. W 2015 nie uzyskał senackiej reelekcji.
Był członkiem kapituły Medalu „Niezłomnym w słowie”[5]. Wraz z Markiem Garzteckim, Mirosławem Chojeckim, Arturem Świergielem, Janem Rulewskim i innymi działaczami opozycji demokratycznej był współzałożycielem Fundacji Dobrego Państwa[6].
Został pochowany w alei zasłużonych krakowskiego cmentarza Rakowickiego[7].
Życie prywatne
edytujBył żonaty, miał dwoje dzieci[8].
Odznaczenia
edytujW 1980 otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi[9]. W 1990 zarządzeniem prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[10]. W 2006 został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[11]. Prezydent RP Andrzej Duda wyróżnił go w 2017 Krzyżem Wolności i Solidarności[12], a w 2022 nadał mu pośmiertnie Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski[13][14].
Przypisy
edytuj- ↑ Nie żyje Mieczysław Gil, jeden z przywódców strajku w Nowej Hucie. wyborcza.pl, 29 września 2022. [dostęp 2022-09-30].
- ↑ Sławomir Chmura: Mieczysław Gil. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 2022-09-05].
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 8 czerwca 1989 r. o wynikach głosowania i wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przeprowadzonych dnia 4 czerwca 1989 r. (M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 149).
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2015-08-18].
- ↑ Medal Niezłomnym w Słowie. 13-grudnia.pl. [dostęp 2015-08-18].
- ↑ Fundacja Dobrego Państwa (KRS: 0000516035). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-17].
- ↑ Rafał Grzyb: Mieczysław Gil spoczął w Alei Zasłużonych cmentarza Rakowickiego w Krakowie. dzieje.pl, 7 października 2022a. [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Biogram na stronie Senatu (VIII kadencja). [dostęp 2022-09-05].
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2015-08-18].
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski z dnia 11 listopada 1990 roku. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. nr 4, s. 59, 20 grudnia 1990. [dostęp 2017-10-11].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2006 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2006 r. nr 80, poz. 807).
- ↑ Postanowienie nr rej. 4/2017 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 stycznia 2017 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2017 r. poz. 367).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 października 2022 r. nr rej. 449/2022 o nadaniu orderu (M.P. z 2023 r. poz. 11).
- ↑ Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski pośmiertnie dla Mieczysława Gila. prezydent.pl, 7 października 2022. [dostęp 2022-10-07].
Bibliografia
edytuj- Strona sejmowa posła I kadencji. [dostęp 2015-08-18].
- Sławomir Chmura: Mieczysław Gil. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 2022-09-05].