Mieczysław Wyżeł-Ścieżyński
Mieczysław Roman Wyżeł-Ścieżyński (ur. 1 stycznia 1895 w Samborze, zm. 10 czerwca 1956[1]) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 pułkownik dyplomowany piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 stycznia 1895 |
|---|---|
| Data śmierci |
10 czerwca 1956 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
          
| |
.png){kind=small}
Życiorys edytuj
Urodził się 1 stycznia 1895 w Samborze. Był synem Władysława (nauczyciel, wieloletni profesor Seminarium Nauczycielskiego w Samborze, zm. 1938) i Anny z domu Odzieżyńskiej (zm. 1937)[2]. Miał brata Stanisława (1899-1920, legionista, poległy w wojnie polsko-bolszewickiej) i dwie siostry (nauczycielki gimnazjalne w Chełmnie)[2][3].
Był członkiem Związku Strzeleckiego. W czasie I wojny światowej pełnił służbę w Legionach Polskich używając pseudonimu „Wyżeł”. 8 sierpnia 1914 roku w Miechowie objął dowództwo plutonu w 3 kompanii kadrowej Batalionu Kadrowego dowodzonej przez Wacława Wieczorkiewicza ps. „Scaevola”. W październiku 1914 roku był dowódcą IV plutonu 3 kompanii III batalionu dowodzonego przez ówczesnego majora Edwarda Rydza ps. „Śmigły”, a później oficerem 1 pułku piechoty.
W latach 1920–1922 był pierwszym polskim attaché wojskowym w Pradze. Z dniem 16 października 1922 roku przydzielony został do Oddziału II Sztabu Generalnego WP na stanowisko szefa Wydziału III[4]. Z dniem 1 sierpnia 1923 roku został przydzielony do 81 pułku piechoty w Grodnie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[5]. Od 3 listopada 1924 roku do 15 października 1925 roku był słuchaczem IV Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu kursu i otrzymaniu tytułu naukowego oficera Sztabu Generalnego przydzielony został do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu na stanowisko szefa sztabu. W okresie od 31 maja do 10 listopada 1926 roku został przeniesiony służbowo do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie na stanowisko szefa sztabu[6]. W listopadzie 1926 roku przeniesiony został do składu osobowego I Wiceministra Spraw Wojskowych i szefa Administracji Armii, na stanowisko szefa Biura Ogólno Administracyjnego w Warszawie[7]. W styczniu 1928 roku mianowany został dowódcą piechoty dywizyjnej 22 Dywizji Piechoty Górskiej w Przemyślu[8]. Z dniem 31 stycznia 1930 roku przeniesiony został w stan spoczynku[9]. Po przejściu na emeryturę zatrudniony został na stanowisku dyrektora naczelnego Agencji Prasowej „Iskra”. W 1931 był sprawozdawcą parlamentarnym w Sejmie RP. Jako dziennikarz Agencji „Iskra” w Warszawie został w latach 1931–1934 akredytowany do Ligi Narodów[10]. Był prezesem Związku Syndykatu Dziennikarzy Warszawskich[11], później prezesem Związku Dziennikarzy RP[12].
Po wybuchu II wojny światowej 5 września 1939 został zastępcą powołanego wówczas ministra propagandy Michała Grażyńskiego[13]. Podczas wojny przebywał w Ośrodku Oficerskim w Cerizay. Po upadku Francji ewakuowany do Szkocji[14].
Był dwukrotnie żonaty: po raz pierwszy (od 1918) z Janiną z Kłuszyńskich. Po zmianie wyznania na ewangelicko-reformowane, został wyrokiem Jednoty Wileńskiej rozwiedziony w 1926 roku i poślubił w Warszawskim kościele ewangelicko-reformowanym Zdzisławę Sułkowską[15].
Awanse edytuj
- podporucznik – 5 marca 1915
- porucznik – 1 listopada 1916
- kapitan –
- major –
- podpułkownik – 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 184. lokatą w korpusie oficerów piechoty
- pułkownik – 16 marca 1927 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 13. lokatą w korpusie oficerów piechoty
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 4354 (3 lutego 1922)[16][17]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1933)[18]
- Krzyż Niepodległości (12 marca 1931)[19]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)[17][12]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[20][17][12]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[17][12]
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1938)[11]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[17][12]
- Odznaka za Rany i Kontuzje[21]
- Odznaka „Za wierną służbę”[21]
- Odznaka „Znak Pancerny”
Przypisy edytuj
- ↑ Spis zmarłych. Nazwiska z zakresu Śc-Śliw » Lista zmarłych « www.nekrologi-baza.pl [online] [dostęp 2020-06-17] (pol.).
- ↑ a b Z żałobnej karty. † Władysław Ścieżyński. „Wschód”. Nr 87, s. 4, 20 czerwca 1938.
- ↑ Stanisław Ścieżyński. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2023-02-02].
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 13 z 6.03.1923 r.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 52 z 29 lipca 1923 roku, s. 494.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 6 z 11.02.1927 r., s. 52 i Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 22 z 5.06.1926 r., s. 176.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 46 z 25.10.1926 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 3 z 28.01.1928 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 22 z 31.12.1929 r.
- ↑ Marek Zielinski, Pułkownik Mieczysław Wyżeł–Ścieżyński 1895–1956 [online], www.pilsudski.org [dostęp 2020-06-17] (pol.).
- ↑ a b M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 606 „za zasługi dla dobra polskiej kultury w ogóle”.
- ↑ a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 735. [dostęp 2020-06-17].
- ↑ Wojewoda Grażyński ministrem propagandy. „Warszawski Dziennik Narodowy”. 246B, s. 2, 6 września 1939.
- ↑ Antoni Wasilewski, W szkocką kratę, wyd. I, Wydawnictwo Literackie, 1978, s. 16.
- ↑ Zezwolenie na zawarcie małżeństwa.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 2 z 18.02.1922 r.
- ↑ a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: 1938, s. 340.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za zasługi na polu pracy publicystyczno-społecznej”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ a b Na podstawie fotografii [1].
![[1]](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Mieczyslaw_Sciezynski.jpg){kind=link}
Bibliografia edytuj
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917.
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924 i 1928.
- Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
- Piotr Stawecki, O dominacji wojskowych w państwowym aparacie cywilnym w Polsce w latach 1926–1939, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (35), Warszawa 1965.
- Piotr Stawecki, Attaché wojskowi Drugiej Rzeczypospolitej, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 2 (202), Warszawa 2004.
- Zofia Sztromajer, Pułkownik Mieczysław Wyżeł–Ścieżyński (1895–1956), Biuletyn Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce Nr 11/2009, Listopad 2009.
- Zofia Sztromajer, Pułkownik Mieczysław Wyżeł–Ścieżyński 1895–1956, Piłsudski.org