Mikołajów (powiat staszowski)
Mikołajów – nieistniejąca obecnie wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek[3].
| ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  świętokrzyskie
| |||
| Powiat | staszowski | |||
| Gmina | Osiek | |||
| Sołectwo | Mikołajów | |||
| Wysokość | 155,3 m n.p.m. | |||
| Liczba ludności (2009) | 4[1][a] | |||
| Strefa numeracyjna | 15 | |||
| Kod pocztowy | 28-221 | |||
| Tablice rejestracyjne | TSZ | |||
| SIMC | 0802113[2] | |||
Położenie na mapie gminy Osiek   Mikołajów | ||||
Położenie na mapie Polski  Mikołajów | ||||
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  Mikołajów | ||||
Położenie na mapie powiatu staszowskiego  Mikołajów | ||||
 50°29′46″N 21°25′39″E/50,496111 21,427500
| ||||
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.
Decyzją wojewody tarnobrzeskiego z 1992 roku rozpoczęto proces wysiedlania okolicznych mieszkańców Mikołajowa, celem eksploatacji siarki rodzimej na złożu Osiek. W 90% ukończono ten proces w 1995 roku, pozostałe 10% w dwóch etapach: w roku 2002 i ostatecznie w roku 2006. Są jednak jeszcze trzej uparci mieszkańcy, którzy mimo poboru odpowiedniej gloryfikacji pieniężnej w formie odszkodowania – pozostali na swoich dawnych kwaterach, płacąc odpowiedni czynsz za ich użytkowanie do Kopalni Siarki Osiek.
Od lat 90. XX wieku nie modernizowano we wsi infrastruktury technicznej i społecznej (tj. nowych dróg, wodociągów, kanalizacji, szkoły itp.).
HistoriaEdytuj
Wieś wymieniana w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod koniec XIX wieku.
Bronisław Chlebowski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego..., t. VI[4].
Na podstawie ww. informacji z 1885 roku Mikołajów był wsią i osadą w ówczesnym powiecie sandomierski, leżącą w gminie i parafii Osiek, w odległości 31 wiorst od Sandomierza. We wsi było 16 domów i 139 mieszkańców, zaś w osadzie istniał 1 dom i 11 mórg; całość należała do dóbr Suchowola.
W 1886 roku parafia Osiek należała do dekanatu sandomierskiego i liczyła 3895 dusz. Z kolei gmina Osiek, z urzędem we wsi Osieczko, miała 6070 mieszkańców, i rozległości 17 916 mórg, w tym ziemi dworskiej 6525 mórg. Sądem okręgowym dla gminy był ówczesny III Sąd Okręgowy w Łoniowie; z kolei stacja pocztowa znajdowała się w Staszowie. W skład gminy wchodziły wówczas (jeszcze) następujące wioski: Bukowa, Długołęka, Dzięki, Lipnik, Łęg, Osieczko, Osiek, Pliskowola, Strzegom i Suchowola[5].
W 1986 roku rozpoczęto budowę Kopalni Siarki Osiek w obrębie sołectw: Mikołajów – Trzcianka – Sworoń. W wyniku tych działań od roku 1992 do 2006, ostatecznie zakończono proces likwidacji sołectwa Mikołajów.
Współcześnie w ujęciu Piotra Barańskiego w jego książce Miasto i Gmina Osiek z 1999 roku.
Piotr Barański, Miasto i Gmina Osiek[6].
Wieś położona przy trasie Osiek – Połaniec. Jak podaje „Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego” w 1854 roku Mikołajów należał do gminy i parafii Osiek, wieś zasiedlona została przez osadników niemieckich prawdopodobnie po najazdach szwedzkich.
Niemcy zbudowali w Mikołajowie obiekt pełniący funkcję domu modlitwy i szkoły podstawowej. Po wojnie majątki niemieckie podzielono pomiędzy okolicznych chłopów.
Dzisiaj pejzaż jest inny, kopalnia siarki wyludniła wieś, a budynki przeznaczono do rozbiórki. Warto tam dotrzeć, obejrzeć otoczenie kopalni siarki i księżycowy krajobraz byłej wioski.
DemografiaEdytuj
Współczesna struktura demograficzna wioski Mikołajów na podstawie danych z lat 1995-2009 według roczników GUS-u, z prezentacją danych z 2002 roku[7]:
Tabela 1.1 Poziom populacji wioski w przedziałach wiekowych WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w przedziałach wiekowych w 2002 roku)OGÓŁEM 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+ I. OGÓŁEM os. 13 1 1 4 3 3 1 – odsetek % 100 7,7 7,7 30,7 23,1 23,1 7,7 1. WEDŁUG PŁCI A. Mężczyzn os. 8 1 1 2 2 2 – – odsetek % 61,5 7,7 7,7 15,3 15,4 15,4 – B. Kobiet os. 5 – – 2 1 1 1 – odsetek % 38,5 – – 15,4 7,7 7,7 7,7 
Rysunek 1.1 Piramida populacji – struktura płci i wieku wioski
Tabela 1.2 Poziom populacji wioski w grupach wiekowych WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w grupach wiekowych w 2002 roku)OGÓŁEM Mężczyzn Kobiet I. OGÓŁEM os. 13 8 5 – odsetek % 100 61,5 38,5 1. W WIEKU A. Produkcyjnym os. 7 5 2 – odsetek % 53,8 38,4 15,4 a. mobilnym os. 1 1 – – odsetek % 7,6 7,6 – b. niemobilnym os. 6 4 2 – odsetek % 46,2 30,8 15,4 B. Poprodukcyjnym os. 6 3 3 – odsetek % 46,2 23,1 23,1
Dawne części wsi – obiekty fizjograficzneEdytuj
W latach 70. XX wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Mikołajowa zawarty w tabeli 1[8].
Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
• miastaNazwy obiektów fizjograficznych
• charakter obiektuI. Gromada OSIEK
- Mikołajów
–
- Grzebowisko – nieużytki
- Poręby – łąki
- Rędzina – pole
UwagiEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Wykaz miejscowości i liczby ludności wg stanu na dzień 31-12-2009 r. w Urzędzie Miasta i Gminy w Osieku (zameldowanych na pobyt stały), Osiek: Kierownik USC UMiG Osiek, 2010.
- ↑ SIMC – Katalog miejscowości (stan na: 2010-01-01) /w:/ Lista plików predefiniowanych. 19 marca 2010 r.
- ↑ Jan Bielec (red.), Stanisława Szwałek: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. T. II: K – P. Warszawa: GUS, 1981.
- ↑ Filip Sulimierski (red. naczelny), Bronisław Chlebowski (red.), Władysław Walewski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Władysława Walewskiego. T. VI. Warszawa: Skład Główny i administracya u Juliusza Walewskiego, Dra Prawa, Długa 47, Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 59, 1885, s. 401.
- ↑ Filip Sulimierski (red. naczelny), Bronisław Chlebowski (red.), Władysław Walewski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Nakładem Władysława Walewskiego. T. VII. Warszawa: Druk „WIEKU” Nowy-Świat Nr. 61, 1886, s. 628.
- ↑ Ryński: W gminie. (...) Mikołajów. W: Piotr Barański: Miasto i Gmina Osiek. Wyd. I. Krosno: Oficyna Wydawnicza „APLA”, 1999, s. 56, 73. ISBN 83-88065-14-9.
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast (pol.). GUS, 2011, demografia.stat.gov.pl [dostęp 10 marca 2011].
- ↑ Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 29, 77-96.