Mikołaj Michał Wyżycki

biskup katolicki

Mikołaj Michał Wyżycki herbu Gierałt (ur. 1649, zm. 5 stycznia 1705) – polski duchowny rzymskokatolicki, kanonik regularny, opat komendatoryjny[1] czerwiński w latach 16891705[2], biskup chełmski w latach 1699–1705, sekretarz wielki koronny[3], kanclerz Akademii Zamojskiej.

Mikołaj Wyżycki
Mikołaj Michał Wyżycki
Biskup
Herb duchownego
Kraj działania

I Rzeczpospolita

Data urodzenia

1649

Data śmierci

5 stycznia 1705

Biskup chełmski
Okres sprawowania

1699–1705

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

CRL

Nominacja biskupia

11 kwietnia 1699

Sakra biskupia

Życiorys edytuj

Urodził się w marcu 1649 roku[4]. Był prawdopodobnie synem Józefa Wyżyckiego i Konstancji z Czetwertyńskich. Po ukończeniu studiów, został członkiem zakonu kanoników regularnych. Piastował funkcję opata czerwińskiego i proboszcza parafii w Woli Zarzyckiej.

Przyjaciel i doradca Jana III Sobieskiego. Na jego dworze piastował urząd sekretarza wielkiego koronnego. W 1697 roku poparł kandydaturę elektora saskiego. Wspólnie z Aleksandrem Benedyktem Wyhowskim ukradł koronę królewską ze skarbca wawelskiego, aby dostarczyć ją na koronację Augustowi II Mocnemu. W późniejszych latach zaufany stronnik monarchy.

11 kwietnia 1699 roku dzięki protekcji królewskiej został mianowany biskupem chełmskim. Jego staraniem rozpoczęto budowę rezydencji biskupiej w Skierbieszowie. W styczniu 1702 roku podpisał akt pacyfikacji Wielkiego Księstwa Litewskiego[5].

Jako senator obecny był na sejmach: 1698 i 1699 roku[6].

Pochowany jest w krypcie kościoła franciszkańskiego w Zamościu[7].

Przypisy edytuj

  1. Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000, s. 500.
  2. Henryk Folwarski, Poczet opatów kanoników regularnych w Czerwińsku, w: Nasza Przeszłość, t. VI, 1957, s. 80, opisany błędnie jako biskup chełmiński.
  3. Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku, Kórnik 1992, s. 148.
  4. Kazimierz Stołecki: Biskupi chełmscy i chełmsko-lubelscy. [w:] Krasnystaw – rys historyczny [on-line]. krasnystaw-rys.info.pl. [dostęp 2014-01-25]. (pol.).
  5. Diariusz Sejmu Walnego Warszawskiego 1701-1702, Warszawa 1962, s. 305.
  6. Leszek Andrzej Wierzbicki, Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, s. 174.
  7. Historia kościoła. [w:] Parafia Zwiastowania NMP w Zamościu [on-line]. fr.zamnet.linuxpl.info. [dostęp 2014-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • S. Chodyński, Chełmskie biskupstwo obrządku łacińskiego, w: Encyklopedia kościelna, wyd. M. Nowodworski, t. III, Warszawa 1874.
  • M. Kokosiński; Chełmska Diecezja łacińska 1359-1807, w: Propatria, czerwiec 2002, nr 1 (82).
  • B. Kumor, Chełmska diecezja, w: Encyklopedia katolicka, t. III, Lublin 1985.