Mikołaj Szczęsny

Mikołaj Szczęsny (ur. 28 lipca 1945 w Poznaniu, zm. 14 maja 2010 w Szczecinie) – polski pianista, pedagog muzyczny, muzykolog, krytyk muzyczny, publicysta i historyk muzyczny, dr nauk humanistycznych.

Życiorys edytuj

Mikołaj Szczęsny urodził 28 lipca 1945 roku Poznaniu jako syn Mieczysława Szczęsnego oraz Marii z domu Kroemer. Jego rodzice wraz z synem przybyli do Szczecina we wrześniu 1945 i zamieszkali w kamienicy na ul. Piłsudskiego (dawna Mariana Buczka) 24a/7. Mikołaj naukę na fortepianie rozpoczął w Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia im. Tadeusza Szeligowskiego przy ulicy Wojska Polskiego 115 w Szczecinie. Szkołę ukończył w roku 1959 w klasie fortepianu Jerzego Hoffmana. Dalsze kształcenie muzyczne podjął w klasie fortepianu Małgorzaty Doliwy-Dobrowolskiej w Państwowej Szkole II stopnia im. Feliksa Nowowiejskiego przy ul. Staromłyńskiej 13 w Szczecinie, którą ukończył w 1965 roku. Świadectwo Maturalne otrzymał w 1964 w Liceum Ogólnokształcącym nr 6 w Szczecinie im. Stefana Czarnieckiego. W roku 1965 podjął studia w Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu w klasie fortepianu Olgi Iliwickiej-Dąbrowskiej, w roku 1970 które ukończył z tytułem magistra sztuki.

Działalność pedagogiczna i naukowa edytuj

Zaraz po studiach wraca do Szczecina, gdzie podejmuje pracę jako nauczyciel gry na fortepianie w Państwowej Szkole Muzycznej II Stopnia. Przez rok pracuje jako wizytator szkół artystycznych w Wydziale Kultury i Sztuki Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej. Pełnił tę funkcję przez rok. W 1971 roku rozpoczął pracę w Punkcie Konsultacyjnym, później szczecińskiej Filii Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu w charakterze nauczyciela gry na fortepianie. Jako nauczyciel akademicki pracował tam do 1984 roku. W 1977 roku podejmuje współpracę ze szczecińskimi mediami pisząc recenzje, felietony i eseje dla – "Głosu Szczecińskiego", "Kuriera Szczecińskiego", "Spojrzeń", "Gazety Wyborczej", "Nowego Kuriera", "Obserwatora Zachodniopomorskiego", Szczecińskiego Przeglądu Aktualności Kulturalnych „Szpak”, Klakiera, Kościoła nad Odra i Bałtykiem, a także "Gazety Stargardzkiej", "Ruchu Muzycznego" i innych periodyków. Od 1978 rozpoczął pracę prelegenta oraz członka rad artystycznych i komitetów organizacyjnych międzynarodowych koncertów muzyki wysokiej podczas Międzynarodowych Festiwali Muzyki Organowej i Kameralnej w Kamieniu Pomorskim, Międzynarodowych Festiwali Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach, Festiwali Muzyki Organowej i Kameralnej w Słupsku, Festiwalu Pianistyki Polskiej w Słupsku, Międzynarodowego Festiwalu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu, koncertów organizowanych przez Krajowe Biuro Koncertowe w Warszawie, koncertów Filharmonii Szczecińskiej im. M. Karłowicza, koncertów w Zamku Książąt Pomorskich oraz Operze na Zamku, cyklu koncertów uniwersyteckich „Przez Muzykę do świata wartości”, cyklu koncertów „U wrót mistrzostwa” w Stargardzkim Centrum Kultury, cyklu koncertów kameralnych Domu Kultury „Panorama” w Barlinku oraz koncertów okazjonalnych organizowanych przez niemal wszystkie instytucje naukowe, oświatowe i kulturalne w Szczecinie. Prowadząc koncerty festiwalowe, został od 1984 roku redaktorem programów festiwali w Kamieniu Pomorskim, Kołobrzegu, Szczecinie i w Trzęsaczu. W tym samym roku powrócił do pracy na stanowisku nauczyciela gry na fortepianie w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia w Szczecinie, dopełniając etat godzinami dydaktycznymi w Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia im. T. Szeligowskiego. W 1981 rozpoczął dwuletnie studia doktoranckie na Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie, które ukończył w 1983 roku. W celu dalszego doskonalenia się w latach 1989–1991 odbył studia w Düsseldorfie poświęcone badaniom nad życiem i twórczością Carla Loewego. W 1994 roku był założycielem i dyrektorem Społecznej Szkoły Muzycznej I i II stopnia w Szczecinie. Od 1998 roku rozpoczyna się współpraca z Katedrą Przedmiotów Artystycznych Uniwersytetu Szczecińskiego oraz z Muzeum w Stargardzie Szczecińskim w zakresie badań nad historia życia muzycznego miasta na przestrzeni dziejów. Na Uniwersytecie Szczecińskim prowadził wykłady z przedmiotów artystyczny oraz związanych z historią muzyki i sztuki. W roku 2001 obronił w Instytucie Historii na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Szczecińskiego dysertacje doktorską „Carl Loewe w życiu kulturalnym Szczecina w latach 1820–1866”, uzyskując stopień doktora nauk humanistycznych. Wykształcił wielu pianistów, m.in. Sławomira Wilka, Michała Francuza, Andrzeja Janaszka.

Zmarł 14 maja 2010 roku w Szczecinie. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 22 maja w bazylice archikatedralnej św. Jakuba w Szczecinie. Pochowany został na cmentarzu Centralnym w Szczecinie (kwatera 3B).

Publikacje książkowe i artykuły naukowe edytuj

Szczecińscy Filharmonicy 1948–1998, Szczecin 1999
Kompozytorzy szczecińscy t. I i II, Szczecin 2002, 2003
Udział artystów berlińskich w życiu muzycznym Szczecina w latach 1800–1870 Stargardia 2003
Stefan Marczyk 2006 (niepublikowana)
Carl Loewe (1796-1869). Szczecin 2007
Kształcenie muzyczne w Szczecinie ma przestrzeni wieków. Szczecin 2008

artykuły naukowe

Wspomnienie o Tadeuszu Bursztynowiczu. Dyrektor spełnionych marzeń. "Kronika Miasta Szczecina" 1985
Życie muzyczne Szczecina na przełomie XVIII i XIX wieku "Przegląd Zachodniopomorski" 1993
20 lat szczecińskiej sceny muzycznej Opera na Zamku. Szczecin 1998
Loewes Enfluss auf das Musikleben in Stettin in den Jahren 1820 Frankfurt am Main 1998
Życie muzyczne Szczecina w XIX stuleciu. Regiony w dziejach Polski 2000
Prolegomena do historii kultury muzycznej Stargardu w latach 1534– 1939 Stargard 2000
Stargardzcy kompozytorzy utworów okolicznościowych w pierwszej połowie XVII wieku. Stargardia 2001
Stargardzka estrada kameralna końca XX wieku. U wrót mistrzostwa. Stargardia 2002
Małgorzata Doliwa-Dobrowolska. Portret nauczycielki gry na fortepianie Stargardia 2004

wybrane referaty i publikacje z lat 1979-2001

Encyklopedia Szczecina t. I. i t. II Hasła muzyczne XIV – XIX wiek (1999-2000)
Szkolnictwo artystyczne – stan i perspektywy rozwoju. "Biuletyn kulturalny WDK" nr 38/1989 (1989).
Muzyka w diaporamie – próba wstępnych uogólnień. WDK 1989 (1989).
Życie muzyczne Szczecina na przełomie XVIII i XIX wieku. "Przegląd Zachodniopomorski" nr 4 (1993).
Główne nurty w rozwoju życia muzycznego Szczecina w XIX wieku. [w:] Regiony w dziejach Polski (1993).
Fanny Hensel – życie i twórczość w cieniu geniusza. [w:] Muzyka fortepianowa XI. Akademia Muzyczna w Gdańsku.
Organy Katedry w Kamieniu Pomorskim. Zamek Książąt Pomorskich (1996)

Upamiętnienie edytuj

W rocznice śmierci odbyły się dwa koncerty pamięci dra Mikołaja Szczęsnego.

13 maja 2011 roku w Filharmonii Szczecińskiej w programie koncertu: Koncert fortepianowy a-moll op. 16 Edvarda Griega, VI symfonia A-dur Felixa Mendelssona-Bartholdy’ego oraz Uwertura do opery Sroka Złodziejka Gioacchino Rossiniego orkiestrą dyrygowała Agnieszka Duczmal – w programie na okoliczność koncertu był biogram Mikołaja Szczęsnego.
15 maja 2011 roku w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie w sali Anny Jagiellonki koncert wspominkowy w programie koncertu : Ludvig van Beethoven – Sonata Es-dur op. 81a, Siergiej Rachmaninow – dwa preludia op.23 oraz Sonata g-moll op.19, Gabriel Fauré - Elegia op.24. Wystąpili pianistka żona Jolanta Jankowiak Szczęsna, wiolonczelista syn Tomasz Szczęsny oraz uczniowie Sławomir Wilk i Aleksandra Pstrągowska koncert prowadził Bogdan Twardochleb.
W roku 2011 powstała praca magisterska pt. Działalność pedagogiczna i kulturotwórcza Mikołaja Szczęsnego; pracę napisał absolwent Akademii Sztuki w Szczecinie Michał Kowgier.

Bibliografia edytuj

Encyklopedia Szczecina t.II P-Ż (pod red. Tadeusza Białeckiego). Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000, s. 464.
Encyklopedia Szczecina. Wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina. Szczecińskie Towarzystwo Kultury, Szczecin 2015, str. 1032.
Michał Kowgier: Działalność pedagogiczna i kulturotwórcza Mikołaja Szczęsnego - praca magisterska napisana pod kierunkiem dr Iwony Tomaszewskiej - Akademia Sztuki w Szczecinie Szczecin 2011.