Minóg karpacki

(Przekierowano z Minóg dunajski)

Minóg karpacki[3] (Eudontomyzon danfordi) – europejski gatunek pasożytniczego bezżuchwowca z rodziny minogowatych (Petromyzontidae), nieprawidłowo[3] nazywany minogiem węgierskim[4] lub minogiem dunajskim[5]. Gatunek typowy rodzaju Eudontomyzon.

Minóg karpacki
Eudontomyzon danfordi[1]
Regan, 1911
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

bezżuchwowce

Gromada

Petromyzontida

Rząd

minogokształtne

Rodzina

minogowate

Rodzaj

Eudontomyzon

Gatunek

minóg karpacki

Synonimy
  • Eudontomyzon gracilis (Kux, 1965)
  • Lampetra bergi Vladykov, 1925
  • Lampetra danfordi (Regan, 1911)
  • Lampetra gracilis Kux, 1965
  • Petromyzon danfordi (Regan, 1911)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Cykl życiowy

Minóg karpacki jest bardzo podobny do bliskiego krewniaka, minoga strumieniowego, od którego różni się większą odległością między płetwami grzbietowymi, uzbrojeniem przyssawki a także drapieżnym trybem życia[6].

Zasięg występowania edytuj

Gatunek endemiczny dla dorzeczy dopływów Dunaju: Cisy i Temeszu. [6]

Budowa ciała edytuj

Osiąga 14-30 cm długości, oraz masę od 3 do 22 g. Wzdłuż tułowia 58 - 70 miomerów. procentowe proporcje długości poszczególnych części ciała są następujące: odcinek przedskrzelwy - 7,8 - 13,5% długości całkowitej, odcinek skrzelowy - 8,6 - 11,4%, tułów - 42,9 - 52,5%, ogon - 25,6 - 32,3%, przyssawka 2,8 - 7,5%, oko - 1 -2,1%. Płetwa ogonowa ma kształt łopatkowaty. [6]

Grzbiet niebieskoszary, boki żółtawo-różowawe, brzuch kremowy lub biały. Płetwa ogonowa bezbarwna. Linia boczna nie jest pigmentowana. Tułów ślepic nie jest nakrapiany. [6]

Biologia i ekologia edytuj

Tryb życia edytuj

Gatunek słodkowodny, osiadły. Występuje w, podgórskich i górskich, czystych, dobrze natlenionych rzekach i strumieniach. Na Słowacji spotykany jest na wysokości 460 - 550 m n.p.m. Na Ukrainie występuje powyżej 250 m n.p.m.[6].

Larwy żyją w mulistym pasku bądź w mule przez okres ok. 3,5 - 5 lat.[6]. Podczas przeobrażenia się są zwykle minimalnie większe od osobników dorosłych. Rozpoczyna się ono w lipcu bądź sierpniu i trwa od 1 do 5 miesięcy[6]. . Później minóg karpacki przeważnie żyje jeszcze dwa lub trzy lata, prowadząc pasożytniczy tryb życia, przy czym rozpoczynają one żerowanie w marcu następnego roku po przeobrażeniu, i trwa ono zwykle jeden rok. [6]

Odżywianie edytuj

Gatunek pasożytniczy, dorosłe osobniki za pomocą przyssawki przyczepiają się do skóry różnych gatunków ryb (zarówno żywych jak i martwych) i wysysają tkankę mięsną i krew. Ślepice żywią się detrytusem i larwami owadów.

Rozród edytuj

Wiosną tarlaki odbywają wędrówki w górne odcinki rzek. Tarło odbywa się o różnych porach, w zależności od miejsca. Na Ukrainie Zakarpackiej martwe, wytarte osobniki znajdowane są w kwietniu i maju, podczas gdy w Rumunii ma się ono odbywać od końca maja do czerwca w Transylwanii i na przełomie czerwca i lipca w Banacie. Płodność jedne samicy wynosi 7 500 - 10 300 ziaren ikry. [6]

Znaczenie dla człowieka edytuj

W niektórych regionach Rumunii dorosłe osobniki bywają używane w celach konsumpcyjnych, zaś larwy jako przynęta. Również w Rumunii odnotowywano poważne szkody ze strony minoga karpackiego w hodowlach pstrągów. [6]

Przypisy edytuj

  1. Eudontomyzon danfordi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Eudontomyzon danfordi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. IV. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 11. ISBN 978-83-88147-14-2.
  4. Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 (występuje pod synonimiczną nazwą łac.)
  5. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  6. a b c d e f g h i j Eudontomyzon danfordi. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 21 czerwca 2016]

Bibliografia edytuj

  • Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.