Wikipedia

Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego

polskie ministerstwo (1918-1939)

Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (MWRiOP) – centralny organ administracji rządowej w II Rzeczypospolitej, powołany 1 lutego 1918 do zarządu szkolnictwa wszelkich stopni i typów, opieki nad nauką, literaturą i sztuką, nad archiwami, bibliotekami, czytelniami, muzeami i teatrami oraz do realizacji zadań państwa w sprawach wyznaniowych[1]. Ministerstwo powstało z przekształcenia Departamentu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego tymczasowej Rady Stanu z dniem 1 lutego 1918 r. w ministerstwo[2].

Siedziba ministerstwa w al. J.Ch. Szucha 25

Struktura organizacyjna MWRiOPEdytuj

W skład Ministerstwa wchodziły[3]:

  • Departament Wyznań
  • Departament Szkolnictwa Ogólnokształcącego
  • Departament Szkolnictwa Zawodowego
  • Departament Nauki i Szkół Wyższych
  • Departament Sztuki.

Jednostkami organizacyjnymi Ministerstwa były też m.in. Pracownia Oświaty Pozaszkolnej i biblioteka ministerialna z czytelnią pedagogiczną[3].

Ministrowie MWRiOPEdytuj

1917–1918. Antoni Ponikowski (Rada Regencyjna Królestwa Polskiego).
1918–1919. Ksawery Prauss.
1919. Jan Łukasiewicz[4][5]
1919–1920. Tadeusz Łopuszański.
1920–1921. Maciej Rataj.
1921–1922. Antoni Ponikowski.
1922. Julian Nowak.
1922. Kazimierz Władysław Kumaniecki.
1922–1923. Józef Mikułowski-Pomorski.
1923. Stanisław Głąbiński.
1923. Stanisław Grabski
1923–1924. Bolesław Miklaszewski.
1924–1925. Jan Zawidzki (p. o.).
1925–1926. Stanisław Grabski.
1926. Józef Mikułowski-Pomorski.
1926. Antoni Sujkowski.
1926–1927. Kazimierz Bartel.
1927–1928. Gustaw Dobrucki.
1928–1929. Kazimierz Świtalski.
1929–1931. Sławomir Czerwiński.
1931–1934. Janusz Jędrzejewicz.
1934–1935. Wacław Jędrzejewicz.
1935. Konstanty Chyliński (p. o.).
1935–1939. Wojciech Alojzy Świętosławski.

Urzędnicy ministerstwaEdytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Urzędnicy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

NagrodyEdytuj

MWRioP przyznawało liczne nagrody w zakresie kultury i sztuki.[6]

Nagroda literacka MWRioPEdytuj

Od 1925 była przyznawana Nagroda Literacka Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

Nagroda muzyczna MWRioPEdytuj

Przyznawana była też Nagroda Muzyczna Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

Nagroda plastyczna MWRiOPEdytuj

Od 1934 była przyznawana Nagroda Plastyczna Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, której laureatami zostali wybrani[7]:

Rok 1939Edytuj

1 października 1939 roku gmach MWRiOP został zajęty przez niemiecką Grupę Operacyjną Policji Bezpieczeństwa, przekształconą wkrótce w Urząd Komendanta Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa Dystryktu Warszawskiego (gestapo, al. J.Ch. Szucha 25). Akta ministerstwa zostały wyrzucone na korytarze, strych i podwórza. Część akt i księgozbiór biblioteki zostały wywiezione na przełomie lat 1939/1940[3].

Okres po II wojnie światowejEdytuj

W 1944 roku na stanowisko kierownika Resortu Oświaty PKWN powołano Stanisława Skrzeszewskiego, a w roku 1945 utworzono Ministerstwo Oświaty. Pierwszymi ministrami oświaty byli[8]:

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Stosownie do postanowień art. 26 dekretu Rady Regencyjnej o tymczasowej organizacji Władz Naczelnych w Królestwie Polskiem z dnia 3 stycznia 1918 r. (Dz.U. z 1918 r. nr 1, poz. 1).
  2. ↑ Stosownie do postanowień art. 38 dekretu Rady Regencyjnej o tymczasowej organizacji Władz Naczelnych w Królestwie Polskiem z dnia 3 stycznia 1918 r. (Dz.U. z 1918 r. nr 1, poz. 1).
  3. ↑ a b c Historia gmachu przy al. J.Ch.Szucha 25 (pol.). W: Ministerstwo Edukacji Narodowej [on-line]. www.men.gov.pl. [dostęp 2012-01-07].
  4. ↑ Jan Woleński, Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska, Państwowe Wyd. Nauk., 1985, s. 19.
  5. ↑ Marian Marek Drozdowski, Ignacy Jan Paderewski: Zarys Biografii Politycznej, Wyd. Interpress, 1986, s. 142.
  6. ↑ http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19332960327/O/M19330327.pdf
  7. ↑ Xawery Dunikowski laureatem nagrody plastycznej M. W. R. i O. P.. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 77 z 2 kwietnia 1936. 
  8. ↑ Portrety Ministrów (pol.). W: Ministerstwo Edukacji Narodowej [on-line]. www.men.gov.pl. [dostęp 2015-02-11].

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ministerstwo_Wyznań_Religijnych_i_Oświecenia_Publicznego&oldid=63908192”