Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1974
X Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej odbyły się w dniach 13 czerwca – 7 lipca 1974 roku, w RFN i Berlinie Zachodnim. Pierwsze miejsce zajęła reprezentacja RFN, drugie Holandia, trzecie Polska, a na czwartym miejscu uplasowali się obrońcy trofeum z Meksyku z roku 1970 piłkarze Brazylii. Maskotkami turnieju w 1974 roku po raz pierwszy stały się dwie postaci chłopców o imionach Tip i Tap, ubrani byli w stroje piłkarskie reprezentacji RFN. Jeden miał na koszulce napis "WM" (od niemieckiego słowa Weltmeisterschaft, czyli mistrzostwa świata) a drugi numer 74, czyli rok rozgrywania mistrzostw.
| |||
| |||
| |||
| Dyscyplina | piłka nożna | ||
| Organizator | UEFA | ||
| Szczegóły turnieju | |||
| |||
| Gospodarz |  RFN
| ||
| Otwarcie | 13 czerwca 1974, Berlin Zachodni | ||
| Zamknięcie (finał) | 7 lipca 1974, Monachium | ||
| Liczba drużyn | 16 (z 5 konfederacji) | ||
| Liczba aren | 9 (w 9 miastach) | ||
| I miejsce | RFN
| ||
| II miejsce |  Holandia
| ||
| III miejsce |  Polska
| ||
| Statystyki turnieju | |||
| Liczba meczów | 38 | ||
| Liczba bramek | 97 (2,55 na mecz) | ||
| Oglądalność | 1 774 022 (46 685 na mecz) | ||
| Król strzelców | Grzegorz Lato (7 goli)
| ||
| Strona internetowa | |||
Gra w turnieju po raz pierwszy toczyła się o Puchar Świata, gdyż Puchar Rimeta otrzymała Brazylia za trzykrotne wygranie Mistrzostw Świata. W turnieju zadebiutowały reprezentacje Australii, Haiti, NRD i Zairu.
Królem strzelców z 7 bramkami został Grzegorz Lato. Na drugim miejscu, z 5 golami uplasowali się Andrzej Szarmach oraz Holender Johan Neeskens.
Szesnaście drużyn z 96 które zakwalifikowały się do turnieju finałowego zostały podzielone na cztery grupy. Awans z każdej grupy wywalczały dwie najlepsze drużyny. W drugiej rundzie osiem drużyn zostało rozdzielonych na dwie grupy. Zwycięzcy grup z rundy drugiej grali w finale, natomiast drużyny z drugich miejsc grały mecz o trzecie miejsce.
Spis treści
Składy drużynEdytuj
StadionyEdytuj
KwalifikacjeEdytuj
Kwalifikacje Polski do turnieju finałowego w RFN, a szczególnie mecze z Anglią, przeszły do historii polskiej piłki. W Chorzowie drużyna trenowana przez Kazimierza Górskiego pokonała Anglię 2:0. W rewanżu 17 października 1973 roku Polacy zremisowali 1:1. Gola dla Polski zdobył Jan Domarski. Anglicy strzelili tylko jedną bramkę, gdyż dobrze dysponowana była obrona oraz skutecznie bronił Jan Tomaszewski. Po tym meczu gazety pisały: „Tomaszewski zatrzymał Anglię”.
Runda eliminacyjnaEdytuj
Grupa AEdytuj
| Na Mistrzostwach Świata w piłce
nożnej w latach 1930–1990 za zwycięstwo przyznawano 2 punkty, za remis 1 punkt, za porażkę punktów nie przyznawano |
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 NRD
|
3 | 2 | 1 | 0 | 4 | 1 | +3 | 5 |
| RFN
|
3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 1 | +3 | 4 |
 Chile
|
3 | 0 | 2 | 1 | 1 | 2 | -1 | 2 |
 Australia
|
3 | 0 | 1 | 2 | 0 | 5 | -5 | 1 |
| 14 czerwca 1974 16:00 CEST
|
RFN
|
1:0 (1:0)
|
Chile
|
Stadion Olimpijski, Berlin Zachodni | ||
Breitner  18'
|
raport | Widzów: 83 168 Sędzia: Dogan Babacan (Turcja) | ||||
| 14 czerwca 1974 19:30 CEST
|
NRD
|
2:0 (0:0)
|
Australia
|
Volksparkstadion, Hamburg | ||
| Curran 58' (Sam) Streich 72'
|
raport | Widzów: 10 000 Sędzia: Youssou N’Diaye (Senegal) | ||||
| 18 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Australia
|
0:3 (0:2)
|
RFN
|
Volksparkstadion, Hamburg | ||
| raport | Overath 12' Cullmann 34'Müller 53'
|
Widzów: 35 000 Sędzia: Mahmoud Mustafa Kamel (Egipt) | ||||
| 18 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Chile
|
1:1 (0:0)
|
NRD
|
Stadion Olimpijski, Berlin Zachodni | ||
| Ahumada 69'
|
raport | Hoffmann 55'
|
Widzów: 20 000 Sędzia: Aurelio Angonese (Włochy) | |||
| 22 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Australia
|
0:0 (0:0)
|
Chile
|
Stadion Olimpijski, Berlin Zachodni | ||
| raport | Widzów: 14 681 Sędzia: Jafar Namdar (Iran) | |||||
| 22 czerwca 1974 19:30 CEST
|
NRD
|
1:0 (0:0)
|
RFN
|
Volksparkstadion, Hamburg | ||
| Sparwasser 77'
|
raport | Widzów: 60 350 Sędzia: Ramon Barreto (Urugwaj) | ||||
Grupa BEdytuj
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Jugosławia
|
3 | 1 | 2 | 0 | 10 | 1 | +9 | 4 |
 Brazylia
|
3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 0 | +3 | 4 |
 Szkocja
|
3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 1 | +2 | 4 |
 Zair
|
3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 14 | -14 | 0 |
| 13 czerwca 1974 17:00 CEST
|
Brazylia 
|
0:0 (0:0)
|
Jugosławia
|
Waldstadion, Frankfurt nad Menem | ||
| raport | Widzów: 62 000 Sędzia: Rudolf Scheurer (Szwajcaria) | |||||
| 14 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Zair
|
0:2 (0:2)
|
Szkocja
|
Westfalenstadion, Dortmund | ||
| raport | Lorimer 26' Jordan 34'
|
Widzów: 25 000 Sędzia: Gerhard Schulenburg (RFN) | ||||
| 18 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Jugosławia
|
9:0 (6:0)
|
Zair
|
Parkstadion, Gelsenkirchen | ||
| Bajević 8' 30' 81' Džajić 14'Šurjak 18'Katalinski 22'Bogićević 35'Oblak 61'Petković 65'
|
raport | Widzów: 20 000 Sędzia: Omar Delgado Gómez (Kolumbia) | ||||
| 18 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Szkocja
|
0:0 (0:0)
|
Brazylia
|
Waldstadion, Frankfurt | ||
| raport | Widzów: 50 000 Sędzia: Arie van Gemert (Holandia) | |||||
| 22 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Szkocja
|
1:1 (0:0)
|
Jugosławia
|
Waldstadion, Frankfurt | ||
| Jordan 88'
|
raport | Karasi 81'
|
Widzów: 60 000 Sędzia: González Archundía (Meksyk) | |||
| 22 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Zair
|
0:3 (0:1)
|
Brazylia
|
Parkstadion, Gelsenkirchen | ||
| raport | Jairzinho 12' Rivelino 66'Valdomiro 79'
|
Widzów: 35 000 Sędzia: Nicolae Rainea (Rumunia) | ||||
Grupa CEdytuj
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Holandia
|
3 | 2 | 1 | 0 | 6 | 1 | +5 | 5 |
 Szwecja
|
3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 0 | +3 | 4 |
 Bułgaria
|
3 | 0 | 2 | 1 | 2 | 5 | -3 | 2 |
 Urugwaj
|
3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 6 | -5 | 1 |
| 15 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Urugwaj
|
0:2 (0:1)
|
Holandia
|
Niedersachsenstadion, Hanower | ||
| raport | Rep 16' 86'
|
Widzów: 53 700 Sędzia: Károly Palotai (Węgry) | ||||
| 15 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Szwecja
|
0:0 (0:0)
|
Bułgaria
|
Rheinstadion, Düsseldorf | ||
| raport | Widzów: 22 500 Sędzia: Edison Perez Nunez (Peru) | |||||
| 19 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Urugwaj
|
1:1 (0:0)
|
Bułgaria
|
Niedersachsenstadion, Hanower | ||
| Pavoni 87'
|
raport | Bonew 75'
|
Widzów: 12 000 Sędzia: Jack Taylor (Anglia) | |||
| 19 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Holandia
|
0:0 (0:0)
|
Szwecja
|
Westfalenstadion, Dortmund | ||
| raport | Widzów: 53 700 Sędzia: Werner Winsemann (Kanada) | |||||
| 23 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Holandia
|
4:1 (2:0)
|
Bułgaria
|
Westfalenstadion, Dortmund | ||
| Neeskens 5' (k.) 44' (k.) Rep 71'de Jong 88'
|
raport | Krol 78' (sam)
|
Widzów: 52 100 Sędzia: Tony Boskovic (Australia) | |||
| 23 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Szwecja
|
3:0 (0:0)
|
Urugwaj
|
Rheinstadion, Düsseldorf | ||
| Edström 46' 77' Sandberg 74'
|
raport | Widzów: 27 100 Sędzia: Erich Linemayr (Austria) | ||||
Grupa DEdytuj
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Polska
|
3 | 3 | 0 | 0 | 12 | 3 | +9 | 6 |
 Argentyna
|
3 | 1 | 1 | 1 | 7 | 5 | +2 | 3 |
 Włochy
|
3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 4 | +1 | 3 |
 Haiti
|
3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 14 | -12 | 0 |
| 15 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Włochy
|
3:1 (0:0)
|
Haiti
|
Stadion Olimpijski, Monachium | ||
| Rivera 52' Benetti 64'Anastasi 78'
|
raport | Sanon 46'
|
Widzów: 51 100 Sędzia: Vicente Llobregat (Wenezuela) | |||
| 15 czerwca 1974 18:00 CEST
|
Polska
|
3:2 (2:0)
|
Argentyna
|
Neckarstadion, Stuttgart | ||
| Lato 7' 62' Szarmach 8'
|
raport | Heredia 60' Babington 66'
|
Widzów: 31 500 Sędzia: Clive Thomas (Walia) | |||
| 19 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Argentyna
|
1:1 (1:1)
|
Włochy
|
Neckarstadion, Stuttgart | ||
| Houseman 20'
|
raport | Perfumo 35' (sam.)
|
Widzów: 68 900 Sędzia: Rudi Glöckner (NRD) | |||
| 19 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Haiti
|
0:7 (0:5)
|
Polska
|
Stadion Olimpijski, Monachium | ||
| raport | Lato 17' 87' Deyna 18'Szarmach 30' 34' 50'Gorgoń 31'
|
Widzów: 23 400 Sędzia: Govindasamay Suppiah (Singapur) | ||||
| 23 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Argentyna
|
4:1 (2:0)
|
Haiti
|
Stadion Olimpijski, Monachium | ||
| Yazalde 15' 68' Houseman 18'Ayala 55'
|
raport | Sanon 63'
|
Widzów: 24 000 Sędzia: Pablo Sanchez Ibanez (Hiszpania) | |||
| 23 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Polska
|
2:1 (2:0)
|
Włochy
|
Neckarstadion, Stuttgart | ||
| Szarmach 38' Deyna 44'
|
raport | Capello 85'
|
Widzów: 68 900 Sędzia: Hans-Joachim Weyland (RFN) | |||
Druga rundaEdytuj
Grupa 1Edytuj
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Holandia
|
3 | 3 | 0 | 0 | 8 | 0 | +8 | 6 |
| Brazylia
|
3 | 2 | 0 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 |
| NRD
|
3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 4 | -3 | 1 |
| Argentyna
|
3 | 0 | 1 | 2 | 2 | 7 | -5 | 1 |
| 26 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Holandia
|
4:0 (2:0)
|
Argentyna
|
Parkstadion, Gelsenkirchen | ||
| Cruijff 11' 90' Krol 25'Rep 73'
|
raport | Widzów: 55 348 Sędzia: Bob Davidson (Szkocja) | ||||
| 26 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Brazylia
|
1:0 (0:0)
|
NRD
|
Niedersachsenstadion, Hanower | ||
| Rivelino 60'
|
raport | Widzów: 58 463 Sędzia: Clive Thomas (Walia) | ||||
| 30 czerwca 1974 16:00 CEST
|
NRD
|
0:2 (0:1)
|
Holandia
|
Parkstadion, Gelsenkirchen | ||
| raport | Neeskens 7' Rensenbrink 59'
|
Widzów: 67 148 Sędzia: Rudolf Scheurer (Szwajcaria) | ||||
| 30 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Argentyna
|
1:2 (1:1)
|
Brazylia
|
Niedersachsenstadion, Hanower | ||
| Brindisi 35'
|
raport | Rivelino 32' Jairzinho 49'
|
Widzów: 38 000 Sędzia: Vital Loraux (Belgia) | |||
| 3 lipca 1974 19:30 CEST
|
Argentyna
|
1:1 (1:1)
|
NRD
|
Parkstadion, Gelsenkirchen | ||
| Houseman 20'
|
raport | Streich 14'
|
Widzów: 53 054 Sędzia: Jack Taylor (Anglia) | |||
| 3 lipca 1974 19:30 CEST
|
Holandia
|
2:0 (0:0)
|
Brazylia
|
Westfalenstadion, Dortmund | ||
| Neeskens 50' Cruijff 65'
|
raport | Widzów: 52 500 Sędzia: Kurt Tschenscher (RFN) | ||||
Holandia wygrywając grupę awansowała do finału, Brazylijczykom – obrońcom tytułu został tylko mecz o 3. miejsce.
Grupa 2Edytuj
| Zespół | M | W | R | P | Br+ | Br− | +/− | Pkt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| RFN
|
3 | 3 | 0 | 0 | 7 | 2 | +5 | 6 |
| Polska
|
3 | 2 | 0 | 1 | 3 | 2 | +1 | 4 |
| Szwecja
|
3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 6 | -2 | 2 |
| Jugosławia
|
3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 6 | -4 | 0 |
| 26 czerwca 1974 16:00 CEST
|
Jugosławia
|
0:2 (1:0)
|
RFN
|
Rheinstadion, Düsseldorf | ||
| raport | Breitner 39' Müller 82'
|
Widzów: 66 085 Sędzia: Armando Marques (Brazylia) | ||||
| 26 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Szwecja
|
0:1 (0:1)
|
Polska
|
Neckarstadion, Stuttgart | ||
| raport | Lato 43'
|
Widzów: 43 755 Sędzia: Ramon Barreto (Urugwaj) | ||||
| 30 czerwca 1974 19:30 CEST
|
Polska
|
2:1 (1:1)
|
Jugosławia
|
Waldstadion, Frankfurt | ||
| Deyna 24' (k.) Lato 62'
|
raport | Karasi 43'
|
Widzów: 55 000 Sędzia: Rudi Glöckner (NRD) | |||
| 30 czerwca 1974 19:30 CEST
|
RFN
|
4:2 (0:1)
|
Szwecja
|
Rheinstadion, Düsseldorf | ||
| Overath 51' Bonhof 52'Grabowski 76'Hoeness 89' (k.)
|
raport | Edström 24' Sandberg 53'
|
Widzów: 66 500 Sędzia: Nicolae Rainea (Rumunia) | |||
| 3 lipca 1974 16:30 CEST
|
Polska
|
0:1 (0:0)
|
RFN
|
Waldstadion, Frankfurt | ||
| raport | Müller 76'
|
Widzów: 59 000 Sędzia: Erich Linemayr (Austria) | ||||
| 3 lipca 1974 19:30 CEST
|
Szwecja
|
2:1 (1:1)
|
Jugosławia
|
Rheinstadion, Düsseldorf | ||
| Edström 29' Torstensson 85'
|
raport | Šurjak 27'
|
Widzów: 40 000 Sędzia: Luis Pestarino (Argentyna) | |||
„Mecz na wodzie”Edytuj
Mecz pomiędzy Polską a RFN odbywał się w trudnych warunkach. Przed meczem nad stadionem we Frankfurcie nad Menem przeszła ulewa. Boiska mimo starań organizatorów nie udało się całkowicie osuszyć, a sędziowie zezwolili na rozegranie meczu w takich warunkach. Mecz ten przeszedł do historii piłki nożnej jako Mecz na wodzie. W 53. minucie meczu Jan Tomaszewski obronił rzut karny. Jedyną bramkę w meczu strzelił Gerd Müller w 76. minucie.
RFN dzięki zwycięstwu nad Polską wygrała grupę i awansowała do finału. Polska wystąpiła w meczu o 3. miejsce.
3. miejsceEdytuj
W meczu o 3. miejsce Polska zmierzyła się z Brazylią. Drużyna polska prowadzona przez Kazimierza Górskiego pokonała Brazylię 1:0 (0:0), a jedyną bramkę w tym meczu zdobył Grzegorz Lato w 76. minucie meczu. Grzegorz Lato został królem strzelców z 7 bramkami na koncie.
| 6 lipca 1974 16:00 CEST
|
Brazylia
|
0:1 (0:0)
|
Polska
|
Stadion Olimpijski, Monachium | ||
| raport | Lato 76'
|
Widzów: 74 134 Sędzia: Aurelio Angonese (Włochy) | ||||
Polska Tomaszewski – Szymanowski, Gorgoń, Żmuda, Musiał, Maszczyk, Deyna (K), Kasperczak (Ćmikiewicz), Lato, Szarmach (Kapka), Gadocha
Brazylia Leao – Zé Maria, Alfredo Mostarda, Marinho Peres (K), Marinho Chagas, Carpegiani, Rivelino, Ademir da Guia (Mirandinha), Valdomiro, Jairzinho, Dirceu
FinałEdytuj
Turniej wygrali piłkarze gospodarzy pokonując w finale Holandię 2:1. Dla Holandii gola strzelił Neeskens z rzutu karnego w 2. minucie. Bramki dla RFN zdobyli Breitner (25. minuta, karny) oraz Müller (43. minuta).
Po meczu Cruyff dostał czerwoną kartke za dyskusje z arbitrem.
| 7 lipca 1974 16:00 CEST
|
Holandia
|
1:2 (1:2)
|
RFN
|
Stadion Olimpijski, Monachium | ||
| Neeskens 2' (k.)
|
raport | Breitner 25' (k.) Müller 43'
|
Widzów: 75 200 Sędzia: Jack Taylor (Anglia) | |||
RFN:
Maier – Vogts, Beckenbauer (K), Schwarzenbeck, Breitner – Bonhof, Hoeneß, Overath – Grabowski, G. Müller, Hölzenbein
Holandia:
Jongbloed – Suurbier, Rijsbergen (68. de Jong), Haan, Krol – Jansen, Neeskens, Van Hanegem – Rep, Cruyff (K), Rensenbrink (46. R. van de Kerkhof)
Piłkarze RFN wygrali Mistrzostwa Świata po raz drugi, przedtem tryumfowali w roku 1954 na boiskach Szwajcarii.
DRUGI TYTUŁ
Klasyfikacja strzelców turniejuEdytuj
7 bramek
5 bramek
4 bramki
3 bramki
VariaEdytuj
- Piosenka Maryli Rodowicz pt. Futbol została wybrana piosenką Mistrzostw, a sama artystka zaśpiewała ją na ceremonii otwarcia turnieju. Piosenkę o mistrzostwach śpiewał także Andrzej Dąbrowski – A ty się bracie nie denerwuj (1974).
- Oficjalną piłką mistrzostw była piłka Telstar firmy Adidas
- Szkocja została pierwszą drużyną w historii MŚ, która odpadła, mimo że nie przegrała żadnego meczu w grupie (2:0 z Zairem, 0:0 z Brazylią i 1:1 z Jugosławią).
- Podczas meczu Polska – Włochy (2:1), Kazimierz Deyna zdobył bramkę po potężnym uderzeniu zza pola karnego. Utarła się plotka, że siła strzału była tak mocna, że polskiemu kapitanowi pękł but i musiał zmienić go w trakcie przerwy[1].
- Były to pierwsze mistrzostwa, na których rozdano cztery komplety medali: złote, srebrne pozłacane, srebrne i brązowe. Polacy wrócili więc z mistrzostw ze srebrnymi medalami, pomimo zajęcia trzeciego miejsca[2][3]. Układ taki obowiązywał do MŚ 1994, rozgrywanych w Stanach Zjednoczonych[potrzebny przypis].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Historia PRL tom 16 1973-1975. Warszawa: New Media Concept sp. z.o.o., 2009, s. 97. ISBN 978-83-7558-506-3.
- ↑ Jerzy Barszczewski: Srebrna drużyna. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1974, s. 173.
- ↑ Okolicznościowy znaczek wypuszczony przez Pocztę Polską. [dostęp 2014-06-24].
