Mistrzostwa świata par na żużlu

Mistrzostwa świata par na żużlu (ang. Speedway World Pairs Championship) – rozgrywki żużlowe prowadzone przez Międzynarodową Federację Motocyklową w latach 1970–1993.

Po raz pierwszy międzynarodowe rozgrywki par przeprowadzono w 1968 roku w niemieckim Kempten, zawody nie miały jednak rangi mistrzostw. Najlepsi byli Szwedzi, przed Brytyjczykami i Norwegami. Kolejne nieoficjalne zawody w Sztokholmie w 1969 roku zwyciężyła para Nowej Zelandii, drudzy byli Szwedzi, a trzeci Brytyjczycy.

W 1994 roku przeprowadzono reorganizację międzynarodowych rozgrywek mistrzowskich – zlikwidowano drużynowe mistrzostwa świata w dotychczasowej formie, de facto nadając tę nazwę mistrzostwom par. Do 1998 roku żużlowe duety walczyły więc o medale jako drużyny narodowe, a oddzielne rozgrywki par zostały zaniechane.

W latach 2018–2022 rozgrywane były mistrzostwa świata pod nazwą Speedway of Nations. Drużyny narodowe rywalizowały w formie par (w latach 2019–2021 z obowiązkowym startem rezerwowego), jednakże zwycięzcy otrzymywali tytuł Drużynowych Mistrzów Świata[1], taki sam, jak wcześniej zwycięzcy, rozgrywanego w latach 2001–2017, drużynowego Pucharu Świata[2], będącego kontynuacją drużynowych mistrzostw świata, organizowanych od 1960 roku. W 2020 roku poinformowano, że DPŚ będzie ponownie organizowany, co trzy lata, od 2023 roku, natomiast w pozostałych latach rozgrywany będzie turniej Speedway of Nations.

Medaliści

edytuj
Rok Miejsce Złoto Srebro Brąz
Międzynarodowe mistrzostwa par FIM
1968   Kempten   Szwecja

Ove Fundin
Torbjörn Harrysson

  Wielka Brytania[a]

  Geoff Mudge
Ray Wilson

  Norwegia

Odd Fossengen
Øyvind Sandem Berg

1969   Sztokholm   Nowa Zelandia

Ivan Mauger
Bob Andrews

  Szwecja

Ove Fundin
Göte Nordin

  Anglia[b]

Nigel Boocock
Martin Ashby

Mistrzostwa świata par
1970   Malmö   Nowa Zelandia

Ivan Mauger
Ronnie Moore

  Szwecja

Ove Fundin
Bengt Jansson

  Anglia[b]

Nigel Boocock
Eric Boocock

1971   Rybnik   Polska

Andrzej Wyglenda
Jerzy Szczakiel

  Nowa Zelandia

Ivan Mauger
Barry Briggs

  Szwecja

Anders Michanek
Bernt Persson

1972   Borås   Anglia[b]

Ray Wilson
Terry Betts

  Nowa Zelandia

Ivan Mauger
Ronnie Moore

  Szwecja

Bernt Persson
Hans Holmqvist

1973   Borås   Szwecja

Anders Michanek
Tommy Jansson

  Dania

Ole Olsen
Kurt Bøgh

  Polska

Zenon Plech
Zbigniew Marcinkowski

1974   Manchester   Szwecja

Anders Michanek
Sören Sjösten

  Australia

John Boulger
Phil Crump

  Nowa Zelandia

Barry Briggs
Ivan Mauger

1975   Wrocław   Szwecja

Anders Michanek
Tommy Jansson

  Polska

Edward Jancarz
Piotr Bruzda

  Dania

Ole Olsen
Jan Henningsen

1976   Eskilstuna   Anglia[b]

John Louis
Malcolm Simmons

  Dania

Ole Olsen
Finn Thomsen

  Szwecja

Bengt Jansson
Bernt Persson

1977   Manchester   Anglia[b]

Peter Collins
Malcolm Simmons

  Szwecja

Anders Michanek
Bernt Persson

  RFN

Egon Müller
Hans Wassermann

1978   Chorzów   Wielka Brytania

Malcolm Simmons
Gordon Kennett

  Nowa Zelandia

Ivan Mauger
Larry Ross

  Dania

Ole Olsen
Finn Thomsen

1979   Vojens   Dania

Ole Olsen
Hans Nielsen

  Wielka Brytania

Malcolm Simmons
Michael Lee

  Polska

Edward Jancarz
Zenon Plech

1980   Krško   Wielka Brytania

Dave Jessup
Peter Collins

  Polska

Edward Jancarz
Zenon Plech

  Dania

Ole Olsen
Hans Nielsen

1981   Chorzów   Stany Zjednoczone

Bruce Penhall
Bobby Schwartz

  Nowa Zelandia

Ivan Mauger
Larry Ross

  Polska

Zenon Plech
Edward Jancarz

1982   Liverpool   Stany Zjednoczone

Bobby Schwartz
Dennis Sigalos

  Wielka Brytania

Kenny Carter
Peter Collins

  Dania

Hans Nielsen
Ole Olsen

1983   Göteborg   Wielka Brytania

Kenny Carter
Peter Collins

  Australia

Billy Sanders
Gary Guglielmi

  Dania

Hans Nielsen
Erik Gundersen

1984   Lonigo   Wielka Brytania

Chris Morton
Peter Collins

  Dania

Hans Nielsen
Erik Gundersen

  Nowa Zelandia

Ivan Mauger
Mitch Shirra

1985   Rybnik   Dania

Erik Gundersen
Tommy Knudsen

  Wielka Brytania

Kenny Carter
Kelvin Tatum

  Stany Zjednoczone

Bobby Schwartz
Shawn Moran

1986   Pocking   Dania

Hans Nielsen
Erik Gundersen

  Stany Zjednoczone

Kelly Moran
Sam Ermolenko

  Czechosłowacja

Antonín Kasper
Roman Matoušek

1987   Pardubice   Dania

Hans Nielsen
Erik Gundersen

  Wielka Brytania

Kelvin Tatum
Simon Wigg

  Stany Zjednoczone

Sam Ermolenko
Kelly Moran

1988   Bradford   Dania

Hans Nielsen
Erik Gundersen

  Wielka Brytania

Kelvin Tatum
Simon Wigg

  Stany Zjednoczone

Shawn Moran
Sam Ermolenko

1989   Leszno   Dania

Hans Nielsen
Erik Gundersen

  Szwecja

Jimmy Nilsen
Per Jonsson

  Wielka Brytania

Kelvin Tatum
Paul Thorp

1990   Landshut   Dania

Jan Osvald Pedersen
Hans Nielsen

  Australia

Todd Wiltshire
Leigh Adams

  Węgry

Zoltán Adorján
Sándor Tihanyi

1991   Poznań   Dania

Hans Nielsen
Jan Osvald Pedersen
Tommy Knudsen

  Szwecja

Henrik Gustafsson
Per Jonsson
Jimmy Nilsen

  Norwegia

Lars Gunnestad
Einar Kyllingstad
Tor Einar Hielm

1992   Lonigo   Stany Zjednoczone

Sam Ermolenko
Ronnie Correy
Greg Hancock

  Wielka Brytania

Gary Havelock
Kelvin Tatum
Martin Dugard

  Szwecja

Per Jonsson
Henrik Gustafsson
Tony Rickardsson

1993   Vojens   Szwecja

Tony Rickardsson
Per Jonsson
Henrik Gustafsson

  Stany Zjednoczone

Ronnie Correy
Sam Ermolenko
Greg Hancock

  Dania

Hans Nielsen
Tommy Knudsen
Brian Karger

Klasyfikacja medalowa

edytuj

Poniższe zestawienia obejmują medalistów począwszy od roku 1970.

Według państw

edytuj

Stan po sezonie 1993

Lp. Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1.   Dania 8 3 6 17
2.   Wielka Brytania[b] 7 6 2 15
3.   Szwecja 4 4 4 12
4.   Stany Zjednoczone 3 2 3 8
5.   Nowa Zelandia 1 4 2 7
6.   Polska 1 2 3 6
7.   Australia 3 3
8.   RFN 1 1
  Czechosłowacja 1 1
  Węgry 1 1
  Norwegia 1 1

Według zawodników

edytuj

Stan po sezonie 1993

Lp. Zawodnik Państwo Lata[c] Złoto Srebro Brąz Razem
1. Nielsen, HansHans Nielsen   Dania 1979–1993 7 1 4 12
2. Gundersen, ErikErik Gundersen   Dania 1983–1989 5 1 1 7
3. Collins, PeterPeter Collins   Wielka Brytania[b] 1977–1984 4 1 5
4. Michanek, AndersAnders Michanek   Szwecja 1971–1977 3 1 1 5
5. Simmons, MalcolmMalcolm Simmons   Wielka Brytania[b] 1976–1979 3 1 4
6. Schwartz, BobbyBobby Schwartz   Stany Zjednoczone 1981–1985 2 1 3
Knudsen, TommyTommy Knudsen   Dania 1985–1993 2 1 3
8. Jansson, TommyTommy Jansson   Szwecja 1973–1975 2 2
Pedersen, Jan OsvaldJan Osvald Pedersen   Dania 1990–1991 2 2
10. Mauger, IvanIvan Mauger   Nowa Zelandia 1970–1984 1 4 2 7
11. Olsen, OleOle Olsen   Dania 1973–1982 1 2 4 7
12. Ermolenko, SamSam Ermolenko   Stany Zjednoczone 1986–1993 1 2 2 5
13. Jonsson, PerPer Jonsson   Szwecja 1989–1993 1 2 1 4
14. Carter, KennyKenny Carter   Wielka Brytania 1982–1985 1 2 3
15. Gustafsson, HenrikHenrik Gustafsson   Szwecja 1991–1993 1 1 1 3
16. Moore, RonnieRonnie Moore   Nowa Zelandia 1970–1972 1 1 2
Correy, RonnieRonnie Correy   Stany Zjednoczone 1992–1993 1 1 2
Hancock, GregGreg Hancock   Stany Zjednoczone 1992–1993 1 1 2
19. Rickardsson, TonyTony Rickardsson   Szwecja 1992–1993 1 1 2
20. Szczakiel, JerzyJerzy Szczakiel   Polska 1971 1 1
Wyglenda, AndrzejAndrzej Wyglenda   Polska 1971 1 1
Betts, TerryTerry Betts   Wielka Brytania[b] 1972 1 1
Wilson, RayRay Wilson   Wielka Brytania[b] 1972 1 1
Sjösten, SörenSören Sjösten   Szwecja 1974 1 1
Louis, JohnJohn Louis   Wielka Brytania[b] 1976 1 1
Kennett, GordonGordon Kennett   Wielka Brytania 1978 1 1
Jessup, DaveDave Jessup   Wielka Brytania 1980 1 1
Penhall, BruceBruce Penhall   Stany Zjednoczone 1981 1 1
Sigalos, DennisDennis Sigalos   Stany Zjednoczone 1982 1 1
Morton, ChrisChris Morton   Wielka Brytania 1984 1 1
31. Tatum, KelvinKelvin Tatum   Wielka Brytania 1985–1992 4 1 5
32. Jancarz, EdwardEdward Jancarz   Polska 1975–1981 2 2 4
33. Ross, LarryLarry Ross   Nowa Zelandia 1978–1981 2 2
Wigg, SimonSimon Wigg   Wielka Brytania 1987–1988 2 2
Nilsen, JimmyJimmy Nilsen   Szwecja 1989–1991 2 2
36. Persson, BerntBernt Persson   Szwecja 1971–1977 1 3 4
Plech, ZenonZenon Plech   Polska 1973–1981 1 3 4
38. Briggs, BarryBarry Briggs   Nowa Zelandia 1971–1974 1 1 2
Jansson, BengtBengt Jansson   Szwecja 1970–1976 1 1 2
Thomsen, FinnFinn Thomsen   Dania 1976–1978 1 1 2
Moran, KellyKelly Moran   Stany Zjednoczone 1986–1987 1 1 2
42. Fundin, OveOve Fundin   Szwecja 1970 1 1
Bøgh, KurtKurt Bøgh   Dania 1973 1 1
Boulger, JohnJohn Boulger   Australia 1974 1 1
Crump, PhilPhil Crump   Australia 1974 1 1
Bruzda, PiotrPiotr Bruzda   Polska 1975 1 1
Lee, MichaelMichael Lee   Wielka Brytania 1979 1 1
Guglielmi, GaryGary Guglielmi   Australia 1983 1 1
Sanders, BillyBilly Sanders   Australia 1983 1 1
Adams, LeighLeigh Adams   Australia 1990 1 1
Wiltshire, ToddTodd Wiltshire   Australia 1990 1 1
Dugard, MartinMartin Dugard   Wielka Brytania 1992 1 1
Havelock, GaryGary Havelock   Wielka Brytania 1992 1 1
54. Moran, ShawnShawn Moran   Stany Zjednoczone 1985–1988 2 2
55. Boocock, EricEric Boocock   Wielka Brytania[b] 1970 1 1
Boocock, NigelNigel Boocock   Wielka Brytania[b] 1970 1 1
Holmqvist, HansHans Holmqvist   Szwecja 1972 1 1
Marcinkowski, ZbigniewZbigniew Marcinkowski   Polska 1973 1 1
Henningsen, JanJan Henningsen   Dania 1975 1 1
Müller, EgonEgon Müller   RFN 1977 1 1
Wassermann, HansHans Wassermann   RFN 1977 1 1
Shirra, MitchMitch Shirra   Nowa Zelandia 1984 1 1
Kasper, AntonínAntonín Kasper   Czechosłowacja 1986 1 1
Matoušek, RomanRoman Matoušek   Czechosłowacja 1986 1 1
Thorp, PaulPaul Thorp   Wielka Brytania 1989 1 1
Adorján, ZoltánZoltán Adorján   Węgry 1990 1 1
Tihanyi, SándorSándor Tihanyi   Węgry 1990 1 1
Gunnestad, LarsLars Gunnestad   Norwegia 1991 1 1
Hielm, Tor EinarTor Einar Hielm   Norwegia 1991 1 1
Kyllingstad, EinarEinar Kyllingstad   Norwegia 1991 1 1
Karger, BrianBrian Karger   Dania 1993 1 1

Reprezentacje występujące w mistrzostwach

edytuj
Legenda
  •   – mistrzostwo
  •   – wicemistrzostwo
  •   – trzecie miejsce
  • 4–9 – miejsca 4–9
  •  •  – nie zakwalifikowali się do finału
  •  ••  – zgłoszeni do rozgrywek, ale nie wystąpili lub wycofali się
  •  –  – nie brali udziału
  •    – gospodarz finału
Reprezentacja 1970
 
(7)
1971
 
(7)
1972
 
(7)
1973
 
(7)
1974
 
(7)
1975
 
(7)
1976
 
(7)
1977
 
(7)
1978
 
(7)
1979
 
(7)
1980
 
(7)
1981
 
(7)
1982
 
(7)
1983
 
(7)
1984
 
(7)
1985
 
(7)
1986
 
(9)
1987
 
(9)
1988
 
(9)
1989
 
(9)
1990
 
(9)
1991
 
(7)
1992
 
(7)
1993
 
(7)
  Australia   5 4 7 4 4   5 6 9 7   7 6
  Austria 7 7
  Czechy[d] 5 4 5 6 7 4 4 4 7 6   5 7 7 5 6
  Dania 7             5                     5  
  Finlandia 6 7 6 5 6 5
  Jugosławia 6 6 7 Istnienie
reprezentacji
zakończone
rozpadem
Jugosławii
[e]
  Niemcy[f] 6   6 7 6 6 8 4 9 4
  Norwegia 5  
  Nowa Zelandia       7   5 5   6 5   6 7   4 5 4 4 5 6
  Polska ••   5   5   7 5       7 9 9 9 7 5
  Rosja[g][h] 4 6 ••
  Stany Zjednoczone 5     4 4         6    
  Szkocja[b] 4 5 6 Szkocja, będąc częścią Wielkiej Brytanii, na skutek decyzji FIM straciła prawo osobnego startu[i]
  Szwecja      
4
          7 4 5 5 4 5   4      
  Węgry 7 6 6   7
  Wielka Brytania[b]     4 4           6         7       8   4
  Włochy 7 8 8 7 8 6 4
Reprezentacja 1970
 
(7)
1971
 
(7)
1972
 
(7)
1973
 
(7)
1974
 
(7)
1975
 
(7)
1976
 
(7)
1977
 
(7)
1978
 
(7)
1979
 
(7)
1980
 
(7)
1981
 
(7)
1982
 
(7)
1983
 
(7)
1984
 
(7)
1985
 
(7)
1986
 
(9)
1987
 
(9)
1988
 
(9)
1989
 
(9)
1990
 
(9)
1991
 
(7)
1992
 
(7)
1993
 
(7)
  Belgia
  Bułgaria
  Francja
  Holandia
  Łotwa Reprezentacja nie brała udziału, była częścią ZSRR
  NRD Istnienie
reprezentacji
zakończone
zjednoczeniem
Niemiec
  Rumunia ••
  Słowenia Reprezentacja nie brała udziału, była częścią Jugosławii
  Szwajcaria
  Ukraina Reprezentacja nie brała udziału, była częścią ZSRR i WNP[h]
1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993
Liczba reprezentacji zgłoszonych do rozgrywek 14 14 14 13 15 14 15 14 15 19 17 18 18 17 18 17 18 19 19 20 19 18 18 20
  1. Pod flagą Wielkiej Brytanii wystąpili zawodnicy Wspólnoty Narodów.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o W latach 70. XX wieku prawo osobnego startu posiadała szkocka federacja, w związku z czym reprezentacja zarządzana przez brytyjską federację występowała jako reprezentacja Anglii.
  3. Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale.
  4. W tym jako Czechosłowacja.
  5. W mistrzostwach nigdy nie brały udziału: Federalna Republika Jugosławii (istniejąca w latach 1992–2003), Serbia i Czarnogóra (2003–2006) oraz Serbia (od 2006).
  6. W tym jako RFN.
  7. W tym jako ZSRR.
  8. a b W 1992 roku zawodnicy poszczególnych republik byłego ZSRR startowali jako reprezentanci Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP).
  9. Brak danych nt. roku, w którym Szkoci stracili prawo osobnego startu. Po raz ostatni na arenie międzynarodowej w rozgrywkach rangi mistrzostw świata wystąpili w sezonie 1977.

Przypisy

edytuj
  1. FIM Speedway of Nations. pzm.pl. [dostęp 2019-06-03]. (ang.).
  2. FIM Speedway World Cup. pzm.pl. [dostęp 2023-07-30]. (ang.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj