Mistrzostwa świata w szachach 1998

Mistrzostwa świata w szachach 1998 – mecz szachowy między Anatolijem Karpowem (ówczesnym mistrzem świata) a Viswanathanem Anandem (zwycięzcą turnieju pretendentów), rozegrany pod egidą Międzynarodowej Federacji Szachowej (FIDE).

Mistrz świata 1998, Anatolij Karpow
Zwycięzca turnieju pretendentów, Viswanathan Anand

Przebieg mistrzostw edytuj

Był to pierwszy z pięciu turniejów rozegranych systemem pucharowym, które zastąpiły obowiązujący w latach 1964–1996 system rozgrywek, wyłaniający rywala dla mistrza świata drogą meczów pretendentów. Turniej w Groningen jako jedyny z tych pięciu nie wyłonił mistrza świata, ale tylko przeciwnika dla ówczesnego czempiona, Anatolija Karpowa i z tego względu traktowany może być również jako jeden z turniejów pretendentów.

W turnieju wzięło udział 97 zawodników (w tym 5 z rankingiem powyżej 2700 punktów), którzy rozegrali 7 rund. W I rundzie rozegrano 34 mecze, natomiast od rundy II do zwycięzców spotkań z rundy I dołączyło 30 zawodników rozstawionych według posiadanego rankingu, którzy kolejne rundy rozegrali według klasycznej drabinki turniejowej. Spośród zawodników klasyfikowanych w pierwszej dziesiątce na świecie w dniu 1 lipca 1997 w turnieju nie wystąpili Garri Kasparow (nr 1), Władimir Kramnik (nr 2) oraz Gata Kamski (nr 7).

W poszczególnych meczach zawodnicy rozgrywali z sobą po dwie partie klasyczne (w finale cztery), następnie – w przypadku wyniku remisowego – pojedynek dwupartiowy tempem przyspieszonym, po nim zaś – w razie konieczności – jeszcze jeden. Jeśli po tych partiach wynik wciąż był remisowy, rozgrywano jedną decydującą partię tempem błyskawicznym, w której losowano kolory bierek i w której grający białymi otrzymywał więcej czasu do namysłu od swojego przeciwnika. Aby jednak awansować, musiał tę partię wygrać – remis premiował awansem zawodnika grającego czarnymi (jak również jego zwycięstwo). System ten spotkał się z niezadowoleniem czołowych arcymistrzów świata, którzy twierdzili, iż zaledwie dwie partie grane tempem klasycznym to dystans praktycznie uniemożliwiający nadrobienie strat po jednej słabiej rozegranej partii. Presja ta dodatkowo wpływała demobilizująco i zwiększała rolę przypadku. Jak pokazał przebieg turnieju, obawy te nie były bezzasadne.

Największymi niespodziankami mistrzostw było wyeliminowanie już w II rundzie czołowych szachistów świata Weselina Topałowa (2745, nr 2 na liście startowej), Wasilija Iwanczuka (2725, nr 3), Walerija Sałowa (2680, nr 8) i Judit Polgár (2670, nr 11). Pozostali faworyci prezentowali dobrą dyspozycję i do półfinałów awans wywalczyli Viswanathan Anand (2765, nr 1 na liście startowej), Boris Gelfand (2695, nr 6), Michael Adams (2680, nr 7) i Nigel Short (2660, nr 14). Anand dosyć łatwo pokonał Gelfanda, natomiast zawodnicy angielscy stoczyli ze sobą zacięty pojedynek, w którym lepszy okazał się Adams. Pojedynek finałowy był bardzo wyrównany. Po ośmiu partiach wynik wynosił 4-4 (wszystkie partie zakończyły się remisami) i o zwycięstwie w całym turnieju zadecydowała jedna partia błyskawiczna, w której Anand pokonał swojego przeciwnika. Dzięki temu, niecały miesiąc później spotkał się w Lozannie z Anatolijem Karpowem w meczu o mistrzostwo świata, ulegając mu w stosunku 3-5[1].

W turnieju wystąpił jeden reprezentant Polski, Michał Krasenkow (2645, nr 24), który awansując do V rundy (czołowej ósemki świata) osiągnął największy sukces w swojej karierze. W pierwszych czterech rundach pokonał on kolejno Paula van der Sterrena (2555, nr 70), Gildardo Garcíę (2480, nr 92), Jewgienija Bariejewa (2670, nr 10) i Zuraba Azmaiparaszwilego (2650, nr 21). W walce o półfinał uległ jednak Nigelowi Shortowi i ostatecznie został sklasyfikowany na miejscach od 5 do 8.

Szczegółowe wyniki (od rundy IV) edytuj

Turniej pretendentów odbył się w dniach 9–30 grudnia w Groningen w Holandii.

1/8 finału Ćwierćfinały Półfinały Finał
                           
           
   Michael Adams  4
   Piotr Swidler  2  
   Michael Adams  2½
     Loek van Wely  1½  
   Loek van Wely  1½
   Kirił Georgiew  ½  
   Michael Adams  4
     Nigel Short  3  
   Ołeksandr Bielawski  1
   Nigel Short  3  
   Nigel Short  2
     Michał Krasenkow  0  
   Zurab Azmaiparaszwili   3
   Michał Krasenkow  4  
   Michael Adams  4
     Viswanathan Anand  5
   Władisław Tkaczow  2½
   Boris Gelfand  3½  
   Boris Gelfand  2½
     Aleksiej Driejew  1½  
   Aleksiej Driejew  3
   Wadim Zwiagincew  1  
   Boris Gelfand  ½
     Viswanathan Anand  1½  
   Zoltán Almási  0
 
   Viswanathan Anand  2  
   Viswanathan Anand  1½
     Aleksiej Szyrow  ½  
   Wladimir Hakopian  ½
   Aleksiej Szyrow  1½  


Mecz o mistrzostwo świata 1998 edytuj

Lozanna, styczeń 1998 (partie 7 i 8 w tempie szachów szybkich)

Partia Data Białe Wynik Czarne Wynik bieżący
1 02.01.1998 Karpow 1–0 Anand Karpow prowadzi 1–0
2 03.01.1998 Anand 1–0 Karpow remis 1–1
3 04.01.1998 Karpow ½–½ Anand remis 1½–1½
4 06.01.1998 Anand 0–1 Karpow Karpow prowadzi 2½–1½
5 07.01.1998 Karpow ½–½ Anand Karpow prowadzi 3–2
6 08.01.1998 Anand 1–0 Karpow remis 3–3
7 09.01.1998 Karpow 1–0 Anand Karpow prowadzi 4–3
8 09.01.1998 Anand 0–1 Karpow Karpow wygrywa 5–3

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj