Mizael (metropolita kijowski)
Mizael (zm. 1480) – metropolita kijowski w latach 1476–1480[1].
| Metropolita kijowski | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data urodzenia |
nie później niż 1420 |
| Data śmierci |
1480 |
| Metropolita kijowski | |
| Okres sprawowania |
1476–1480 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne |
przed 1476 |
| Prezbiterat |
przed 1476 |
| Chirotonia biskupia |
przed 1476 |
Życiorys edytuj
Przed wyborem na metropolitę kijowskiego w 1474 był biskupem smoleńskim. Pochodził z litewskiej rodziny bojarskiej[2], której nazwisko podawane jest jako Pstrucki[2] lub Piestrucz[3]. Kazimierz IV Jagiellończyk zażądał od niego przyjęcia unii florenckiej przed intronizacją na urząd metropolity. Mizael, którego stan zdrowia był już zły, zgodził się. W liście do papieża Sykstusa IV wysłanym w 1476 potwierdził swój zamiar, równocześnie jednak domagał się przysłania do Polski dwóch legatów, przedstawicieli Kościoła wschodniego i zachodniego, którzy wyjaśniliby duchowieństwu i wiernym szczegóły różnic między Kościołami oraz postanowień soboru florenckiego[2].
Fakt wyrażenia przez Mizaela zgody na unię kościelną wywołał sprzeciw patriarchy Konstantynopola, który wyświęcił na metropolitę kijowskiego Spirydona, działającego na ziemiach litewskich archimandrytę. Został on jednak wygnany z Rzeczypospolitej, nie zyskał również uznania w Wielkim Księstwie Moskiewskim, dokąd następnie się udał i został ostatecznie uwięziony w Monasterze Terapontowskim. Jego usunięcie pozwoliło na objęcie urzędu przez Mizaela, który pozostawał metropolitą kijowskim do śmierci w 1480[2].
Kontrowersje budziła dalsza część posłania Mizaela. W 1605 list metropolity opublikował Hipacy Pociej, wcześniej był on uważany za zaginiony (papież nigdy zresztą na niego nie odpowiedział). Przedstawiony przez niego tekst Mizaela zawierał zapewnienia o szacunku prawosławnych Rusinów dla papieża[2]. Kilku badaczy (Antoni Mironowicz, ks. Jan Nepomucen Fijałek, metropolita Makary (Bułgakow)) wyrażało przekonanie, że był on siedemnastowiecznym falsyfikatem, o czym miały świadczyć m.in. błędne tytuły domniemanych sygnatariuszy tekstu z grona polsko-litewskiej szlachty oraz niewłaściwe określenie Monasteru Kijowsko-Pieczerskiego[2]. Jednak pod koniec XX w. odnaleziono dwa rękopisy z wieku XVI, powstałe na długo przed unią brzeską, potwierdzające, że tekst, który opublikował w 1605 r. metropolita Hipacy Pociej, nie był w żadnym punkcie zmieniony[4][5].
Przypisy edytuj
- ↑ Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 859. ISBN 83-60456-02-X.
- ↑ a b c d e f Mironowicz A.: Kościół prawosławny w Polsce. Białostockie Towarzystwo Historyczne, 2006, s. 185–187. ISBN 83-60456-02-X.
- ↑ W. Tiepłowa, Православная церковь Беларуси конец XV – начало XX в
- ↑ Русина О., Мисаїлове послання Сиксту IV за Синодальним списком // Український археографічний щорічник. – Нова серія. – Вип. 7. / Український археографічний збірник. – Київ–Нью-Йорк, 2002. – Т. 10. – s. 283–285. [zarchiwizowane].
- ↑ Заторський Н., «Послання Мисаїла» за Смоленським списком // Український археографічний щорічник. – Нова серія. – Вип. 18 / Український археографічний збірник. – Київ, 2013. – Т. 21. – s. 401–428.