Mleczaj olszowy (Lactarius obscuratus (Lasch) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulales)[1].

Mleczaj olszowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

mleczaj

Gatunek

mleczaj olszowy

Nazwa systematyczna
Lactarius obscuratus (Lasch) Fr.
Epicr. syst. mycol.: 346 (Uppsala, 1838)
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie i Azji

Systematyka edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Gatunek Lactarius obscuratus został zdiagnozowany taksonomicznie (jako Agaricus obscuratus) przez Wilhelma Lascha w Linnaea z 1828. Do rodzaju Lactarius został przeniesiony przez Eliasa Friesa w Epicrisis systematis mycologici z 1838 r. Diagnoza taksonomiczna:

53. L. obscuratus, pileo leviter carnoso e convexo umbilicato glabro substriate azono brunneo-fuliginoso, stipite e farcto cavo tenui, lamellis subconfertis lutescentibus, lacte subdulci albo. Lasch! Linn. III. n. 71. Cfr. p. 430 (lusus lacte aqueo in paludosis) Secr. n. 456? Fl. Dan. t. 1674. In nemoribus silvaticis. Minor, fragilis, pileo vix unciali, primo papillato colore varius fere ut L. subdulcis, cui vulgo subsumtus.

Niektóre synonimy łacińskie[2]:

  • Agaricus obnubilus Lasch 1828
  • Agaricus obscuratus Lasch 1828
  • Lactarius obnubilus (Lasch) Fr. 1874
  • Lactarius obnubilus (Lasch) Fr. 1874 var. obnubilus
  • Lactarius obscuratus (Lasch) Fr. 1838 f. obscuratus
  • Lactarius obscuratus var. radiatus (J.E. Lange) Romagn. 1974
  • Lactarius radiatus J.E. Lange (1940)
  • Lactarius radiatus J.E. Lange 1940 f. radiatus
  • Lactifluus obnubilus (Lasch) Kuntze 1891

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., przez Alinę Skirgiełło gatunek ten opisywany był jako mleczaj przyćmiony[3].

Morfologia edytuj

Kapelusz

Wklęsło-rozpostarty, często z garbkiem, średnicy 1–3 cm, barwy żółtawo-cielistej, cielisto-brązowawej lub czerwono-brązowej, u młodych owocników czasem lekko oliwkowej. Powierzchnia kapelusza jest pokryta suchą skórką, a brzeg żłobkowany i prześwitujący, czasami pomarszczony[4].

Hymenofor

Blaszkowy, blaszki cielisto-brązowawe, blade, przyrośnięte do trzonu[4].

Trzon

Cylindryczny, pusty w środku, barwy podobnej jak kapelusz, u podstawy czasem filcowaty, białożółtawy[4].

Miąższ

Okrągłokomórkowy, o kruchości charakterystycznej dla gołąbkowatych (Russulaceae), o łagodnym smaku, wydzielający białawe, niezmienne mleczko[4].

Zarodniki

Kulistawo-eliptyczne, o wymiarach 6,5–8,5 × 5,5–6,5 μm, o brodawkowatej powierzchni (z nielicznymi połączeniami między brodawkami), pozbawione pory rostkowej. Wysyp zarodników amyloidalny[4].

Występowanie edytuj

Organizmy rozwijające się w glebie. Grzyby z tego gatunku rozwijają się wyłącznie w obecności olsz, na torfowiskach, na niezbyt wilgotnym podłożu. Wytwarzają owocniki od czerwca do października[4].

Znaczenie edytuj

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny[4].

Przypisy edytuj

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. Warszawa: 2006, s. 402, 430. ISBN 83-7404-513-2.