Moczara sierpowata (Dichelyma falcatum Hedw.) – gatunek mchu należący do rodziny zdrojkowatych(inne języki).

Moczara sierpowata
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

prątniki

Rząd

rokietowce

Rodzina

zdrojkowate

Rodzaj

moczara

Gatunek

moczara sierpowata

Nazwa systematyczna
Dichelyma falcatum (Hedw.) Myrin
Kongl. Vetensk. Acad.Handl. 1832: 274. 1833. [3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Występuje głównie w regionach górskich i w tajdze, a jego zasięg występowania ograniczony jest do holarktyki[5][6]. Najliczniejsze stanowiska ma na Półwyspie Fennoskandzkim, w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych oraz w Rosji[7]. W Polsce również odnotowano występowanie tego gatunku[7].

Morfologia edytuj

 
Listek

Pokrój

Rośliny osiągają od 5 do 15 cm wysokości, są zielone, żółte lub żółto-brązowe[6][3].

Gametofit

Listki mają od 3 do 6 mm długości, od 0,8 do 1,3 mm szerokości oraz przyjmują lancetowaty kształt[6][3]. Są gęsto upakowane, a łodyżka jest słabo widoczna[6]. Łodyżka zabarwiona jest na czerwonobrązowo, brązowo lub czarniawo[6].

Sporofit

Sety osiągają długość od 1 do 1,5 cm. Zarodnie mają kształt podłużny i cylindryczny i mają długość od 1 do 2 mm, a zarodniki mierzą od 12 do 14 µm[3].

Ekologia edytuj

Gatunek występuje w wilgotnych miejscach, wzdłuż brzegów jezior i rzek, w okresowo zalewanych dolinach cieków oraz w lasach bagiennych. Rośnie na skałach, głazach, a także na pniach i korzeniach drzew oraz krzewów[8].

Mech ten zazwyczaj rośnie w jednorodnych skupiskach, rzadziej razem z innymi gatunkami mchów[6].

Status i ochrona edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody uznawany jest za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern)[8].

Gatunek objęty jest w Polsce ochroną ścisłą od 2004 r.[9] Jego status ochronny potwierdzony został w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 w sprawie ochrony gatunkowej roślin[10].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. B. Goffinet, W.R. Buck, Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2022-06-20] (ang.).
  3. a b c d Dichelyma falcatum in Flora of North America [online], eFloras Flora of North America [dostęp 2023-03-10] (ang.).
  4. Dichelyma falcatum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Gert Steen Mogensen. Dichelyma Falcatum (Hedw.) Myr., a Phytogeographically Interesting Moss New to Greenland (Musci, Fontinalaceae). „Lindbergia”. Oikos Editorial Office. 
  6. a b c d e f untitled - 111-120 Dichelyma.pdf [online], Arctoa [dostęp 2023-03-10] (ang. • ros.).
  7. a b Dichelyma falcatum Myrin, 1833 [online], GBIF [dostęp 2023-03-10] (ang.).
  8. a b Dichelyma falcatum [online], IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2023-03-10] (ang.).
  9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764.
  10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409.