Modest Musorgski

Modest Pietrowicz Musorgski (ros. Моде́ст Петро́вич Му́соргский [mɐˈdɛst pʲɪˈtrovʲɪtɕ ˈmusərkskʲɪj], ur. 9 marca^?/21 marca 1839 w Karewie, obwód pskowski, zm. 16 marca^?/28 marca 1881 w Sankt Petersburgu) – rosyjski kompozytor.

Modest Musorgski

Моде́ст Петро́вич Му́соргский

Modest Musorgski (1870)
Imię i nazwisko	Modest Pietrowicz Musorgski
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1839 Karewo, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	28 marca 1881 Sankt Petersburg
Zawód, zajęcie	kompozytor

Portet Modesta Pietrowicza Musorgskiego autorstwa Ilii Riepina. Namalowany w szpitalu w dniach 2-5 marca 1881 na kilka dni przed śmiercią kompozytora

Noc na Łysej Górze w wykonaniu Skidmore College Orchestra.

Życiorys

Pochodził z bogatej rodziny Musorgskich, porzucił karierę oficera, aby zająć się muzyką. Musorgski grał na fortepianie i po krótkiej nauce rozpoczął komponowanie, chociaż nigdy nie uzyskał formalnego wykształcenia muzycznego. Związany z grupą znaną jako Potężna Gromadka, której celem było poszukiwanie nowych środków wyrazu muzyki rosyjskiej, odrzucających ślepe kopiowanie wzorców zachodnich i czerpania inspiracji z muzyki ludowej.

Twórczość

Charakterystyka

W duchu ideologii pokolenia radykalnej inteligencji rosyjskiej lat 60. XIX wieku Musorgski opowiadał się za odrzuceniem sentymentalizmu, klasycystycznych form sztuki i melodramatu, przyjęciem zasady realizmu, uznania, że każde zjawisko w świecie warte jest swojego artystycznego przedstawienia. W szczególności pojmował muzykę jako środek kontaktu artysty z ludem, możliwość wejścia we wspólnotę z nim. Jak pisze Billington

Usiłował odtworzyć w muzyce motywy hipnotycznego powtórzenia charakterystycznego dla ustnej tradycji ludu rosyjskiego, gwar targu w Niżnym Nowogrodzie i tajemne pomruki samej natury.

W celu stworzenia rosyjskiej muzyki narodowej Musorgski zwrócił się ku teatrowi muzycznemu i ostatnie trzynaście lat życia poświęcił przede wszystkim na tworzenie dwóch oper opartych fabularnie na wydarzeniach z historii Rosji – Borysa Godunowa i Chowańszczyzny.

Do jego najsłynniejszych dzieł należą:

• Obrazki z wystawy – cykl miniatur fortepianowych
• Bez słońca – cykl pieśni
• Pieśni i tańce śmierci – cykl pieśni
• W Izbie dziecięcej – cykl pieśni
• Borys Godunow – opera
• Chowańszczyzna – opera
• Świt nad rzeką Moskwą – wstęp do opery Chowańszczyzna
• Noc na Łysej Górze – poemat symfoniczny

Popularyzacja muzyki Musorgskiego

W 1971 zespół Emerson, Lake and Palmer, wykonujący rocka symfonicznego i progresywnego, stworzył album muzyczny Pictures at an Exhibition (Obrazki z wystawy). Album ten jest luźną adaptacją cyklu miniatur fortepianowych Musorgskiego i fragmentów poematu symfonicznego Noc na Łysej Górze. Innym zespołem muzyki popularnej adaptującym utwory Musorgskiego był Mekong Delta, zespół z Niemiec, grający progresywny thrash metal. Ponadto japoński muzyk Isao Tomita, kompozytor i wykonawca muzyki elektronicznej, nagrał swoją wersję Obrazków z wystawy (Pictures at an Exhibition) w 1975 roku. Także zespół Tangerine Dream wykorzystał Obrazki z wystawy na swojej płycie Turn of the Tides z 1994 roku.

Zobacz też

• Emerson, Lake and Palmer

Bibliografia

• Modest Mussorgsky w bazie AllMusic (ang.)

Linki zewnętrzne

• Modest Musorgski – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• Twórczość Modesta Musorgskiego w zbiorach Biblioteki Narodowej na portalu Polona