Moduł:Kalendarium/08-18
Moduł danych z listą wydarzeń, których rocznica przypada 18 sierpnia.
Ten artykuł zawiera treści wydzielone lub skopiowane z innego artykułu Wikipedii. Zawarta tu treść pochodzi w całości lub w części z artykułu Wikiprojekt:Rocznice/ekspozycje/08-18. Zobacz pełną listę autorów tego artykułu. Treści pochodzące z Wikipedii są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
- 2024 (lata zakończone na 4 lub 9) – 15 wydarzeń, 5 grup plików, 2794 znaki
- 2025 (lata zakończone na 0 lub 5) – 10 wydarzeń, 4 grupy plików, 1701 znaków
- 2026 (lata zakończone na 1 lub 6) – 13 wydarzeń, 3 grupy plików, 2028 znaków
- 2027 (lata zakończone na 2 lub 7) – 8 wydarzeń, 4 grupy plików, 1772 znaki
- 2028 (lata zakończone na 3 lub 8) – 8 wydarzeń, 5 grup plików, 1724 znaki
- INNE – 2 wydarzenia, 0 grup plików, 110 znaków
Instrukcja dla modułu |
---|
Każdy rekord zawiera następujące parametry:
((mały opis umieszczany w treści wydarzenia||opis alt|nazwa pliku na commons)).
Pod jednym opisem można umieścić więcej plików podając kolejne pary: ((mały opis umieszczany w treści wydarzenia||opis alt X|nazwa pliku X na commons|opis alt Y|nazwa pliku Y na commons ...)). Przykład jest w Moduł:Kalendarium/03-04 w roku 1678, gdzie podlinkowane są 3 pliki dźwiękowe.
|
[edytuj]
2024
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1774 – urodził się amerykański podróżnik i odkrywca Meriwether Lewis (na portrecie), który w latach 1803–1806 razem z Williamem Clarkiem odbył naukowo-badawczą ekspedycję, której celem były zachodnie tereny Ameryki Północnej; wyprawa zakończyła się sukcesem, a podróżnicy po dotarciu do wybrzeży Pacyfiku powrócili do Stanów Zjednoczonych
- 1824 – urodziła się francuska pisarka, dziennikarka, działaczka polityczna i feministka działająca pod pseudonimem André Léo (na portrecie)
- 1894 – w Ostrawie otwarto pierwszą linię tramwaju parowego
- 1904 – w niemieckiej wówczas Kłajpedzie uruchomiono wąskotorową komunikację tramwajową
- 1944 – 18. dzień powstania warszawskiego: od rana trwało bombardowanie Starego Miasta, zwłaszcza okolic Rynku i Banku Polskiego przy ul. Bielańskiej; już czwarty dzień zaciętych walk wokół terenu Politechniki, nadal będącej w rękach powstańców – więcej w kalendarium
- 1944 – wojna na Pacyfiku: amerykański okręt podwodny zatopił japoński lotniskowiec Taiyō
- 1954 – urodził się polski naukowiec i pisarz Janusz Leon Wiśniewski
2025
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1830 – urodził się Franciszek Józef I (na portrecie), cesarz Austrii i król Węgier
- 1850 – zmarł pisarz francuski Honoré de Balzac, jeden z najważniejszych twórców współczesnej powieści europejskiej, autor monumentalnego cyklu powieściowego Komedia ludzka
- 1885 – urodził się polski malarz żydowskiego pochodzenia Roman Kramsztyk (sportretowany przez Eugeniusza Zaka), autor portretów, aktów, pejzaży oraz cyklu rysunków z getta
- 1920 – w życie weszła dziewiętnasta poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych pozwalająca głosować kobietom
- 1925 – spółka z o.o. Polskie Radio dostała monopolistyczną koncesję na eksploatację radiofonii w Polsce; fakt ten przyjęto z dużym zaskoczeniem, spodziewano się koncesji dla mającego już doświadczenie i warunki techniczne Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego
- 1965 – zmarł polski kompozytor, pianista, skrzypek i dyrygent Jerzy Harald, autor m.in. piosenek „Brzydula i rudzielec”, „Wrocławska piosenka” z repertuaru Marii Koterbskiej
- 1990 – zmarł amerykański psycholog B.F. Skinner, opracował postawy współczesnej psychologii behawioralnej, skonstruowane przez niego urządzenie klatka Skinnera służy do badania zachowań zwierząt doświadczalnych
2026
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1786 – Reykjavík otrzymał prawa miejskie
- 1886 – urodził się żydowski poeta, publicysta i działacz anarchistyczny Szolem Szwarcbard (na fotografii), zabójca prezydenta Ukraińskiej Republiki Ludowej Symona Petlury
- 1906 – Wanda Krahelska z Organizacji Bojowej PPS dokonała nieudanego zamachu na generała-gubernatora warszawskiego Gieorgija Skałona
- 1916 – Dąbrowa Górnicza, będąc pod administracją austriacką, uzyskała prawa miejskie
- 1936 – urodził się Robert Redford, amerykański aktor (Jeremiah Johnson, Kandydat, Żądło, Trzy dni Kondora, Pożegnanie z Afryką) i reżyser (Zaklinacz koni)
- 1946 – urodziła się polska piosenkarka Irena Jarocka (na fotografii), popularna zwłaszcza w latach 60. i 70., do jej repertuaru należą przeboje „Motylem jestem”, „Odpływają kawiarenki”, „Gondolierzy znad Wisły”
- 1996 – podczas mityngu w niemieckim Eberstadt Artur Partyka ustanowił aktualny rekord Polski w skoku wzwyż (2,38 m)
2027
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1227 – zmarł Czyngis-chan, wielki chan Mongołów – twórca imperium, które z czasem objęło niemal połowę Starego Świata
- 1572 – król Nawarry Henryk IV pojął za żonę francuską księżniczkę Małgorzatę de Valois; ze względu na różnice konfesji przyszłych małżonków ceremonia odbyła się na dziedzińcu paryskiej katedry Notre-Dame, zaś sam ślub miał być symbolicznym aktem braterstwa między hugenotami a katolikami – 6 dni później rozpętała się tzw. „noc św. Bartłomieja”
- 1672 – wojna polsko-turecka: rozpoczęło się oblężenie Kamieńca Podolskiego (mapa twierdzy z 1691 roku) przez wojska osmańskie
- 1772 – konfederacja barska: wojska rosyjskie złamały obronę twierdzy jasnogórskiej
- 1932 – pierwszy samotny przelot nad Atlantykiem w trudniejszym kierunku zachodnim, dokonany przez szkockiego pilota Jim Mollisona na lekkim samolocie sportowym de Havilland Puss Moth
- 1937 – urodził się polski pisarz i poeta Edward Stachura (na fotografii)
- 1957 – podczas wyprawy ratunkowej w alpejskim masywie Mont Blanc zginął Wawrzyniec Żuławski, polski kompozytor, pisarz, taternik i ratownik górski
2028
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1373 – zachowując tytuł elektora Rzeszy, ostatni margrabia z rodu Wittelsbachów – Otto V Leniwy – za pół miliona talarów sprzedał cesarzowi Karolowi IV Marchię Brandenburską
- 1503 – zmarł papież Aleksander VI Borgia, osierociwszy Cezara, Lukrecję i Joffrego
- 1868 – francuski astronom Pierre Janssen, badając widmo korony słonecznej w trakcie zaćmienia, odkrył hel (na fotografii hel świecący w silnym polu elektrycznym)
- 1933 – urodził się reżyser filmowy i teatralny, aktor, scenarzysta i producent filmowy Roman Polański (Dziecko Rosemary, Chinatown, Dziewiąte wrota, Pianista); tegoż dnia w Berlinie zaprezentowano pierwszy egzemplarz Volksempfänger („ludowego radioodbiornika”), dzięki któremu upowszechniono dostęp do radia i nadawanej drogą radiową propagandy narodowosocjalistycznego państwa niemieckiego
- 1983 – zmarł architekt, historyk architektury i konserwator zabytków Jan Zachwatowicz, przed wojną m.in. projektant wartowni na Westerplatte, a po wojnie autor koncepcji odbudowy warszawskiej Starówki
- 1988 – zmarł polski grafik (drzeworyt, sucha igła) i rysownik Tadeusz Kulisiewicz (na fotografii wykonanej przez Benedykta Jerzego Dorysa)
2029
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1829 – podczas koncertu w Wiedniu Fryderyk Chopin po raz pierwszy wykonał publicznie swoje Rondo à la Krakowiak (na ilustracji początkowe nuty utworu)
- 1899 – urodził się polski artysta estradowy Ludwik Sempoliński, aktor teatralny i filmowy, reżyser, tancerz, piosenkarz, pedagog
- 1919 – I powstanie śląskie: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Godowem
- 1929 – Józef Stefański wygrał 2. Tour de Pologne
- 1944 – 18. dzień powstania warszawskiego: od rana trwało bombardowanie Starego Miasta, zwłaszcza okolic Rynku i Banku Polskiego przy ul. Bielańskiej; już czwarty dzień zaciętych walk wokół terenu Politechniki, nadal będącej w rękach powstańców – więcej w kalendarium
- 1949 – uchwalono komunistyczną Konstytucję Węgier
- 2009 – Gruzja wystąpiła ze Wspólnoty Niepodległych Państw
2030
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 690 – Wu Zetian (na portrecie) została jedyną kobietą-cesarzem w historii Chin
- 1830 – urodził się Franciszek Józef I, cesarz Austrii i król Węgier
- 1850 – zmarł pisarz francuski Honoré de Balzac, jeden z najważniejszych twórców współczesnej powieści europejskiej, autor monumentalnego cyklu powieściowego Komedia ludzka
- 1920 – w życie weszła dziewiętnasta poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych pozwalająca głosować kobietom
- 1940 – urodził się polski pianista i kompozytor jazzowy Adam Makowicz; tegoż dnia zmarł amerykański przedsiębiorca Walter Chrysler, pionier automobilizmu w USA
- 1990 – zmarł amerykański psycholog B.F. Skinner (na fotografii), opracował postawy współczesnej psychologii behawioralnej, skonstruowane przez niego urządzenie klatka Skinnera służy do badania zachowań zwierząt doświadczalnych
2031
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1201 – biskup Albert von Buxhövden założył Rygę
- 1611 – urodziła się Ludwika Maria, księżniczka mantuańska z rodu Gonzaga, polska królowa jako żona dwóch królów: Władysława IV i Jana II Kazimierza
- 1881 – Henryk Sienkiewicz poślubił Marię Szetkiewiczównę
- 1891 – około 700 osób zginęło w wyniku przejścia huraganu nad Martyniką na Karaibach
- 1946 – urodziła się polska piosenkarka Irena Jarocka (na fotografii), popularna zwłaszcza w latach 60. i 70., do jej repertuaru należą przeboje „Motylem jestem”, „Odpływają kawiarenki”, „Gondolierzy znad Wisły”
- 1971 – wojna wietnamska: Australia i Nowa Zelandia wycofały wojska z Wietnamu
2032
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1572 – król Nawarry Henryk IV pojął za żonę francuską księżniczkę Małgorzatę de Valois; ze względu na różnice konfesji przyszłych małżonków ceremonia odbyła się na dziedzińcu paryskiej katedry Notre-Dame, zaś sam ślub miał być symbolicznym aktem braterstwa między hugenotami a katolikami – 6 dni później rozpętała się tzw. „noc św. Bartłomieja”
- 1672 – wojna polsko-turecka: rozpoczęło się oblężenie Kamieńca Podolskiego (mapa twierdzy z 1691 roku) przez wojska osmańskie
- 1772 – konfederacja barska: wojska rosyjskie złamały obronę twierdzy jasnogórskiej
- 1932 – urodził się Luc Montagnier, francuski mikrobiolog, wirusolog, współodkrywca (wraz z Françoise Barré-Sinoussi) wirusa HIV (na ilustracji schemat budowy), laureat nagrody Nobla w roku 2008; tegoż dnia pierwszy samotny przelot nad Atlantykiem w trudniejszym kierunku zachodnim, dokonany przez szkockiego pilota Jim Mollisona na lekkim samolocie sportowym de Havilland Puss Moth
- 1937 – urodził się polski pisarz i poeta Edward Stachura
- 1957 – podczas wyprawy ratunkowej w alpejskim masywie Mont Blanc zginął Wawrzyniec Żuławski, polski kompozytor, pisarz, taternik i ratownik górski
2033
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1373 – zachowując tytuł elektora Rzeszy, ostatni margrabia z rodu Wittelsbachów – Otto V Leniwy – za pół miliona talarów sprzedał cesarzowi Karolowi IV Marchię Brandenburską
- 1503 – zmarł papież Aleksander VI Borgia (na portrecie), osierociwszy Cezara, Lukrecję i Joffrego
- 1893 – modernistyczny pisarz i poeta Stanisław Przybyszewski poślubił w Berlinie norweską pianistkę i literatkę Dagny Juel
- 1933 – urodził się reżyser filmowy i teatralny, aktor, scenarzysta i producent filmowy Roman Polański (Dziecko Rosemary, Chinatown, Dziewiąte wrota, Pianista); tegoż dnia w Berlinie zaprezentowano pierwszy egzemplarz Volksempfänger („ludowego radioodbiornika”), dzięki któremu upowszechniono dostęp do radia i nadawanej drogą radiową propagandy narodowosocjalistycznego państwa niemieckiego (na fotografii))
- 1983 – zmarł architekt, historyk architektury i konserwator zabytków Jan Zachwatowicz, przed wojną m.in. projektant wartowni na Westerplatte, a po wojnie autor koncepcji odbudowy warszawskiej Starówki
Wszystkie rocznice
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Agapita, Agapit, Bogusław, Bronisław, Eryka, Eryk, Firmin, Helena, Ilona, Jan, Klara, Laura, Lena, Ludwik, Paula, Sancja, Tacjana, Tworzysława, Włodzimir i Żyrosława
Wybrane rocznice:
- 690 – Wu Zetian (na portrecie) została jedyną kobietą-cesarzem w historii Chin
- 1201 – biskup Albert von Buxhövden założył Rygę
- 1227 – zmarł Czyngis-chan, wielki chan Mongołów – twórca imperium, które z czasem objęło niemal połowę Starego Świata
- 1373 – zachowując tytuł elektora Rzeszy, ostatni margrabia z rodu Wittelsbachów – Otto V Leniwy – za pół miliona talarów sprzedał cesarzowi Karolowi IV Marchię Brandenburską
- 1503 – zmarł papież Aleksander VI Borgia (na portrecie), osierociwszy Cezara, Lukrecję i Joffrego
- 1572 – król Nawarry Henryk IV pojął za żonę francuską księżniczkę Małgorzatę de Valois (oboje na miniaturze z modlitewnika Katarzyny Medycejskiej); ze względu na różnice konfesji przyszłych małżonków ceremonia odbyła się na dziedzińcu paryskiej katedry Notre-Dame, zaś sam ślub miał być symbolicznym aktem braterstwa między hugenotami a katolikami – 6 dni później rozpętała się tzw. „noc św. Bartłomieja”
- 1611 – urodziła się Ludwika Maria, księżniczka mantuańska z rodu Gonzaga, polska królowa jako żona dwóch królów: Władysława IV i Jana II Kazimierza
- 1672 – wojna polsko-turecka: rozpoczęło się oblężenie Kamieńca Podolskiego (mapa twierdzy z 1691 roku) przez wojska osmańskie
- 1772 – konfederacja barska: wojska rosyjskie złamały obronę twierdzy jasnogórskiej
- 1774 – urodził się amerykański podróżnik i odkrywca Meriwether Lewis (na portrecie), który w latach 1803–1806 razem z Williamem Clarkiem odbył naukowo-badawczą ekspedycję, której celem były zachodnie tereny Ameryki Północnej; wyprawa zakończyła się sukcesem, a podróżnicy po dotarciu do wybrzeży Pacyfiku powrócili do Stanów Zjednoczonych
- 1786 – Reykjavík otrzymał prawa miejskie
- 1824 – urodziła się francuska pisarka, dziennikarka, działaczka polityczna i feministka działająca pod pseudonimem André Léo (na portrecie)
- 1829 – podczas koncertu w Wiedniu Fryderyk Chopin po raz pierwszy wykonał publicznie swoje Rondo à la Krakowiak (na ilustracji początkowe nuty utworu)
- 1830 – urodził się Franciszek Józef I (na portrecie), cesarz Austrii i król Węgier
- 1850 – zmarł pisarz francuski Honoré de Balzac, jeden z najważniejszych twórców współczesnej powieści europejskiej, autor monumentalnego cyklu powieściowego Komedia ludzka
- 1868 – francuski astronom Pierre Janssen, badając widmo korony słonecznej w trakcie zaćmienia, odkrył hel (na fotografii hel świecący w silnym polu elektrycznym)
- 1881 – Henryk Sienkiewicz poślubił Marię Szetkiewiczównę
- 1885 – urodził się polski malarz żydowskiego pochodzenia Roman Kramsztyk (sportretowany przez Eugeniusza Zaka), autor portretów, aktów, pejzaży oraz cyklu rysunków z getta
- 1886 – urodził się żydowski poeta, publicysta i działacz anarchistyczny Szolem Szwarcbard (na fotografii), zabójca prezydenta Ukraińskiej Republiki Ludowej Symona Petlury
- 1891 – około 700 osób zginęło w wyniku przejścia huraganu nad Martyniką na Karaibach
- 1893 – modernistyczny pisarz i poeta Stanisław Przybyszewski poślubił w Berlinie norweską pianistkę i literatkę Dagny Juel (oboje na fotografii)
- 1894 – w Ostrawie otwarto pierwszą linię tramwaju parowego (na fotografii)
- 1899 – urodził się polski artysta estradowy Ludwik Sempoliński, aktor teatralny i filmowy, reżyser, tancerz, piosenkarz, pedagog
- 1904 – w niemieckiej wówczas Kłajpedzie uruchomiono wąskotorową komunikację tramwajową
- 1906 – Wanda Krahelska z Organizacji Bojowej PPS dokonała nieudanego zamachu na generała-gubernatora warszawskiego Gieorgija Skałona
- 1916 – Dąbrowa Górnicza, będąc pod administracją austriacką, uzyskała prawa miejskie
- 1919 – I powstanie śląskie: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Godowem
- 1920 – w życie weszła dziewiętnasta poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych pozwalająca głosować kobietom
- 1925 – spółka z o.o. Polskie Radio dostała monopolistyczną koncesję na eksploatację radiofonii w Polsce; fakt ten przyjęto z dużym zaskoczeniem, spodziewano się koncesji dla mającego już doświadczenie i warunki techniczne Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego
- 1929 – Józef Stefański wygrał 2. Tour de Pologne
- 1932 – urodził się Luc Montagnier, francuski mikrobiolog, wirusolog, współodkrywca (wraz z Françoise Barré-Sinoussi) wirusa HIV (na ilustracji schemat budowy), laureat nagrody Nobla w roku 2008; tegoż dnia pierwszy samotny przelot nad Atlantykiem w trudniejszym kierunku zachodnim, dokonany przez szkockiego pilota Jim Mollisona na lekkim samolocie sportowym de Havilland Puss Moth
- 1933 – urodził się reżyser filmowy i teatralny, aktor, scenarzysta i producent filmowy Roman Polański (Dziecko Rosemary, Chinatown, Dziewiąte wrota, Pianista); tegoż dnia w Berlinie zaprezentowano pierwszy egzemplarz Volksempfänger („ludowego radioodbiornika”), dzięki któremu upowszechniono dostęp do radia i nadawanej drogą radiową propagandy narodowosocjalistycznego państwa niemieckiego (na fotografii))
- 1936 – urodził się Robert Redford (na fotografii), amerykański aktor (Jeremiah Johnson, Kandydat, Żądło, Trzy dni Kondora, Pożegnanie z Afryką) i reżyser (Zaklinacz koni)
- 1937 – urodził się polski pisarz i poeta Edward Stachura (na fotografii)
- 1940 – urodził się polski pianista i kompozytor jazzowy Adam Makowicz; tegoż dnia zmarł amerykański przedsiębiorca Walter Chrysler, pionier automobilizmu w USA
- 1944 – 18. dzień powstania warszawskiego: od rana trwało bombardowanie Starego Miasta, zwłaszcza okolic Rynku i Banku Polskiego przy ul. Bielańskiej; już czwarty dzień zaciętych walk wokół terenu Politechniki, nadal będącej w rękach powstańców – więcej w kalendarium
- 1944 – wojna na Pacyfiku: amerykański okręt podwodny zatopił japoński lotniskowiec Taiyō
- 1946 – urodziła się polska piosenkarka Irena Jarocka (na fotografii), popularna zwłaszcza w latach 60. i 70., do jej repertuaru należą przeboje „Motylem jestem”, „Odpływają kawiarenki”, „Gondolierzy znad Wisły”
- 1949 – uchwalono komunistyczną Konstytucję Węgier
- 1954 – urodził się polski naukowiec i pisarz Janusz Leon Wiśniewski (na fotografii)
- 1957 – podczas wyprawy ratunkowej w alpejskim masywie Mont Blanc zginął Wawrzyniec Żuławski, polski kompozytor, pisarz, taternik i ratownik górski
- 1965 – zmarł polski kompozytor, pianista, skrzypek i dyrygent Jerzy Harald, autor m.in. piosenek „Brzydula i rudzielec”, „Wrocławska piosenka” z repertuaru Marii Koterbskiej
- 1966 – rewolucja kulturalna: na pekińskim Placu Niebiańskiego Spokoju odbył się wiec Mao Zedonga z udziałem 1 mln hunwejbinów
- 1971 – wojna wietnamska: Australia i Nowa Zelandia wycofały wojska z Wietnamu
- 1983 – zmarł architekt, historyk architektury i konserwator zabytków Jan Zachwatowicz, przed wojną m.in. projektant wartowni na Westerplatte, a po wojnie autor koncepcji odbudowy warszawskiej Starówki
- 1988 – zmarł polski grafik (drzeworyt, sucha igła) i rysownik Tadeusz Kulisiewicz (na fotografii wykonanej przez Benedykta Jerzego Dorysa)
- 1990 – zmarł amerykański psycholog B.F. Skinner (na fotografii), opracował postawy współczesnej psychologii behawioralnej, skonstruowane przez niego urządzenie klatka Skinnera służy do badania zachowań zwierząt doświadczalnych
- 1996 – podczas mityngu w niemieckim Eberstadt Artur Partyka ustanowił aktualny rekord Polski w skoku wzwyż (2,38 m)
- 2004 – zmarł amerykański kompozytor muzyki filmowej Elmer Bernstein, autor muzyki do takich filmów, jak: Siedmiu wspaniałych, Blues Brothers, Zabić drozda, Pogromcy duchów; skomponował ponad 200 ścieżek dźwiękowych dla filmów i programów telewizyjnych; tegoż dnia podczas XXVIII Letnich Igrzysk Olimpijskich w Atenach Otylia Jędrzejczak zdobyła, w wyścigu na 200 metrów stylem motylkowym, pierwszy polski złoty medal olimpijski w pływaniu
- 2009 – Gruzja wystąpiła ze Wspólnoty Niepodległych Państw
return {
{
rok = 690,
tekst = "'''[[Wu Zetian]]''' ((na portrecie||Wu Zetian|A Tang Dynasty Empress Wu Zetian.JPG)) została jedyną kobietą-[[Cesarze Chin|cesarzem]] w historii [[Chiny|Chin]]",
},
{
rok = 1201,
tekst = "biskup [[Albert von Buxhövden]] założył '''[[Ryga|Rygę]]'''",
},
{
rok = 1227,
tekst = "zmarł '''[[Czyngis-chan]]''', [[Wielcy chanowie mongolscy|wielki chan Mongołów]] – twórca imperium, które z czasem objęło niemal połowę [[Stary Świat|Starego Świata]]",
},
{
-- rok = 1276,
tekst = "zmarł papież '''[[Hadrian V]]''' (właśc. Ottobono Fieschi)",
},
{
rok = 1373,
tekst = "zachowując tytuł [[elektorzy Rzeszy|elektora Rzeszy]], ostatni margrabia z rodu [[Wittelsbachowie|Wittelsbachów]] – '''[[Otto V Leniwy]]''' – za pół miliona [[talar]]ów sprzedał cesarzowi [[Karol IV Luksemburski|Karolowi IV]] [[Marchia Brandenburska|Marchię Brandenburską]]",
},
{
rok = 1503,
tekst = "zmarł papież '''[[Aleksander VI|Aleksander VI Borgia]]''' ((na portrecie||Aleksander VI|Pope Alexander Vi.jpg)), osierociwszy [[Cezar Borgia|Cezara]], [[Lukrecja Borgia|Lukrecję]] i [[Godfryd Borgia|Joffrego]]",
},
{
rok = 1572,
tekst = "[[władcy Nawarry|król Nawarry]] '''[[Henryk IV Wielki|Henryk IV]]''' pojął za żonę francuską księżniczkę '''[[Małgorzata Walezjuszka|Małgorzatę de Valois]]''' ((oboje na miniaturze z [[modlitewnik (książka)|modlitewnika]] [[Katarzyna Medycejska|Katarzyny Medycejskiej]]||Henryk IV Burbon i Małgorzata de Valois|Henry&Margot.jpg)); ze względu na różnice [[wyznanie|konfesji]] przyszłych małżonków ceremonia odbyła się na dziedzińcu [[Katedra Notre-Dame w Paryżu|paryskiej katedry Notre-Dame]], zaś sam [[ślub]] miał być symbolicznym aktem braterstwa między [[hugenoci|hugenotami]] a [[Kościół katolicki|katolikami]] – 6 dni później rozpętała się tzw. „[[noc św. Bartłomieja]]”",
},
{
rok = 1611,
tekst = "urodziła się '''[[Ludwika Maria Gonzaga|Ludwika Maria]]''', [[Księstwo Mantui|księżniczka mantuańska]] z rodu [[Gonzagowie|Gonzaga]], [[Polskie królowe|polska królowa]] jako żona dwóch królów: [[Władysław IV Waza|Władysława IV]] i [[Jan II Kazimierz Waza|Jana II Kazimierza]]",
},
{
rok = 1672,
tekst = "[[Wojna polsko-turecka (1672–1676)|wojna polsko-turecka]]: rozpoczęło się '''[[Oblężenie Kamieńca Podolskiego (1672)|oblężenie Kamieńca Podolskiego]]''' ((mapa twierdzy z 1691 roku||francuska mapa twierdzy w Kamieńcu Podolskim z 1691 roku|Kamianets-Podilskyi map 1691.jpg)) przez wojska [[Imperium Osmańskie|osmańskie]]",
},
{
rok = 1772,
tekst = "[[konfederacja barska]]: wojska rosyjskie złamały '''[[Obrona Jasnej Góry (1770–1772)|obronę twierdzy jasnogórskiej]]'''",
},
{
rok = 1774,
tekst = "urodził się amerykański podróżnik i odkrywca '''[[Meriwether Lewis]]''' ((na portrecie||Meriwether Lewis|Meriwether Lewis.jpg)), który w latach 1803–1806 razem z [[William Clark|Williamem Clarkiem]] odbył naukowo-badawczą ekspedycję, której celem były zachodnie tereny Ameryki Północnej; wyprawa zakończyła się sukcesem, a podróżnicy po dotarciu do wybrzeży [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]] powrócili do Stanów Zjednoczonych",
},
{
rok = 1786,
tekst = "'''[[Reykjavík]]''' otrzymał prawa miejskie",
},
{
rok = 1824,
tekst = "urodziła się francuska pisarka, dziennikarka, działaczka polityczna i [[feminizm|feministka]] działająca pod pseudonimem '''[[André Léo]]''' ((na portrecie||André Léo|Andreleo.jpg))",
},
{
rok = 1829,
tekst = "podczas koncertu w [[Wiedeń|Wiedniu]] '''[[Fryderyk Chopin]]''' po raz pierwszy wykonał publicznie swoje ''[[Rondo à la Krakowiak (Chopin)|Rondo à la Krakowiak]]'' ((na ilustracji początkowe nuty utworu||Rondo à la Krakowiak|Chopin Rondo à la Krakowiak.jpg))",
},
{
rok = 1830,
tekst = "urodził się '''[[Franciszek Józef I]]''' ((135|na portrecie||Franciszek Józef I|Franz Russ jr Franz Joseph I 1870.jpg)), cesarz Austrii i król Węgier",
},
{
rok = 1850,
tekst = "zmarł pisarz francuski '''[[Honoré de Balzac]]''', jeden z najważniejszych twórców współczesnej powieści europejskiej, autor monumentalnego cyklu powieściowego ''[[Komedia ludzka]]''",
priorytet = true,
},
{
rok = 1868,
tekst = "francuski astronom [[Pierre Janssen]], badając widmo [[Korona słoneczna|korony słonecznej]] w trakcie [[zaćmienie Słońca|zaćmienia]], odkrył '''[[Hel (pierwiastek)|hel]]''' ((na fotografii hel świecący w silnym polu elektrycznym||Hel|Helium-glow.jpg))",
},
{
rok = 1881,
tekst = "'''[[Henryk Sienkiewicz]]''' poślubił Marię Szetkiewiczównę",
},
{
rok = 1885,
tekst = "urodził się polski malarz żydowskiego pochodzenia '''[[Roman Kramsztyk]]''' ((100|sportretowany przez [[Eugeniusz Zak|Eugeniusza Zaka]]||Roman Kramsztyk|Eugeniusz Zak portret Romana Kramsztyka.jpg)), autor portretów, [[akt]]ów, pejzaży oraz cyklu rysunków z [[getto warszawskie|getta]]",
},
{
rok = 1886,
tekst = "urodził się żydowski poeta, publicysta i działacz anarchistyczny '''[[Szolem Szwarcbard]]''' ((na fotografii||Szolem Szwarcbard|Schwartzbard.jpg)), zabójca prezydenta [[Ukraińska Republika Ludowa|Ukraińskiej Republiki Ludowej]] [[Symon Petlura|Symona Petlury]]",
},
{
rok = 1891,
tekst = "około 700 osób zginęło w wyniku przejścia huraganu nad '''[[Martynika|Martyniką]]''' na [[Karaiby|Karaibach]]",
},
{
rok = 1893,
tekst = "modernistyczny pisarz i poeta '''[[Stanisław Przybyszewski]]''' poślubił w Berlinie norweską pianistkę i literatkę '''[[Dagny Juel Przybyszewska|Dagny Juel]]''' ((oboje na fotografii||Stachu i Dagny|Stachu Dagny.jpg))",
},
{
rok = 1894,
tekst = "w [[Ostrawa|Ostrawie]] otwarto pierwszą linię '''[[Tramwaje w Ostrawie|tramwaju parowego]]''' ((na fotografii||tramwaj parowy w Muzeum Techniki w Brnie|Brno, Líšeň, depozitář MHD, parní lokomotiva ev. č. 3 (Ostrava).jpg))",
},
{
rok = 1899,
tekst = "urodził się polski artysta estradowy '''[[Ludwik Sempoliński]]''', aktor teatralny i filmowy, reżyser, tancerz, piosenkarz, pedagog",
},
{
rok = 1904,
tekst = "w niemieckiej wówczas [[Kłajpeda|Kłajpedzie]] uruchomiono '''[[Tramwaje w Kłajpedzie|wąskotorową komunikację tramwajową]]'''",
},
{
rok = 1906,
tekst = "'''[[Wanda Krahelska]]''' z [[Organizacja Bojowa Polskiej Partii Socjalistycznej|Organizacji Bojowej PPS]] dokonała nieudanego zamachu na [[Namiestnik (Królestwo Polskie)|generała-gubernatora warszawskiego]] [[Gieorgij Skałon|Gieorgija Skałona]]",
},
{
rok = 1916,
tekst = "'''[[Dąbrowa Górnicza]]''', będąc pod administracją austriacką, uzyskała prawa miejskie",
},
{
rok = 1919,
tekst = "[[I powstanie śląskie]]: zwycięstwo powstańców w '''[[bitwa pod Godowem|bitwie pod Godowem]]'''",
},
{
rok = 1920,
tekst = "w życie weszła '''[[19. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych|dziewiętnasta poprawka]]''' do [[Konstytucja Stanów Zjednoczonych|Konstytucji Stanów Zjednoczonych]] pozwalająca głosować kobietom",
priorytet = true,
},
{
-- rok = 1921,
tekst = "niepodległość ogłosiła '''[[Republika Rifu]]'''",
},
{
rok = 1925,
tekst = "spółka z o.o. '''[[Polskie Radio]]''' dostała [[monopol]]istyczną koncesję na eksploatację radiofonii w Polsce; fakt ten przyjęto z dużym zaskoczeniem, spodziewano się koncesji dla mającego już doświadczenie i warunki techniczne [[Polskie Towarzystwo Radiotechniczne|Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego]]",
},
{
rok = 1929,
tekst = "[[Józef Stefański]] wygrał '''[[Tour de Pologne 1929|2. Tour de Pologne]]'''",
},
{
rok = 1932,
tekst = "urodził się '''[[Luc Montagnier]]''', francuski mikrobiolog, wirusolog, współodkrywca (wraz z [[Françoise Barré-Sinoussi]]) [[Ludzki wirus niedoboru odporności|wirusa HIV]] ((na ilustracji schemat budowy||Schemat budowy wirusa HIV|HI-Virion-pl.svg)), laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny|nagrody Nobla]] w roku 2008",
},
{
rok = 1932,
tekst = " pierwszy samotny przelot nad [[Ocean Atlantycki|Atlantykiem]] w trudniejszym kierunku zachodnim, dokonany przez [[Szkoci|szkockiego]] pilota '''[[Jim Mollison]]a''' na lekkim samolocie sportowym [[de Havilland Puss Moth]]",
},
{
rok = 1933,
tekst = "urodził się reżyser filmowy i teatralny, aktor, scenarzysta i producent filmowy '''[[Roman Polański]]''' (''[[Dziecko Rosemary (film)|Dziecko Rosemary]]'', ''[[Chinatown (film)|Chinatown]]'', ''[[Dziewiąte wrota]]'', ''[[Pianista (film)|Pianista]]'')",
},
{
rok = 1933,
tekst = "w Berlinie zaprezentowano pierwszy egzemplarz '''[[Volksempfänger]]''' („ludowego radioodbiornika”), dzięki któremu upowszechniono dostęp do radia i nadawanej drogą radiową [[Propaganda nazistowska|propagandy narodowosocjalistycznego państwa niemieckiego]] ((na fotografii)||ludowy odbiornik|Ve301w.jpg))",
},
{
rok = 1936,
tekst = "urodził się '''[[Robert Redford]]''' ((na fotografii||Robert Redford|Robert Redford (cropped).jpg)), amerykański aktor (''[[Jeremiah Johnson (film)|Jeremiah Johnson]]'', ''[[Kandydat (film 1972)|Kandydat]]'', ''[[Żądło (film)|Żądło]]'', ''[[Trzy dni Kondora]]'', ''[[Pożegnanie z Afryką]]'') i reżyser (''[[Zaklinacz koni (film)|Zaklinacz koni]]'')",
},
{
rok = 1937,
tekst = "urodził się polski pisarz i poeta '''[[Edward Stachura]]''' ((na fotografii||Edward Stachura|Edward Stachura 3.jpg))",
},
{
rok = 1940,
tekst = "urodził się polski pianista i kompozytor jazzowy '''[[Adam Makowicz]]'''",
},
{
rok = 1940,
tekst = "zmarł amerykański przedsiębiorca '''[[Walter Chrysler]]''', pionier automobilizmu w USA",
},
{
rok = 1944,
tekst = "[[Plik:Flaga PPP.svg|20px|link=]] 18. dzień [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]]: od rana trwało bombardowanie [[Stare Miasto w Warszawie|Starego Miasta]], zwłaszcza okolic [[Rynek Starego Miasta w Warszawie|Rynku]] i '''[[Budynek Banku Polskiego w Warszawie|Banku Polskiego]]''' przy [[Ulica Bielańska w Warszawie|ul. Bielańskiej]]; już czwarty dzień zaciętych walk wokół terenu [[Politechnika Warszawska|Politechniki]], nadal będącej w rękach powstańców <small>– więcej w [[Kalendarium powstania warszawskiego – 18 sierpnia|kalendarium]]</small>",
priorytet = true,
oddzielny=true,
},
{
rok = 1944,
tekst = "wojna na Pacyfiku: amerykański [[okręt podwodny]] zatopił japoński [[lotniskowiec]] '''''[[Taiyō]]'''''",
},
{
rok = 1946,
tekst = "urodziła się polska piosenkarka '''[[Irena Jarocka]]''' ((na fotografii||Irena Jarocka|Jarocka Irena.JPG)), popularna zwłaszcza w latach 60. i 70., do jej repertuaru należą przeboje „Motylem jestem”, „Odpływają kawiarenki”, „Gondolierzy znad Wisły”",
priorytet = true,
},
{
rok = 1949,
tekst = "uchwalono komunistyczną '''[[Konstytucja Węgier (1949)|Konstytucję Węgier]]'''",
},
{
rok = 1954,
tekst = "urodził się polski naukowiec i pisarz '''[[Janusz Leon Wiśniewski]]''' ((na fotografii||Janusz Leon Wiśniewski|Janusz.L.Wiśniewski by Agata Dyka.jpg))",
},
{
rok = 1957,
tekst = "podczas wyprawy ratunkowej w alpejskim masywie [[Mont Blanc]] zginął '''[[Wawrzyniec Żuławski]]''', polski kompozytor, pisarz, [[taternictwo|taternik]] i [[ratownictwo górskie|ratownik górski]]",
},
{
rok = 1965,
tekst = "zmarł polski kompozytor, pianista, skrzypek i dyrygent '''[[Jerzy Harald]]''', autor m.in. piosenek „Brzydula i rudzielec”, „[[Wrocławska piosenka]]” z repertuaru [[Maria Koterbska|Marii Koterbskiej]]",
},
{
rok = 1966,
tekst = "'''[[rewolucja kulturalna]]''': na pekińskim [[Plac Niebiańskiego Spokoju|Placu Niebiańskiego Spokoju]] odbył się wiec [[Mao Zedong]]a z udziałem 1 mln [[hunwejbini|hunwejbinów]]",
},
{
rok = 1971,
tekst = "'''[[wojna wietnamska]]''': [[Australia]] i [[Nowa Zelandia]] wycofały wojska z [[Wietnam]]u",
},
{
rok = 1983,
tekst = "zmarł architekt, historyk architektury i konserwator zabytków '''[[Jan Zachwatowicz]]''', przed wojną m.in. projektant wartowni [[Wojskowa Składnica Tranzytowa (Westerplatte)|na Westerplatte]], a po wojnie autor koncepcji odbudowy [[Stare Miasto w Warszawie|warszawskiej Starówki]]",
},
{
rok = 1988,
tekst = "zmarł polski grafik ([[drzeworyt]], [[sucha igła]]) i rysownik '''[[Tadeusz Kulisiewicz]]''' ((na fotografii wykonanej przez [[Benedykt Jerzy Dorys|Benedykta Jerzego Dorysa]]||Tadeusz Kulisiewicz|Tadeusz Kulisiewicz Polish painter by Benedykt Jerzy Dorys.jpg))",
},
{
rok = 1990,
tekst = "zmarł amerykański psycholog '''[[Burrhus Frederic Skinner|B.F. Skinner]]''' ((122|na fotografii||B.F. Skinner|B.F. Skinner.jpg)), opracował postawy współczesnej [[behawioryzm|psychologii behawioralnej]], skonstruowane przez niego urządzenie [[klatka Skinnera]] służy do badania zachowań zwierząt doświadczalnych",
},
{
rok = 1996,
tekst = "podczas mityngu w niemieckim [[Eberstadt (Badenia-Wirtembergia)|Eberstadt]] '''[[Artur Partyka]]''' ustanowił aktualny rekord Polski w skoku wzwyż (2,38 m)",
},
{
rok = 2004,
tekst = "podczas [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 2004|XXVIII Letnich Igrzysk Olimpijskich]] w [[Ateny|Atenach]] '''[[Otylia Jędrzejczak]]''' zdobyła, w wyścigu na 200 metrów stylem motylkowym, pierwszy polski złoty medal olimpijski w [[Pływanie na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2004|pływaniu]]",
},
{
rok = 2004,
tekst = "zmarł amerykański kompozytor muzyki filmowej '''[[Elmer Bernstein]]''', autor muzyki do takich filmów, jak: ''[[Siedmiu wspaniałych]]'', ''[[Blues Brothers (film 1980)|Blues Brothers]]'', ''[[Zabić drozda (film)|Zabić drozda]]'', ''[[Pogromcy duchów]]''; skomponował ponad 200 ścieżek dźwiękowych dla filmów i programów telewizyjnych",
},
{
rok = 2009,
tekst = "'''[[Gruzja]]''' wystąpiła ze [[Wspólnota Niepodległych Państw|Wspólnoty Niepodległych Państw]]",
},
}