Moduł:Kalendarium/10-04

Moduł danych z listą wydarzeń, których rocznica przypada 4 października.
![]() | Ten artykuł zawiera treści wydzielone z innego artykułu Wikipedii. Zawarta tu treść pochodzi w całości lub w części z artykułu Wikiprojekt:Rocznice/ekspozycje/10-04. Zobacz pełną listę autorów tego artykułu. Treści pochodzące z Wikipedii są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
- 2021 (lata zakończone na 1 lub 6) – 6 wydarzeń, 5 grup plików, 1673 znaki → wymagane minimum
- 2022 (lata zakończone na 2 lub 7) – 8 wydarzeń, 4 grupy plików, 1391 znaków
- 2023 (lata zakończone na 3 lub 8) – 6 wydarzeń, 2 grupy plików, 1113 znaków → wymagane minimum
- 2024 (lata zakończone na 4 lub 9) – 8 wydarzeń, 2 grupy plików, 1986 znaków
- 2025 (lata zakończone na 0 lub 5) – 7 wydarzeń, 2 grupy plików, 1016 znaków → wymagane minimum
- INNE – 2 wydarzenia, 0 grup plików, 144 znaki
Instrukcja dla modułu |
---|
Każdy rekord zawiera następujące parametry:
((mały opis umieszczany w treści wydarzenia||opis alt|nazwa pliku na commons)).
Pod jednym opisem można umieścić więcej plików podając kolejne pary: ((mały opis umieszczany w treści wydarzenia||opis alt X|nazwa pliku X na commons|opis alt Y|nazwa pliku Y na commons ...)). Przykład jest w Moduł:Kalendarium/03-04 w roku 1678, gdzie podlinkowane są 3 pliki dźwiękowe.
|
[edytuj]

2021
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1636 – podczas wojny trzydziestoletniej Szwedzi pokonali w bitwie pod Wittstock połaczone siły cesarskie i saskie
- 1741 – urodził się polski poeta oświeceniowy Franciszek Karpiński, czołowy przedstawiciel sentymentalizmu, dramatopisarz, pamiętnikarz (Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem), tłumacz, moralista; autor sielanek (Laura i Filon), wierszy patriotycznych, a także pieśni religijnych (Pieśń poranna – „Kiedy ranne wstają zorze”, Pieśń o Narodzeniu Pańskim – „Bóg się rodzi”), których ponadczasowe walory literackie zapewniły im trwającą do dziś popularność (wysłuchaj „Bóg się rodzi” w interpretacji artystów studia Accantus)
- 1861 – urodził się amerykański malarz i rzeźbiarz Frederic Remington, autor obrazów batalistycznych, historycznych oraz scen rodzajowych przedstawiających życie Dzikiego Zachodu
- 1916 – urodził się rosyjski fizyk i astrofizyk Witalij Ginzburg, laureat Nagrody Nobla; tegoż dnia nad niezamarzającym przez cały rok, ponad 50-kilometrowym fiordem Zatoki Kolskiej założono miasto Romanow na Murmaniu – dzisiejszy Murmańsk, było to ostatnie miasto założone za czasów carskich, dziś jest największym miastem za kołem podbiegunowym (na rosyjskim znaczku pocztowym: most w Murmańsku, otwarty w 2005)
- 1941 – urodziła się Anne Rice (na ilustracji), amerykańska pisarka (Kroniki wampirów, Krzyk w niebiosa)

2022
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz; o zachodzie słońca rozpoczyna się Jom Kippur
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1582 – czwartek, ostatni dzień obowiązywania kalendarza juliańskiego w Rzeczypospolitej i innych państwach katolickich; następny dzień – zgodnie z rachubą czasu wprowadzoną przez papieża Grzegorza XIII – nosił datę 15 października
- 1582 – zmarła Teresa z Ávili (na imaginacyjnym portrecie François Gérarda), współzałożycielka zakonu karmelitów bosych, 40 lat po śmierci uznana za świętą przez papieża Grzegorza XV
- 1762 – w Wiedniu odbyła się premiera opery Orfeusz i Eurydyka (do odsłuchania aria „Che farò senza Euridice” w wyk. Ernestine Schumann-Heink z 1907) Christopha Willibalda Glucka
- 1922 – urodził się Adam Hollanek, pisarz i publicysta, założyciel i pierwszy redaktor naczelny miesięcznika „Fantastyka”
- 1947 – zmarł niemiecki fizyk Max Planck, laureat Nagrody Nobla
- 1982 – zmarł Glenn Gould, kanadyjski pianista i kompozytor

2023
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1853 – początek wojny krymskiej: po licznych antecedencjach
, Turcja wypowiedziała wojnę carskiej Rosji
- 1883 – pierwszy Orient Express wyruszył z Paryża do Konstantynopola; przez Dunaj, znaczący granicę Rumunii i Bułgarii, pasażerowie pociągu musieli przedostać się promem
- 1903 – urodził się SS-Obergruppenführer Ernst Kaltenbrunner, szef RSHA, sądzony w Norymberdze i stracony
- 1968 – oblot radzieckiego samolotu pasażerskiego Tu-154 (na fotografii)
- 1993 – zmarł polski pisarz Jerzy Broszkiewicz, autor m.in. zaliczanych do nurtu science-fiction powieści dla młodzieży Wielka, większa i największa i Ci z Dziesiątego Tysiąca
- 2013 – zmarł wietnamski generał Võ Nguyên Giáp, zwycięzca spod Dien Bien Phu, uważany za mistrza wojny partyzanckiej (na fotografii)

2024
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1669 – zmarł niderlandzki malarz, rysownik i grafik Rembrandt (na autoportrecie), uważany za jednego z największych artystów europejskich
- 1894 – urodził się polski wojskowy, polityk i dyplomata Józef Beck (na fotografii), minister spraw zagranicznych w latach 1932-1939
- 1904 – urodził się aktor radiowy i filmowy Henryk Vogelfänger, członek zespołu przygotowującego słuchowisko radiowe Wesoła Lwowska Fala, w którym, wraz z Kazimierzem Wajdą, stworzył duet „Szczepko i Tońko”; był żołnierzem 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka, po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii; tegoż dnia zmarł francuski rzeźbiarz Frédéric Auguste Bartholdi, autor Statuy Wolności podarowanej Amerykanom dla uczczenia niepodległości Stanów Zjednoczonych
- 1934 – urodził się polski bokser Zbigniew Pietrzykowski, jedenastokrotny zdobywca tytułu mistrza Polski, pięciokrotny medalista mistrzostw Europy, trzykrotny medalista igrzysk olimpijskich
- 1944 –
minął 65. dzień od wybuchu powstania warszawskiego: maszerujący w zwartym szyku powstańcy złożyli broń i oddali się do niewoli, ostatnia audycja radiostacji Błyskawica – więcej w kalendarium
- 2004 – prywatny załogowy statek kosmiczny SpaceShipOne odbył swój drugi z kolei lot suborbitalny i wygrał Ansari X PRIZE

2025
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1705 – Stanisław Leszczyński i jego małżonka zostali koronowani na króla i królową Polski
- 1750 – urodził się polski poeta i dramatopisarz Franciszek Dionizy Kniaźnin
- 1780 – do Anglii powróciły HMS Resolution i HMS Discovery – okręty ocalałe z trzeciej wyprawy badawczej Jamesa Cooka
- 1895 – urodzili się: amerykański aktor i reżyser filmowy epoki kina niemego Buster Keaton (na zdjęciu), oraz niemiecki dziennikarz, agent wywiadu sowieckiego Richard Sorge
- 1900 – we Lwowie uroczyście – w obecności gości honorowych: Henryka Sienkiewicza, Ignacego Paderewskiego, Henryka Siemiradzkiego i prezydenta miasta Godzimira Małachowskiego – otwarto Teatr Miejski
- 1970 – zmarła amerykańska wokalistka rockowa, soulowa i bluesowa Janis Joplin (na fotografii)

2026
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1636 – podczas wojny trzydziestoletniej Szwedzi pokonali w bitwie pod Wittstock połaczone siły cesarskie i saskie
- 1741 – urodził się polski poeta oświeceniowy Franciszek Karpiński, czołowy przedstawiciel sentymentalizmu, dramatopisarz, pamiętnikarz (Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem), tłumacz, moralista; autor sielanek (Laura i Filon), wierszy patriotycznych, a także pieśni religijnych (Pieśń poranna – „Kiedy ranne wstają zorze”, Pieśń o Narodzeniu Pańskim – „Bóg się rodzi”), których ponadczasowe walory literackie zapewniły im trwającą do dziś popularność (wysłuchaj „Bóg się rodzi” w interpretacji artystów studia Accantus)
- 1861 – urodził się amerykański malarz i rzeźbiarz Frederic Remington, autor obrazów batalistycznych, historycznych oraz scen rodzajowych przedstawiających życie Dzikiego Zachodu
- 1916 – urodził się rosyjski fizyk i astrofizyk Witalij Ginzburg (na fotografii), laureat Nagrody Nobla; tegoż dnia nad niezamarzającym przez cały rok, ponad 50-kilometrowym fiordem Zatoki Kolskiej założono miasto Romanow na Murmaniu – dzisiejszy Murmańsk, było to ostatnie miasto założone za czasów carskich, dziś jest największym miastem za kołem podbiegunowym (na rosyjskim znaczku pocztowym: most w Murmańsku, otwarty w 2005)
- 1941 – urodziła się Anne Rice, amerykańska pisarka (Kroniki wampirów, Krzyk w niebiosa)

2027
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1582 – czwartek, ostatni dzień obowiązywania kalendarza juliańskiego w Rzeczypospolitej i innych państwach katolickich; następny dzień – zgodnie z rachubą czasu wprowadzoną przez papieża Grzegorza XIII – nosił datę 15 października
- 1762 – w Wiedniu odbyła się premiera opery Orfeusz i Eurydyka Christopha Willibalda Glucka (na portrecie Josepha Duplessis)
- 1922 – urodził się Adam Hollanek, pisarz i publicysta, założyciel i pierwszy redaktor naczelny miesięcznika „Fantastyka”
- 1927 – rzeźbiarz Gutzon Borglum rozpoczął rzeźbienie w Mount Rushmore popiersi czterech prezydentów USA (na fotografii stan obecny)
- 1947 – zmarł niemiecki fizyk Max Planck, laureat Nagrody Nobla
- 1957 – ZSRR umieścił na orbicie Sputnika, pierwszego sztucznego satelitę Ziemi
- 1982 – zmarł Glenn Gould, kanadyjski pianista i kompozytor

2028
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1853 – początek wojny krymskiej: po licznych antecedencjach
, Turcja wypowiedziała wojnę carskiej Rosji
- 1883 – pierwszy Orient Express wyruszył z Paryża do Konstantynopola; przez Dunaj, znaczący granicę Rumunii i Bułgarii, pasażerowie pociągu musieli przedostać się promem
- 1903 – urodził się SS-Obergruppenführer Ernst Kaltenbrunner, szef RSHA, sądzony w Norymberdze i stracony
- 1968 – oblot radzieckiego samolotu pasażerskiego Tu-154 (na fotografii)
- 1993 – zmarł polski pisarz Jerzy Broszkiewicz, autor m.in. zaliczanych do nurtu science-fiction powieści dla młodzieży Wielka, większa i największa i Ci z Dziesiątego Tysiąca
- 2013 – zmarł wietnamski generał Võ Nguyên Giáp, zwycięzca spod Dien Bien Phu, uważany za mistrza wojny partyzanckiej (na fotografii)

2029
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1669 – zmarł niderlandzki malarz, rysownik i grafik Rembrandt (na autoportrecie), uważany za jednego z największych artystów europejskich
- 1799 – urodził się śląski chłop, lekarz-samouk, prekursor nowoczesnej hydroterapii Vincenz Priessnitz, propagator leczenia za pomocą zimnej wody, wynalazca natrysku jako urządzenia do wodolecznictwa; nie miał żadnego wykształcenia medycznego, swoją wiedzę zdobywał na drodze obserwacji zjawisk naturalnych
- 1894 – urodził się polski wojskowy, polityk i dyplomata Józef Beck (na fotografii), minister spraw zagranicznych w latach 1932-1939
- 1904 – urodził się aktor radiowy i filmowy Henryk Vogelfänger, członek zespołu przygotowującego słuchowisko radiowe Wesoła Lwowska Fala, w którym, wraz z Kazimierzem Wajdą, stworzył duet „Szczepko i Tońko”; był żołnierzem 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka, po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii; tegoż dnia zmarł francuski rzeźbiarz Frédéric Auguste Bartholdi, autor Statuy Wolności podarowanej Amerykanom dla uczczenia niepodległości Stanów Zjednoczonych
- 1934 – urodził się polski bokser Zbigniew Pietrzykowski, jedenastokrotny zdobywca tytułu mistrza Polski, pięciokrotny medalista mistrzostw Europy, trzykrotny medalista igrzysk olimpijskich
- 1944 –
minął 65. dzień od wybuchu powstania warszawskiego: maszerujący w zwartym szyku powstańcy złożyli broń i oddali się do niewoli, ostatnia audycja radiostacji Błyskawica – więcej w kalendarium

2030
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Dobromiła, Franciszek i Petroniusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1705 – Stanisław Leszczyński i jego małżonka zostali koronowani na króla i królową Polski
- 1750 – urodził się polski poeta i dramatopisarz Franciszek Dionizy Kniaźnin
- 1780 – do Anglii powróciły HMS Resolution i HMS Discovery – okręty ocalałe z trzeciej wyprawy badawczej Jamesa Cooka
- 1895 – urodzili się: amerykański aktor i reżyser filmowy epoki kina niemego Buster Keaton (na zdjęciu), oraz niemiecki dziennikarz, agent wywiadu sowieckiego Richard Sorge
- 1900 – we Lwowie uroczyście – w obecności gości honorowych: Henryka Sienkiewicza, Ignacego Paderewskiego, Henryka Siemiradzkiego i prezydenta miasta Godzimira Małachowskiego – otwarto Teatr Miejski
- 1970 – zmarła amerykańska wokalistka rockowa, soulowa i bluesowa Janis Joplin (na fotografii)

Wszystkie rocznice
4 października: imieniny obchodzą m.in.: Aurea, Dalewin, Dalwin, Dobromiła, Euzebiusz, Faust, Franciszek, Konrad, Konrada, Lucjan, Petroniusz i Łucjan
Wybrane rocznice:
- 1582 – czwartek, ostatni dzień obowiązywania kalendarza juliańskiego w Rzeczypospolitej i innych państwach katolickich; następny dzień – zgodnie z rachubą czasu wprowadzoną przez papieża Grzegorza XIII – nosił datę 15 października
- 1582 – zmarła Teresa z Ávili (na imaginacyjnym portrecie François Gérarda), współzałożycielka zakonu karmelitów bosych, 40 lat po śmierci uznana za świętą przez papieża Grzegorza XV
- 1636 – podczas wojny trzydziestoletniej Szwedzi pokonali w bitwie pod Wittstock połaczone siły cesarskie i saskie
- 1669 – zmarł niderlandzki malarz, rysownik i grafik Rembrandt (na autoportrecie), uważany za jednego z największych artystów europejskich
- 1705 – Stanisław Leszczyński i jego małżonka zostali koronowani na króla i królową Polski
- 1741 – urodził się polski poeta oświeceniowy Franciszek Karpiński (na portrecie), czołowy przedstawiciel sentymentalizmu, dramatopisarz, pamiętnikarz (Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem), tłumacz, moralista; autor sielanek (Laura i Filon), wierszy patriotycznych, a także pieśni religijnych (Pieśń poranna – „Kiedy ranne wstają zorze”, Pieśń o Narodzeniu Pańskim – „Bóg się rodzi”), których ponadczasowe walory literackie zapewniły im trwającą do dziś popularność (wysłuchaj „Bóg się rodzi” w interpretacji artystów studia Accantus)
- 1750 – urodził się polski poeta i dramatopisarz Franciszek Dionizy Kniaźnin
- 1762 – w Wiedniu odbyła się premiera opery Orfeusz i Eurydyka (do odsłuchania aria „Che farò senza Euridice” w wyk. Ernestine Schumann-Heink z 1907) Christopha Willibalda Glucka (na portrecie Josepha Duplessis)
- 1780 – do Anglii powróciły HMS Resolution i HMS Discovery – okręty ocalałe z trzeciej wyprawy badawczej Jamesa Cooka
- 1799 – urodził się śląski chłop, lekarz-samouk, prekursor nowoczesnej hydroterapii Vincenz Priessnitz, propagator leczenia za pomocą zimnej wody, wynalazca natrysku jako urządzenia do wodolecznictwa; nie miał żadnego wykształcenia medycznego, swoją wiedzę zdobywał na drodze obserwacji zjawisk naturalnych
- 1853 – początek wojny krymskiej: po licznych antecedencjach
, Turcja wypowiedziała wojnę carskiej Rosji
- 1861 – urodził się amerykański malarz i rzeźbiarz Frederic Remington, autor obrazów batalistycznych, historycznych oraz scen rodzajowych przedstawiających życie Dzikiego Zachodu
- 1883 – pierwszy Orient Express wyruszył z Paryża do Konstantynopola; przez Dunaj, znaczący granicę Rumunii i Bułgarii, pasażerowie pociągu musieli przedostać się promem
- 1894 – urodził się polski wojskowy, polityk i dyplomata Józef Beck (na fotografii), minister spraw zagranicznych w latach 1932-1939
- 1895 – urodzili się: amerykański aktor i reżyser filmowy epoki kina niemego Buster Keaton (na zdjęciu), oraz niemiecki dziennikarz, agent wywiadu sowieckiego Richard Sorge
- 1900 – we Lwowie uroczyście – w obecności gości honorowych: Henryka Sienkiewicza, Ignacego Paderewskiego, Henryka Siemiradzkiego i prezydenta miasta Godzimira Małachowskiego – otwarto Teatr Miejski
- 1903 – urodził się SS-Obergruppenführer Ernst Kaltenbrunner, szef RSHA, sądzony w Norymberdze i stracony
- 1904 – urodził się aktor radiowy i filmowy Henryk Vogelfänger, członek zespołu przygotowującego słuchowisko radiowe Wesoła Lwowska Fala, w którym, wraz z Kazimierzem Wajdą, stworzył duet „Szczepko i Tońko”; był żołnierzem 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka, po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii; tegoż dnia zmarł francuski rzeźbiarz Frédéric Auguste Bartholdi, autor Statuy Wolności podarowanej Amerykanom dla uczczenia niepodległości Stanów Zjednoczonych
- 1916 – urodził się rosyjski fizyk i astrofizyk Witalij Ginzburg (na fotografii), laureat Nagrody Nobla; tegoż dnia nad niezamarzającym przez cały rok, ponad 50-kilometrowym fiordem Zatoki Kolskiej założono miasto Romanow na Murmaniu – dzisiejszy Murmańsk, było to ostatnie miasto założone za czasów carskich, dziś jest największym miastem za kołem podbiegunowym (na rosyjskim znaczku pocztowym: most w Murmańsku, otwarty w 2005)
- 1922 – urodził się Adam Hollanek, pisarz i publicysta, założyciel i pierwszy redaktor naczelny miesięcznika „Fantastyka”
- 1927 – rzeźbiarz Gutzon Borglum rozpoczął rzeźbienie w Mount Rushmore popiersi czterech prezydentów USA (na fotografii stan obecny)
- 1934 – urodził się polski bokser Zbigniew Pietrzykowski, jedenastokrotny zdobywca tytułu mistrza Polski, pięciokrotny medalista mistrzostw Europy, trzykrotny medalista igrzysk olimpijskich
- 1941 – urodziła się Anne Rice (na ilustracji), amerykańska pisarka (Kroniki wampirów, Krzyk w niebiosa)
- 1944 –
minął 65. dzień od wybuchu powstania warszawskiego: maszerujący w zwartym szyku powstańcy złożyli broń i oddali się do niewoli, ostatnia audycja radiostacji Błyskawica – więcej w kalendarium
- 1947 – zmarł niemiecki fizyk Max Planck, laureat Nagrody Nobla
- 1957 – ZSRR umieścił na orbicie Sputnika, pierwszego sztucznego satelitę Ziemi
- 1968 – oblot radzieckiego samolotu pasażerskiego Tu-154 (na fotografii)
- 1970 – zmarła amerykańska wokalistka rockowa, soulowa i bluesowa Janis Joplin (na fotografii)
- 1982 – zmarł Glenn Gould, kanadyjski pianista i kompozytor
- 1993 – zmarł polski pisarz Jerzy Broszkiewicz, autor m.in. zaliczanych do nurtu science-fiction powieści dla młodzieży Wielka, większa i największa i Ci z Dziesiątego Tysiąca
- 2004 – prywatny załogowy statek kosmiczny SpaceShipOne odbył swój drugi z kolei lot suborbitalny i wygrał Ansari X PRIZE
- 2013 – zmarł wietnamski generał Võ Nguyên Giáp, zwycięzca spod Dien Bien Phu, uważany za mistrza wojny partyzanckiej (na fotografii)
return {
{
rok = 1582,
tekst = "czwartek, ostatni dzień obowiązywania [[kalendarz juliański|kalendarza juliańskiego]] w [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]] i innych państwach katolickich; następny dzień – zgodnie z '''[[kalendarz gregoriański|rachubą czasu]]''' wprowadzoną przez papieża [[Grzegorz XIII|Grzegorza XIII]] – nosił datę [[15 października]]",
oddzielny = true,
},
{
rok = 1582,
tekst = "zmarła '''[[Teresa z Ávili]]''' ((na imaginacyjnym portrecie [[François Gérard]]a||Teresa de Ávila|François Gérard - St Theresa (detail).jpg)), współzałożycielka zakonu [[karmelici bosi|karmelitów bosych]], 40 lat po śmierci [[kanonizacja|uznana za świętą]] przez papieża [[Grzegorz XV|Grzegorza XV]]",
},
{
rok = 1636,
tekst = "podczas [[Wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]] Szwedzi pokonali '''[[Bitwa pod Wittstock|w bitwie pod Wittstock]]''' połaczone siły cesarskie i [[Saksonia|saskie]]",
},
{
rok = 1669,
tekst = "zmarł niderlandzki malarz, rysownik i grafik '''[[Rembrandt]]''' ((na autoportrecie||Rembrandt|Rembrandt self portrait.jpg)), uważany za jednego z największych artystów europejskich",
priorytet = true,
},
{
rok = 1705,
tekst = "'''[[Stanisław Leszczyński]]''' i '''[[Katarzyna Opalińska|jego małżonka]]''' zostali [[koronacja|koronowani]] na króla i królową Polski",
},
{
rok = 1741,
tekst = "urodził się polski poeta [[oświecenie w Polsce|oświeceniowy]] '''[[Franciszek Karpiński]]''' ((na portrecie||Franciszek Karpiński|Album p0065a v3 - Franciszek Karpiński.jpg)), czołowy przedstawiciel [[Sentymentalizm w literaturze polskiej|sentymentalizmu]], dramatopisarz, pamiętnikarz (''[[Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem|Historia mego wieku i ludzi, z którymi żyłem]]''), tłumacz, moralista; autor [[sielanka|sielanek]] (''[[Laura i Filon|Laura i Filon]]''), wierszy patriotycznych, a także pieśni religijnych (''Pieśń poranna'' – „Kiedy ranne wstają zorze”, ''[[Pieśń o Narodzeniu Pańskim]]'' – „Bóg się rodzi”), których ponadczasowe walory literackie zapewniły im trwającą do dziś popularność ((20|wysłuchaj „Bóg się rodzi” w interpretacji artystów studia Accantus||Bóg się rodzi|Bóg się rodzi.wav))",
},
{
rok = 1750,
tekst = "urodził się polski poeta i dramatopisarz '''[[Franciszek Dionizy Kniaźnin]]'''",
},
{
rok = 1762,
tekst = "w Wiedniu odbyła się premiera opery '''''[[Orfeusz i Eurydyka (opera)|Orfeusz i Eurydyka]]''''' ((do odsłuchania aria „Che farò senza Euridice” w wyk. Ernestine Schumann-Heink z 1907||Che farò senza Euridice|Gluck - Schumann - Heink - Che faro senza Euridice (In German) (1907).ogg)) [[Christoph Willibald Gluck|Christopha Willibalda Glucka]] ((na portrecie [[Joseph Duplessis|Josepha Duplessis]]||Gluck|Joseph Siffred Duplessis - Christoph Willibald Gluck - Google Art Project.jpg))",
},
{
rok = 1780,
tekst = "do Anglii powróciły HMS Resolution i HMS Discovery – okręty ocalałe z trzeciej wyprawy badawczej '''[[James Cook|Jamesa Cooka]]'''",
},
{
rok = 1799,
tekst = "urodził się śląski chłop, lekarz-samouk, prekursor nowoczesnej [[hydroterapia|hydroterapii]] '''[[Vincenz Priessnitz]]''', propagator leczenia za pomocą zimnej wody, wynalazca natrysku jako urządzenia do wodolecznictwa; nie miał żadnego wykształcenia medycznego, swoją wiedzę zdobywał na drodze obserwacji zjawisk naturalnych",
},
{
rok = 1853,
tekst = "początek '''[[wojna krymska|wojny krymskiej]]''': po licznych antecedencjach<sup>[[Plik:Wiktionary small.svg|8px|link=wikt:antecedencje#pl]]</sup>, [[Imperium Osmańskie|Turcja]] wypowiedziała wojnę [[Imperium Rosyjskie|carskiej Rosji]]",
},
{
rok = 1861,
tekst = "urodził się amerykański malarz i rzeźbiarz '''[[Frederic Sackrider Remington|Frederic Remington]]''', autor obrazów batalistycznych, historycznych oraz scen rodzajowych przedstawiających życie [[Dziki Zachód|Dzikiego Zachodu]]",
},
{
rok = 1883,
tekst = "pierwszy '''''[[Orient Express]]''''' wyruszył z [[Paryż]]a do [[Konstantynopol]]a; przez [[Dunaj]], znaczący granicę Rumunii i Bułgarii, pasażerowie pociągu musieli przedostać się [[prom]]em",
},
{
rok = 1894,
tekst = "urodził się polski wojskowy, polityk i dyplomata '''[[Józef Beck]]''' ((na fotografii||Józef Beck|Beck Józef.jpg)), minister spraw zagranicznych w latach 1932-1939",
priorytet = true,
},
{
rok = 1895,
tekst = "urodził się amerykański aktor i reżyser filmowy epoki [[Film niemy|kina niemego]] '''[[Buster Keaton]]''' ((na zdjęciu||Buster Keaton|Buster Keaton in costume.jpg))",
},
{
rok = 1895,
tekst = "urodził się niemiecki dziennikarz, agent wywiadu sowieckiego '''[[Richard Sorge]]'''",
},
{
rok = 1900,
tekst = "we [[Lwów|Lwowie]] uroczyście – w obecności gości honorowych: [[Henryk Sienkiewicz|Henryka Sienkiewicza]], [[Ignacy Jan Paderewski|Ignacego Paderewskiego]], [[Henryk Siemiradzki|Henryka Siemiradzkiego]] i [[Zarządcy Lwowa|prezydenta miasta]] [[Godzimir Małachowski|Godzimira Małachowskiego]] – otwarto '''[[Opera Lwowska|Teatr Miejski]]'''",
},
{
rok = 1903,
tekst = "urodził się [[wykaz stopni w SS|SS-Obergruppenführer]] '''[[Ernst Kaltenbrunner]]''', szef [[Reichssicherheitshauptamt|RSHA]], [[procesy norymberskie|sądzony w Norymberdze]] i stracony",
},
{
rok = 1904,
tekst = "urodził się aktor radiowy i filmowy '''[[Henryk Vogelfänger]]''', członek zespołu przygotowującego słuchowisko radiowe [[Wesoła Lwowska Fala]], w którym, wraz z [[Kazimierz Wajda|Kazimierzem Wajdą]], stworzył duet „Szczepko i Tońko”; był żołnierzem [[1 Dywizja Pancerna (PSZ)|1 Dywizji Pancernej]] gen. Maczka, po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii",
priorytet = true,
},
{
rok = 1904,
tekst = "zmarł francuski rzeźbiarz '''[[Frédéric Auguste Bartholdi]]''', autor [[Statua Wolności|Statuy Wolności]] podarowanej Amerykanom dla uczczenia niepodległości Stanów Zjednoczonych",
},
{
rok = 1916,
tekst = "urodził się rosyjski fizyk i astrofizyk '''[[Witalij Ginzburg]]''' ((na fotografii||Witalij Ginzburg|Ginzburg in MSU opaque.jpg)), laureat [[Laureaci_Nagrody_Nobla_w_dziedzinie_fizyki|Nagrody Nobla]]",
},
{
rok = 1916,
tekst = "nad niezamarzającym przez cały rok, ponad 50-kilometrowym fiordem [[Zatoka Kolska|Zatoki Kolskiej]] założono miasto '''[[Murmańsk|Romanow na Murmaniu]]''' – dzisiejszy '''Murmańsk''', było to ostatnie miasto założone za czasów carskich, dziś jest największym miastem za [[Koło podbiegunowe|kołem podbiegunowym]] ((44|na rosyjskim znaczku pocztowym: [[Most nad Zatoką Kolską|most w Murmańsku]], otwarty w 2005||Most w Murmańsku|Bridge across the Kola Bay (stamp).jpg))",
},
{
rok = 1922,
tekst = "urodził się '''[[Adam Hollanek]]''', pisarz i publicysta, założyciel i pierwszy [[redaktor naczelny]] miesięcznika [[Nowa Fantastyka#Historia|„Fantastyka”]]",
},
{
rok = 1927,
tekst = "rzeźbiarz [[Gutzon Borglum]] rozpoczął rzeźbienie w '''[[Mount Rushmore]]''' popiersi czterech [[prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydentów USA]] ((na fotografii stan obecny||Mount Rushmore|Mt rushmore 07 27 2005.jpg))",
},
{
rok = 1934,
tekst = "urodził się polski bokser '''[[Zbigniew Pietrzykowski]]''', jedenastokrotny zdobywca tytułu mistrza Polski, pięciokrotny medalista [[Mistrzostwa Europy w boksie|mistrzostw Europy]], trzykrotny [[Medaliści igrzysk olimpijskich w boksie|medalista igrzysk olimpijskich]]",
},
{
rok = 1941,
tekst = "urodziła się '''[[Anne Rice]]''' ((na ilustracji||Anne Rice|Anne Rice.jpg)), amerykańska pisarka (''[[Kroniki wampirów]]'', ''[[Krzyk w niebiosa]]'')",
},
{
rok = 1944,
tekst = "[[Plik:Flaga PPP.svg|20px|link=]] minął 65. dzień od wybuchu [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]]: maszerujący w zwartym szyku powstańcy złożyli broń i oddali się do niewoli, ostatnia audycja radiostacji [[Błyskawica (radiostacja)|Błyskawica]] <small>– więcej w [[Kalendarium powstania warszawskiego – 4 października|kalendarium]]</small>",
priorytet = true,
oddzielny = true,
},
{
rok = 1947,
tekst = "zmarł niemiecki fizyk '''[[Max Planck]]''', laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki|Nagrody Nobla]]",
priorytet = true,
},
{
rok = 1957,
tekst = "[[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] umieścił na orbicie '''[[Sputnik 1|Sputnika]]''', pierwszego [[sztuczny satelita|sztucznego satelitę]] Ziemi",
},
{
rok = 1968,
tekst = "[[badania w locie|oblot]] radzieckiego samolotu pasażerskiego '''[[Tu-154]]''' ((na fotografii||Tupolew Tu-154|OM-BYO Tu154 Slovak gvmt short final (8209917295).jpg))",
},
{
rok = 1970,
tekst = "zmarła amerykańska wokalistka [[rock]]owa, [[soul]]owa i [[blues]]owa '''[[Janis Joplin]]''' ((na fotografii||Janis Joplin|Janis Joplin seated 1970.JPG))",
},
{
rok = 1982,
tekst = "zmarł '''[[Glenn Gould]]''', kanadyjski pianista i kompozytor",
},
{
-- rok = 1989,
tekst = "zmarł '''[[Edmund Osmańczyk]]''', polski publicysta i politolog, poseł na Sejmy PRL, senator III RP",
},
{
-- rok = 1989,
tekst = "zmarł '''[[Graham Chapman]]'''",
},
{
rok = 1993,
tekst = "zmarł polski pisarz '''[[Jerzy Broszkiewicz (pisarz)|Jerzy Broszkiewicz]]''', autor m.in. zaliczanych do nurtu [[fantastyka naukowa|science-fiction]] powieści dla młodzieży ''[[Wielka, większa i największa]]'' i ''[[Ci z Dziesiątego Tysiąca]]''",
},
{
rok = 2004,
tekst = "prywatny załogowy [[statek kosmiczny]] '''[[SpaceShipOne]]''' odbył swój drugi z kolei [[lot suborbitalny]] i wygrał [[Ansari X PRIZE]]",
},
{
rok = 2013,
tekst = "zmarł wietnamski generał '''[[Võ Nguyên Giáp]]''', zwycięzca spod Dien Bien Phu, uważany za mistrza wojny partyzanckiej ((na fotografii||Võ Nguyên Giáp|Vo Nguyen Giap 2008.jpg))",
},
}