Mohammad Omar
Mohammad Omar (ur. w 1959 w Node koło Kandaharu[2], zm. 23 kwietnia 2013 w Karaczi[3] lub w prowincji Zabul) – afgański mułła, polityk i duchowny narodowości pasztuńskiej, wieloletni przywódca talibów.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przewodniczący Najwyższej Rady Afganistanu | |
| Okres |
od 27 września 1996 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Uczestniczył w walkach z Armią Radziecką podczas wojny afgańskiej w szeregach Ruchu Rewolucji Islamskiej (Harakat-i Inquilab-i Islami) Nabi Mohammadiego[4]. W 1994 roku razem z grupą swoich uczniów powołał do życia nowe ugrupowanie zbrojne – talibów, którzy po kilkuletniej wojnie domowej zdobyli w 1996 Kabul i przejęli władzę w kraju. Wówczas mułła Omar ogłosił się głową państwa i przyjął tytuł amir al-muminin (arab. wódz wiernych), stając się przywódcą Afganistanu, którym pozostawał do czasu obalenia rządu talibów w wyniku amerykańskiej interwencji zbrojnej w 2001 roku. Odtąd poszukiwany był przez władze afgańskie i oddziały międzynarodowe stacjonujące w Afganistanie. On sam ukrywał się, najprawdopodobniej w górach na pograniczu afgańsko-pakistańskim i kierował oddziałami talibów usiłujących odzyskać władzę. Według doniesień ze stycznia 2002 udało mu się zbiec na motocyklu z oblężonej kryjówki[5].
W listopadzie 2008 otrzymał propozycję uzyskania azylu w Arabii Saudyjskiej[6].
ŚmierćEdytuj
Omar zmarł w kwietniu 2013 roku. Okoliczności jego śmierci nie są pewne. Afgańskie źródła rządowe podają, że zmarł na gruźlicę w szpitalu w Karaczi[7][3]. Jednak inne źródła, m.in. holenderska dziennikarka Bette Dam, twierdzą, że nie opuścił on nigdy Afganistanu i zmarł w prowincji Zabul, niedaleko amerykańskiej bazy wojskowej[8]. Pojawiały się też teorie, że został on zastrzelony przez Achtara Mansura, który później zajął jego miejsce[9].
Śmierć Omara była trzymana w tajemnicy przez talibów przez dwa lata, dopóki nie została ujawniona w lipcu 2015 r. przez Narodową Dyrekcję Bezpieczeństwa Afganistanu[10].
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Prezydent Afganistanu
- ↑ Ahmed Rashid, Taliban, (2001) s.23
- ↑ a b Przywódca talibów mułła Omar nie żyje, www.tvn24.pl [dostęp 2017-11-25].
- ↑ Jarosław Tomasiewicz: Terroryzm na tle przemocy politycznej (Zarys encyklopedyczny), Katowice 2000, s. 191
- ↑ Mullah Omar 'flees on motorbike'. bbc.co, 2002-01-05. [dostęp 2021-08-18].
- ↑ Arabia Saudyjska proponuje azyl mulle Omarowi. gazeta.pl, 2008-11-22. [dostęp 2008-11-23].
- ↑ Afghan intel agency: Taliban leader died two years ago, USA Today.
- ↑ Fugitive Taliban leader lived short walk from US base, book reveals, the Guardian, 10 marca 2019 [dostęp 2021-04-28] (ang.).
- ↑ Chris Hughes, Why the Taliban murdered their own leader and fallout threatening the West, mirror, 21 sierpnia 2015 [dostęp 2021-04-28] (ang.).
- ↑ Afghanistan says Taliban leader Mullah Omar died 2 years ago, MSN.