Mohun wielki
Mohun wielki[4], mohun (Mulleripicus pulverulentus) – gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych (Picidae), zamieszkujący południową i południowo-wschodnią Azję. Narażony na wyginięcie.
Mulleripicus pulverulentus[1] | |||
(Temminck, 1826) | |||
![]() | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
mohun wielki | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
![]() | |||
Zasięg występowania | |||
![]() |
Morfologia Edytuj
Jest to największy z dzięciołów Starego Świata. Długość ciała 45–50 cm; masa ciała 360–563 g[2].
Zarówno samce, jak i samice mają płowobrązowe gardła i szyje; samce mają czerwone „wąsy”. Młode przypominają ubarwieniem samice, ale są ciemniejsze, mają bardziej stonowane barwy i więcej jasnych plamek na spodzie ciała.
Zasięg występowania Edytuj
Południowa i południowo-wschodnia Azja: od północnych Indii do południowo-zachodnich Chin, Indochin i Półwyspu Malajskiego, niektóre wyspy Indonezji i zachodnich Filipin.
Ekologia i zachowanie Edytuj
Środowisko Edytuj
Lasy, również bagienne.
Zachowanie Edytuj
Zbierają się w stada liczące około sześciu osobników i przelatują z czubka jednego drzewa na drugi. Lecą powoli, nawołując gdaczącymi głosami. Ich lot nie jest falisty, jak u innych dzięciołów.
Okres lęgowy Edytuj
W okresie lęgowym grupy rozpadają się na poszczególne pary. Ptaki drążą dziuple wysoko w pniach drzew – często martwych i butwiejących. Samica składa na niewysłanym dnie dziupli 3 lub 4 jaja. Wysiadują je oboje rodzice, a później wspólnie opiekują się pisklętami i karmią je.
Odżywianie Edytuj
Podstawowym pożywieniem mohunów wielkich są toczące drewno larwy chrząszczy; wykuwają je z drewna silnymi dziobami. Zjadają także inne owady (mrówki, termity, pszczoły bezżądłowe[5]). Sporadycznie uzupełniają dietę drobnymi owocami[5].
Status Edytuj
IUCN od 2010 roku uznaje mohuna wielkiego za gatunek narażony (VU, Vulnerable); wcześniej, od 1988 roku był on klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji szacunkowo mieści się w przedziale 26–550 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji ocenia się jako silnie spadkowy[3].
Podgatunki Edytuj
Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia 3 podgatunki M. pulverulentus[6]:
- M. p. mohun Ripley, 1950 – północne Indie, Nepal i północno-wschodnie Indie
- M. p. harterti Hesse, 1911 – północno-wschodnie Indie do południowo-zachodnich Chin, Indochin i północnego Półwyspu Malajskiego
- M. p. pulverulentus (Temminck, 1826) – południowy Półwysep Malajski, wyspy: Borneo, Sumatra, Jawa, Balabac i Palawan
Autorzy Handbook of the Birds of the World nie uznają podgatunku mohun[2].
Przypisy Edytuj
- ↑ Mulleripicus pulverulentus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b c Winkler, H., Christie, D.A. & Kirwan, G.M.: Great Slaty Woodpecker (Mulleripicus pulverulentus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-07].
- ↑ a b Mulleripicus pulverulentus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Picini Leach, 1820 (Wersja: 2020-01-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-07].
- ↑ a b N. Bouglouan: Great Slaty Woodpecker. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-09-16]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-17]. (ang.).
Bibliografia Edytuj
- Philip J Whitfield, Henryk Garbarczyk, Paweł Kozłowski (tłumacz), Eligiusz Nowakowski: Wielka encyklopedia zwierząt : imperium kręgowców (oryg. The Marshall Illustrated Encyclopedia of Animals). Warszawa: Świat Książki, 1999. ISBN 83-7227-275-1.
Linki zewnętrzne Edytuj
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).